دامپزشکی فقط علم درمان حیوانات نیست؛ بلکه پیوندی عمیق میان سلامت انسانها با حیوانات و محیط زیست برقرار می‌کند. همین گستردگی و پیچیدگی باعث شده تا دانشجویان و فارغ التحصلان این رشته فرصت‌های شغلی متنوعی را پیش روی خود داشته باشند و گاهی در انتخاب مسیر سر درگم شوند.
دانش آموختگان این رشته غالبا بعد از به پایان رساندن تحصیلات خود در انتخاب حوزه کاری مناسب با مشکل مواجه می‌شوند و نمی‌دانند در کجا مشغول به کار شوند.
در این مقاله از آکادمی کسب و کار پاکراه مسیرهای مختلف شغلی رشته دامپزشکی را بررسی می‌کنیم و مهارت‌های لازم برای موفقیت در این عرصه را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا از این طریق آگاهانه‌تر مسیر موفقیت خود را طی کنید.
- آشنایی کلی با رشته دامپزشکی
- 11 مبحث مهم در رشته دامپزشکی
- گرایش‌های رشته دامپزشکی
- مشاغل رشته دامپزشکی
- 6 مهارت برای موفقیت در این رشته
- میانگین درآمد شغل‌های رشته دامپزشکی در ایران
- چالش‌های رشته دامپزشکی و راه حل آنها
- چشم انداز آینده شغلی رشته دامپزشکی
- تیپ‌های شخصیتی مناسب حوزه دامپزشکی
- چطور در بازار کار دامپزشکی دیده شویم؟
- مزایای انتخاب رشته دامپزشکی
- معایب رشته دامپزشکی
- برای ورود به رشته دامپزشکی از چه کسی مشاوره بگیریم؟
آشنایی با رشته دامپزشکی
دامپزشکی یکی از شاخه‌های علوم پزشکی است که به شناخت بیماری‌های حیوانات، ارائه روش‌های پیشگیری، تشخیص بیماری و حتی درمان آن می‌پردازد.
- دامپزشکی فقط به حفاظت و مراقبت از حیوانات مزرعه یا خانگی مربوط نمی‌شود؛ بلکه می‌تواند در حفظ سلامت عمومی انسانها نیز نقش مهمی داشته باشد،
- بسیاری از بیماری‌ها بین حیوان و انسان مشترک هستند و کنترل آنها بدون حضور دامپزشکان قطعا میسر نخواهد بود،
- دامپزشکان در بیمارستان‌ها یا کلینیک‌های مخصوص حیوانات فعالیت می‌کنند،
- همچنین می‌توانند در حوزه‌هایی مانند صنایع دامی، بهداشت و ایمنی مواد غذایی، کنترل کیفی فرآورده‌های گوشتی و لبنی و… نیز مسئولیت‌هایی را بر عهده بگیرند،
- دامپزشکی دانشی است که به صورت یک چرخه به هم پیوسته، سلامت انسانها، حیوانات و محیط جامعه را تامین می‌کند.
11 مبحث مهم در رشته دامپزشکی
دانشجویان در طول تحصیل در رشته دامپزشکی با مباحث گسترده‌ای آشنا می‌شوند که در این بخش به برخی از مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد.
- آشنایی با آناتومی و فیولوژی بدن حیوانات،
- جنین شناسی و بافت شناسی،
- بیماری‌های داخلی و جراحی دام‌های بزرگ و کوچک،
- میکروبیولوژی و پاتوبیولوژی،
- سم شناسی و فارماکولوژی،
- کنترل مواد غذایی و بهداشت،
- شناسایی بیماری‌های عفونی مشترک میان انسانها و حیوان‌ها،
- مامایی، نازایی و تولید مثل دام‌ها،
- مدیریت دامپروری و تغذیه دام،
- بهداشت محیط و مدیریت دامپروری،
- بیماری‌های داخلی و جراحی دام‌ها.
