راهنمای شروع کسب و کار در مراغه

کسب و کار در مراغه، با توجه به پیشینه تاریخی غنی و موقعیت جغرافیایی ممتاز در استان آذربایجان شرقی، شامل موارد مختلفی می شود.

این شهر از جمله شهرهایی است که ظرفیت‌های اقتصادی متنوعی دارد. چرا که مراغه با برخورداری از زمین‌های حاصلخیز، منابع معدنی، جاذبه‌های گردشگری و نیروی انسانی مستعد، بستری مناسب برای راه‌اندازی انواع کسب‌وکارها فراهم کرده است.

در این مطلب از آکادمی کسب و کار پاکراه، به صورت جامع به بررسی فرصت‌های شغلی در مراغه، مشکلات پیش‌روی هرکدام و راهکارهای عملی برای توسعه آن‌ها می‌پردازیم. پس تا انتها همراهمان باشید و اگر سوالی داشتید، در بخش پرسش و پاسخ یا کامنت‌ها مطرح کنید.

کدام مشاغل در مراغه ارزش افزوده بیش تری دارند؟

مراغه از پتانسیل اقتصادی متنوعی در حوزه های کاری مختلف برخوردار شده است. همین امر باعث رونق فراوانی در کسب و کارهای متفاوت در این شهر شده است.

در جدول زیر می‌توانید لیستی از کسب و کارهای پرسود در مراغه را در حوزه‌های مختلف ببینید.

1. کشاورزی و باغداری

مراغه به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و شرایط آب‌وهوایی مساعد، یکی از قطب‌های مهم کشاورزی و باغداری در استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود.

فعالیت‌های کشاورزی و باغداری در این منطقه بسیار متنوع است و نقش مهمی در اقتصاد محلی ایفا می‌کنند.

چالش‌ها و مشکلات

1.1 کشت محصولات زراعی

کشت محصولات زراعی، یکی از اصلی‌ترین مشاغل در مراغه است.

• این منطقه به دلیل خاک حاصلخیز و دسترسی به منابع آبی مناسب، شرایط ایده‌آلی برای کشت انواع محصولات دارد.
• گندم و جو از جمله غلات اصلی هستند که به صورت دیم و آبی کشت می‌شوند.
• علاوه بر این، کشت حبوبات مانند نخود و عدس نیز رواج دارد.
• محصولات دیگری مانند سیب‌زمینی، پیاز و چغندرقند نیز در مراغه کشت می‌شوند و بخشی از درآمد کشاورزان را تشکیل می‌دهند.
• استفاده از روش‌های نوین آبیاری و بهینه‌سازی مصرف آب در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.

1.2 باغداری و تولید میوه

باغداری یکی از مشاغل پررونق در مراغه است و این شهر به ویژه به‌خاطر تولید سیب معروف است.

• باغ‌های سیب مراغه از کیفیت بالایی برخوردارند و بخشی از محصولات به سایر استان‌ها و حتی خارج از کشور صادر می‌شوند.
• علاوه بر سیب، میوه‌هایی مانند گلابی، زردآلو، هلو و آلبالو نیز در باغ‌های این منطقه کشت می‌شوند.
• باغداران مراغه‌ای با استفاده از روش‌های مدرن مانند هرس اصولی، کوددهی مناسب و مدیریت آفات، سعی در افزایش کیفیت و کمیت محصولات دارند.

1.3 تولید محصولات گلخانه‌ای

در سال‌های اخیر، کشت گلخانه‌ای در مراغه رشد چشمگیری داشته است.

• این روش به دلیل مصرف کمتر آب و کنترل بهتر شرایط محیطی، مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته است.
• در گلخانه‌های مراغه، محصولاتی مانند گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل دلمه‌ای و سبزیجات برگ‌دار پرورش داده می‌شوند.
• همچنین، برخی از گلخانه‌ها به تولید گل‌های زینتی و گیاهان آپارتمانی مشغول هستند که بازار فروش خوبی در شهرهای بزرگ دارند.

1.4 زنبورداری و تولید عسل

مراغه به دلیل داشتن پوشش گیاهی متنوع و مراتع غنی، منطقه مناسبی برای زنبورداری است.

• بسیاری از افراد در این حرفه فعالیت دارند و عسل تولیدی مراغه از کیفیت بالایی برخوردار است.
• زنبورداری نه تنها باعث تولید عسل می‌شود، بلکه نقش مهمی در گرده‌افشانی گیاهان و افزایش محصولات باغی دارد.
• عسل مراغه به ویژه از گیاهان وحشی و گون تهیه می‌شود و طرفداران زیادی دارد.

1.5 تولید گیاهان دارویی

کشت گیاهان دارویی در مراغه در حال گسترش است.

• گیاهانی مانند گل گاوزبان، بابونه، بومادران و آویشن در این منطقه کشت می‌شوند و به صورت خشک‌شده یا عرقیات گیاهی به بازار عرضه می‌گردند.
• این محصولات به دلیل خواص درمانی، در بازارهای داخلی و خارجی تقاضای زیادی دارند.
• برخی از کشاورزان به صورت تخصصی روی این بخش تمرکز کرده‌اند و با استفاده از روش‌های ارگانیک، محصولات باکیفیتی تولید می‌کنند.