دروس و گرایش‌های رشته دامپزشکی
دانشگاه‌های دولتی و آزاد ایران، دوره‌های تخصصی متنوعی را در گرایش‌های علوم پایه، پاتوبیولوژی و علوم بالینی دامپزشکی برگزار می‌کنند. این دوره‌ها در دو مقطع دستیاری (رزیدنتی) و دکترای تخصصی (Ph.D) ارائه می‌شوند.
| گروه تخصصی | گرایش‌ها |
| 1. علوم‌پایه دامپزشکی |
|
| 2. علوم پاتوبیولوژی دامپزشکی |
|
| 3. علوم بالینی دامپزشکی |
|
دروس مهم این رشته هم عبارتند از:
| دروس مهم رشته دامپزشکی | دروس مرتبط یا تکمیلی |
| آناتومی | پاتولوژی |
| فیزیولوژی | بیوشیمی |
| فارماکولوژی | ایمنی‌شناسی |
| بیماری‌های دام بزرگ | بیماری‌های دام کوچک |
| جراحی | رادیولوژی |
| مامایی | اصول معاینه دام |
| مسمومیت‌های دام | بهداشت و بازرسی گوشت |
| کنترل کیفی مواد غذایی با منشأ دامی | تغذیه دام |
| تغذیه طیور | بیماری‌های طیور |
22 شغل رشته دامپزشکی و معرفی آنها
در این بخش فرصت‌های شغلی کاربردی و رایج برای فارغ التحصیلان رشته دامپزشکی را به طور کامل معرفی می‌کنیم.
1. دامپزشک کلینیک حیوانات کوچک
فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در حوزه تشخیص، درمان و حتی پیشگیری از ابتلای حیوانات خانگی مانند گربه و سگ به بیماری‌های مختلف فعالیت داشته باشند. همچنین خدمات واکسیناسیون، مراقبت‌های دوره‌ای و جراحی‌های کوچک را انجام می‌دهند.
2. دامپزشک دام‌های بزرگ
فعالیت در مراکز پرورش دام و مزارع برای تامین سلامت اسب، گاو، گوسفند و سایر حیوانات بزرگ بر عهده این افراد است. همچنین نقش موثری را در پیشگیری از ابتلای دام‌ها به بیماری‌های مختلف ایفا می‌کنند و بر تغذیه و تولید محصولات دامی نظارت دارند.
3. متخصص بیماری‌های عفونی و زئونوز
شناسایی کردن، پیشگیری و کنترل بیماری‌هایی که بین حیوان‌ها و انسانها مشترک هستند بر عهده متخصصین بیماری‌های عفونی و زئونوز است. همچنین این افراد برای کاهش خطرات عمومی، راهکارهای بهداشتی ارائه می‌دهند.
4. کارشناس بهداشت و کنترل موادغذایی
فارغ التحصیلان رشته دامپزشکی می‌توانند به عنوان کارشناس، بر سلامت و کیفیت محصولات تولید شده از دام‌ها از جمله گوشت، شیر و… نظارت داشته باشند. کنترل کیفیت این محصولات و انطباق آنها با استانداردهای ایمنی و بهداشت غذایی از دیگر وظایف این افراد است.
5. متخصص تولید مثل و نازایی
مدیریت فرایند تولید مثل دام‌ها، کمک به آنها در بارداری و زایمان و همچنین رفع اختلالات مربوط به بارداری در دام‌های بزرگ و کوچک، از دیگر حوزه‌های کاری فارغ التحصیلان رشته است.
6. کارشناس تحقیقات و توسعه دامپزشکی
فارغ التحصیلان رشته دامپزشکی می‌توانند با هدف توسعه واکسن‌ها، داروها و روش‌های نوین درمانی در مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاه‌ها فعالیت داشته باشند.
7. کارشناس کنترل کیفیت و استانداردها
این افراد می‌توانند به عنوان کارشناس کنترل کیفیت، بر رعایت استانداردهای زیست محیطی و بهداشتی در صنایع مرتبط با محصولات دامی و مراکز پرورشی دام نقش نظارتی داشته باشند.
8. مدیر کلینیک یا خدمات دامپزشکی
دانشجویان رشته دامپزشکی می‌توانند در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مراکز ارائه خدمات دامپزشکی نقش مدیریتی بگیرند و بر رفاه حیوانات و کیفیت خدمات به آنها نظارت کنند.