1.6 صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی

یکی از مشاغل مهم مرتبط با کشاورزی در مراغه، صنایع تبدیلی است.

• در این بخش، محصولات خام کشاورزی و باغی به فرآورده‌های باارزش‌تر تبدیل می‌شوند.
• به عنوان مثال، تولید آبمیوه، کمپوت، رب گوجه‌فرنگی، خشکبار و ترشی‌جات از جمله فعالیت‌های این حوزه هستند.
• برخی از واحدهای کوچک و متوسط در مراغه به این کار مشغولند و با ایجاد ارزش افزوده، سود بیشتری از محصولات کشاورزی به‌دست می‌آورند.

1.7 خدمات و تجهیزات کشاورزی

با مکانیزه شدن کشاورزی، مشاغلی مانند فروش و تعمیر ادوات کشاورزی نیز در مراغه رونق گرفته‌اند.

• ارائه خدمات مربوط به تراکتور، کمباین، دستگاه‌های آبیاری قطره‌ای و سم‌پاش‌ها از جمله فعالیت‌های این بخش است.
• همچنین، برخی از افراد به عنوان مشاور کشاورزی فعالیت می‌کنند و به کشاورزان در زمینه استفاده از بذرهای اصلاح‌شده، کودهای مناسب و روش‌های نوین کشت کمک می‌کنند.

2. دامداری و تولید لبنیات

مراغه به دلیل داشتن مراتع غنی و شرایط آب‌وهوایی مناسب، یکی از مناطق مستعد برای فعالیت‌های دامداری و تولید لبنیات در استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود.

دامداری در این منطقه به‌صورت سنتی، نیمه صنعتی و در برخی موارد صنعتی انجام می‌شود و محصولات لبنی آن از شهرت بالایی برخوردار است.

چالش‌ها و مشکلات

2.1 پرورش دام سبک (گوسفند و بز)

پرورش گوسفند و بز یکی از اصلی‌ترین مشاغل دامداری در مراغه است.

• دامداران این منطقه معمولاً از نژادهای بومی و مقاوم مانند گوسفند ماکویی و بز مرغوز استفاده می‌کنند که با شرایط آب‌وهوایی منطقه سازگار هستند.
• این دام‌ها به صورت چرای آزاد در مراتع پرورش می‌یابند و محصولاتی مانند گوشت، شیر، پشم و پوست تولید می‌کنند.
• شیر گوسفند و بز به ویژه در تولید پنیرهای محلی کاربرد دارد.
• برخی دامداران نیز به پرورش دام‌های پرواری مشغول هستند که با تغذیه دستی، وزن‌گیری سریع‌تری دارند و برای فروش به بازارهای گوشت مناسب‌اند.

2.2 پرورش دام سنگین (گاو و گاومیش)

پرورش گاوهای شیری و گوشتی نیز در مراغه رواج دارد.

• نژادهای دورگ و اصیل مانند هلشتاین و سیمنتال برای افزایش بهره‌وری شیر و گوشت استفاده می‌شوند.
• دامدارانی که به پرورش گاوهای شیری مشغول‌اند، معمولاً شیر تولیدی را به کارخانه‌های لبنیات محلی یا مراکز جمع‌آوری شیر می‌فروشند.
• گاومیش‌داری نیز در برخی مناطق مراغه به ویژه در نزدیکی رودخانه‌ها و مناطق پرآب دیده می‌شود که شیر آن برای تولید خامه و روغن حیوانی استفاده می‌گردد.
• پرورش گاوهای گوشتی نیز به صورت پرواربندی انجام می‌شود و بخشی از گوشت قرمز مورد نیاز منطقه را تأمین می‌کند.

2.3 تولید شیر خام و فروش به مراکز لبنیاتی

شیر خام یکی از محصولات اصلی دامداری در مراغه است که هم به صورت مستقیم به مصرف‌کنندگان و هم به کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولید لبنیات فروخته می‌شود.

• برخی دامداران به صورت تعاونی یا فردی اقدام به جمع‌آوری شیر می‌کنند و پس از سرد کردن، آن را به مراکز فرآوری منتقل می‌نمایند.
• کیفیت بالای شیر تولیدی در مراغه به دلیل تغذیه دام‌ها از مراتع طبیعی، باعث شده که محصولات لبنی این منطقه از طعم و کیفیت متمایزی برخوردار باشند.

2.4 تولید پنیر محلی (پنیر لیقوان و پنیر سفید)

پنیرسازی یکی از مشاغل سنتی و پررونق در مراغه است.