سایر مشاغل مهم این رشته عبارتند از:
- مسئول فنی کشتارگاه‌های دام و طیور،
- مسئول فنی داروخانه‌های دامپزشکی،
- مسئول فنی کارخانههای بسته‌بندی فرآورده های گوشتی،
- دامپزشک دامداری،
- دامپزشک مراکز پرورش اسب و باشگاه‌های سوارکاری،
- دامپزشک مراکز پرورش ماهی،
- دامپزشک مراکز پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم،
- دامپزشک فعال در بیمارستان‌های دامپزشکی،
- مسئول فنی کارخانههای تولید فرآورده‌های گوشتی،
- مسئول فنی کارخانههای تولید فرآورده های لبنی،
- مسئول فنی آزمایشگاه‌های کنترل مواد غذایی،
- مسئول فنی کارخانههای تولید خوراک دام و طیور،
- مسئول فنی مراکز مایه‌کوبی (واکسیناسیون)،
- مسئول فنی کارخانههای جوجه‌کشی.
6 مهارت برای موفقیت در شغل‌های رشته دامپزشکی
رشته دامپزشکی به دلیل سر و کار داشتن با سلامت حیوانات، جزو مشاغل حساس محسوب می‌شوند؛ به همین دلیل افرادی که قصد دارند در این عرصه مشغول به فعالیت شوند، باید یک سری مهارت‌ها را در خود تقویت کنند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
1. مهارت بالینی و دانش علمی
- انجام دادن جراحی‌های بزرگ و کوچک، پانسمان، تزریقات
- آگاهی به روش‌های درمانی مختلف به شکل موثر و ایمن برای حفظ سلامت دام
2. تشخیص دقیق بیماری‌ها
- توانایی بررسی علائم بیماری‌ها و انجام معاینات
- تحلیل نتایج آزمایشگاهی و تشخیص‌های درست بر مبنای این نتایج، جهت تامین سلامت حیوانات و تایین دارو
3. مهارت‌های ارتباطی
- توانایی توضیح دادن وضعیت سلامت حیوانات به صاحبان آنها
- ارائه توصیه‌های مراقبتی و مشاوره‌های درمانی به صورت قابل فهم و ساده
4. تصمیم گیری سریع و حل مسئله
- ارائه بهترین روش های درمانی در شرایط اضطراری، بر اساس منابع موجود و شرایط
5. آشنایی با فناوری‌های نوین
- توانایی استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی، روش‌های تشخیصی پیشرفته، تصویربرداری و… برای افزایش دقت تشخیص بیماری‌ها و بهبود کیفیت خدمات
6. رعایت اصول رفاه و بهداشت حیوانات
- رعایت اصول اخلاقی و رفاه حیوانات در طول درمان
- توانایی مدیریت استرس و درد حیوانات
میانگین درآمد شغل‌های رشته دامپزشکی در ایران
میانگین درآمد شغل‌های دامپزشکی در کشور ما با توجه به میزان تجربه، تخصص، نوع فعالیت افراد و موقعیت جغرافیایی آنها تعیین می‌شود. پزشکان تازه کار که در سطح پایه فعالیت می‌کنند درآمد متوسطی دارند؛ اما هر چقدر که مهارت‌های بالینی آنها افزایش پیدا کند و تخصص و تجربه به دست بیاورند درآمد آنها به طور قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.
نگاهی به 4 چالش رشته دامپزشکی و راه حل آنها
دامپزشکی هم مانند هر رشته دیگری چالش‌ها و مشکلاتی دارد که آگاهی از آنها و یافتن راه حل‌هایی برای از میان برداشتن این مشکلات، چه برای افرادی که در این رشته تحصیل می‌کنند و چه برای افرادی که هنوز وارد این رشته نشده اند، می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد.
1. نیار به سرمایه اولیه
راه‌اندازی یک مطب یا کلینیک خصوصی طبیعتاً به تجهیزات، مجوزهای قانونی و سرمایه‌ای هنگفت نیاز دارد.
- شروع کار با دستیاری دامپزشکی،
- کار در کلینیک‌ها برای کسب تجربه و پس انداز،
- استفاده از حمایت‌های دولتی و وام برای سرمایه‌گذاری.
2. محدودیت فرصت‌های شغلی
تعداد فارغ التحصیلان دامپزشکی با توجه به ظرفیت بازار کار بیشتر بوده و این موضوع رقابت شدیدی را ایجاد کرده است.
- شرکت در دوره‌های مهارتی و کارآموزی،
- کسب تخصص‌های پر تقاضا،
- شبکه سازی حرفه‌ای با بقیه دامپزشکان.
3. کمبود مهارت‌های بالینی و تجربه عملی
فارغ التحصیلان این رشته به دلیل نداشتن تجربه عملی یا کمبود تجربه در ارائه خدمات توانایی کامل ندارند.
- کار در کلینیک‌های دامپزشکی و بیمارستان‌ها،
- شرکت در دوره‌های کارآموزی،
- یادگیری از متخصصان با تجربه.
4. فشار روانی بالا و شرایط کاری سخت
کار با حیوانات بیمار آن هم ساعت‌های طولانی می‌تواند فشارهای روانی و جسمی شدیدی را برای افراد به دنبال داشته باشد.
- ایجاد تعادل بین زندگی و کار،
- مدیریت کردن زمان،
- تمرین مهارت‌هایی برای کنترل کردن استرس.
چشم انداز آینده شغلی رشته دامپزشکی
در سال‌های اخیر رشته دامپزشکی به یکی از حوزه‌های اثرگذار و مهم در امنیت غذایی و سلامت جامعه تبدیل شده است.
- توسعه دامپروری صنعتی، افزایش جمعیت دام‌ها و رشد نگهداری حیوانات خانگی، میزان تقاضا برای خدمات دامپزشکی را افزایش داده است،
- بر اساس سیاست‌های سازمان دامپزشکی و وزارت جهاد کشاورزی، پیش بینی می‌شود در سال‌های آینده در زمینه‌هایی مانند درمان دام، بهداشت دام، کنترل بیماری‌های مشترک بین حیوانات و انسانها، تولید واکسن، دارو و… نیاز به دامپزشکان متخصص افزایش پیدا کند،
- از طرفی پیشرفت فناوری‌های نوین مانند آزمایشگاه‌های ژنتیک، تصویربرداری پزشکی حیوانات و تشخیص سریع بیماری‌ها برای اشتغال در این زمینه افق‌های تازه‌ای را ایجاد کرده است،
- با تمام این تفاسیر می‌توانیم بگوییم که آینده رشته دامپزشکی در کشور ما روشن و همراه با فرصت‌های رو به رشد است.
مناسب ترین تیپ‌های شخصیتی برای تحصیل و کار در حوزه دامپزشکی؛ 7 تیپ
رشته دامپزشکی از مهارت‌های عملی، دانش علمی و علاقه قلبی به حیوانات ترکیب شده است. افرادی که مایلند وارد این عرصه شوند باید ویژگی‌های شخصیتی به خصوصی داشته باشند که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
1. علاقمند به طبیعت و حیوانات
- از ویژگی‌های مهم یک دامپزشک می‌توانیم به عشق به طبیعت و حیوانات و تمایل به کمک و مراقبت از آنها اشاره کنیم.
2. تیپ شخصیتی عملگرا و واقع‌گرا
- افرادی با این تیپ شخصیتی، از انجام کارهای فنی، عملی و کار در محیط‌های پویا لذت می‌برند و برای کارهای میدانی و بالینی مناسب هستند.
3. تیپ‌های جستجوگر
- افرادی که به تحلیل، مشاهده، تحقیق و پیدا کردن علت بیماری‌ها علاقه دارند.
4. تیپ‌های اجتماعی
- افرادی که توانایی برقراری ارتباطات موثر با همکاران خود را دارند،
- همچنین می‌توانند با صاحبان حیوانات و خود حیوانات بیمار ارتباط بگیرند.
5. مقاوم و صبور
- کار با حیوانات بیمار طبیعتاً به صبر، کنترل هیجانات و آرامش نیاز دارد،
- بنابراین افراد مقاوم و صبور بهترین تیپ‌های شخصیتی برای فعالیت در این رشته خواهند بود.
6. مسئولیت پذیر و دقیق
- در فرایند تشخیص و درمان بیماری‌ها توجه و دقت به جزئیات امری حیاتی است،
- بنابراین افرادی که دقیق و مسئولیت پذیر باشند بهتر در این عرصه می‌درخشند.
7. تیپ‌های مدیریتی
- افرادی که قصد دارند کسب و کار دامپزشکی خود را را داشته باشند و یا مطب و کلینیک شخصی تاسیس کنند باید روحیه تصمیم گیری قوی و کارآفرینی داشته باشد.
چطور در بازار کار دامپزشکی دیده شویم؟ 5 راهکار کاربردی
ورود به بازار کار دامپزشکی تنها با داشتن مدرک تحصیلی امکان‌پذیر نیست. شما برای شناخته شدن و دیده شدن باید تخصص، مهارت و حتی برند شخصی داشته باشید.
1. کسب مهارت‌های تخصصی
در دوره‌های مهارتی مانند سونوگرافی، جراحی حیوانات کوچک و… شرکت کنید و در یک حوزه خاص مهارت کسب کنید.
2. فعالیت در شبکه‌های اجتماعی
با انتشار محتواهای آموزشی، علمی و تجربیات کاری در پلتفرم‌هایی مانند لینکدین و اینستاگرام اعتبار حرفه‌ای خود را افزایش دهید.
3. شبکه سازی با همکاران
در انجمن‌های دامپزشکی و همایش‌ها حضور یافته و با کلینیک‌ها در ارتباط باشید تا فرصت‌های شغلی بیشتری پیش روی شما ایجاد شود.
4. ارائه خدمات با کیفیت و اخلاق مداری
ارائه خدمات با کیفیت و جلب رضایت مشتریان با اخلاق حرفه‌ای، بهترین تبلیغ برای جذب بیماران است.
5. به روز بودن اطلاعات و سطح علمی
آشنایی با فناوری‌های نوین و مطالعه منابع جدید نیز از دیگر مواردی است که به واسطه آن می‌توانید در بازار رقابتی متمایز شوید.
۴ نمونه از مزیت‌های انتخاب رشته دامپزشکی
با انتخاب رشته دامپزشکی از مزایای مختلف این رشته بهره می‌برید که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
- جایگاه اجتماعی و علمی بالا: دامپزشکان در امنیت غذایی، بهداشت عمومی و سلامت حیوانات نقش موثری دارند،
- فرصت‌های شغلی متنوع: امکان فعالیت در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، پژوهشگاه‌ها، صنایع داروئی و بخش‌های دولتی از دیگر مزایای تحصیل در این رشته است،
- درآمد مناسب در صورت دریافت تخصص: دامپزشکانی که تجربه و مهارت بالایی دارند می‌توانند درآمد قابل توجهی را کسب کنند،
- احساس رضایت شخصی: کمک کردن به حیوانات و نجات جان آنها می‌تواند حس ارزشمندی و رضایت را در افراد ایجاد کند.
5 نمونه از معایب رشته دامپزشکی
این رشته در کنار مزیت‌های فراوان، معایبی هم دارد که عبارتند از:
- استرس کاری بالا،
- مسئولیت‌های سنگین،
- شرایط کاری دشوار و شیفت‌های طولانی مدت،
- نیاز به سرمایه اولیه بالا برای راه‌اندازی کلینیک یا مطب،
- رقابت شدید در بازار کار.
برای ورود به رشته دامپزشکی و انتخاب شغل‌های مناسب این رشته از چه کسی مشاوره بگیریم؟
ورود به رشته دامپزشکی با توجه به جذابیت‌های خاص این رشته و اهمیت بالای آن، قطعاً سختی‌ها و چالش‌هایی را پیش رو دارد و به آگاهی، تخصص و برنامه‌ریزی‌های دقیق نیازمند است. اگر در آغاز این مسیر هستید و نمی‌دانید چه گرایش‌هایی برای شما مناسب‌تر است و از کجا باید شروع کنید اصلا جای نگرانی نیست.
ما در آکادمی کسب و کار پاکراه با مدیریت مستقیم آقای مهندس پاکراه، با تکیه بر دانش تخصصی و البته سال‌ها تجربه در زمینه مشاوره شغلی و تحصیلی، آماده‌ایم تا به شما کمک کنیم مسیر موفقیتتان را با اطمینان بیشتری طی کنید.
جهت دریافت مشاوره، فرم‌های مربوطه را پر کرده یا با ما تماس بگیرید.
روی دکمه «مشاوره آنلاین» کلیک کنید تا مهندس ایمان پاکراه و تیم آکادمی پاکراه به‌صورت آنلاین و کاملاً رایگان راهنمایی‌تان کنند.
مشاوره آنلاین