• پنیر لیقوان که به عنوان یکی از معروف‌ترین پنیرهای ایرانی شناخته می‌شود، در این منطقه تولید می‌گردد.
• این پنیر از شیر گوسفند یا ترکیب شیر گوسفند و گاو تهیه می‌شود و به دلیل بافت نرم و طعم خاص، طرفداران زیادی دارد.
• علاوه بر آن، پنیر سفید محلی نیز در مراغه تولید می‌شود که معمولاً به صورت غیرپاستوریزه و با روش‌های سنتی تهیه می‌گردد.
• برخی از تولیدکنندگان کوچک، پنیر را در بازارهای محلی یا به شهرهای دیگر عرضه می‌کنند.

2.5 تولید ماست و دوغ محلی

ماست مراغه به ویژه ماست چکیده، از محصولات لبنی شناخته شده این منطقه است که به صورت سنتی و صنعتی تولید می‌شود.

• ماست‌های محلی معمولاً از شیر پرچرب تهیه می‌شوند و به دلیل عدم استفاده از افزودنی‌های صنعتی، طعم طبیعی و غلیظ‌تری دارند.
• دوغ گازدار و بدون گاز نیز از فرآورده‌های پرمصرف در مراغه است که به صورت خانگی یا در کارگاه‌های کوچک تولید می‌شود.
• برخی از تولیدکنندگان، دوغ را با طعم‌دهنده‌های طبیعی مانند نعنا یا کاکوتی عرضه می‌کنند.

2.6 تهیه کره و روغن حیوانی

کره محلی و روغن حیوانی از دیگر فرآورده‌های باارزش لبنی در مراغه هستند.

• این محصولات معمولاً از ماست یا شیر پرچرب تهیه می‌شوند و به صورت دستی یا نیمه صنعتی تولید می‌گردند.
• روغن حیوانی مراغه که از کره تهیه می‌شود، در آشپزی محلی و طبخ غذاهای سنتی کاربرد فراوانی دارد.
• این محصول به دلیل کیفیت بالا، نه تنها در بازارهای محلی، بلکه به سایر استان‌ها نیز صادر می‌شود.

2.7 صنایع تبدیلی لبنی (تولید بستنی، کشک و قره‌قروت)

برخی از فعالان حوزه لبنیات در مراغه به تولید فرآورده‌های تبدیلی مانند کشک، قره‌قروت و بستنی محلی مشغول هستند.

• کشک خشک و مایع در آشپزی ایرانی کاربرد دارد و از ماست چکیده تهیه می‌شود.
• قره‌قروت نیز که یک محصول ترش‌مزه و غنی از کلسیم است، از آب ماست تولید می‌شود و به عنوان تنقلات یا چاشنی غذا استفاده می‌گردد.
• تولید بستنی سنتی با استفاده از شیر تازه و خامه نیز در برخی کارگاه‌های کوچک انجام می‌شود.

2.8 خدمات دامپزشکی و تغذیه دام

با گسترش دامداری در مراغه، خدمات مرتبط با این حوزه نیز توسعه یافته‌اند.

• دامپزشکان و کارشناسان تغذیه دام در این منطقه به ارائه خدمات بهداشتی، واکسیناسیون و مشاوره تغذیه برای دام‌ها مشغول هستند.
• برخی از افراد نیز در زمینه تهیه و فروش خوراک دام، مکمل‌های غذایی و علوفه فعالیت می‌کنند که نقش مهمی در سلامت و بهره‌وری دام‌ها دارند.

3. صنایع تبدیلی و غذایی

صنایع تبدیلی و غذایی در مراغه نقش حیاتی در توسعه اقتصادی این منطقه ایفا می‌کنند. با توجه به ظرفیت بالای کشاورزی و دامداری در این شهرستان، واحدهای مختلفی در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی و دامی فعالیت می‌کنند.

چالش‌ها و مشکلات

3.1 صنایع تبدیلی میوه و سبزیجات

مراغه به عنوان یکی از قطب‌های تولید میوه در استان آذربایجان شرقی، دارای واحدهای متعدد فرآوری میوه است.

• تولید آبمیوه و کنسانتره به ویژه از سیب که محصول اصلی منطقه است، از فعالیت‌های مهم این بخش محسوب می‌شود.
• برخی واحدها به تولید کمپوت و میوه خشک نیز مشغول هستند.
• خشک‌کردن زردآلو، آلو و سیب به روش‌های سنتی و صنعتی انجام می‌گیرد.
• تولید رب گوجه‌فرنگی نیز از دیگر فعالیت‌های مهم است که هم به صورت خانگی و هم در کارگاه‌های نیمه صنعتی انجام می‌شود.

3.2 فرآوری محصولات لبنی

صنایع لبنی مراغه از قدیمی‌ترین و معتبرترین واحدهای تبدیلی منطقه هستند.

• تولید پنیر به ویژه پنیر لیقوان که شهرت ملی دارد، از اصلی‌ترین فعالیت‌های این بخش است.
• کارخانه‌های تولید ماست و دوغ پاستوریزه، کره و خامه صنعتی، و کشک خشک از دیگر واحدهای فعال هستند.
• برخی کارگاه‌های کوچک نیز به تولید قره‌قروت و آغوز محلی مشغول اند که در بازارهای محلی عرضه می‌شود.

3.3 تولید آرد و فرآورده‌های آردی

با توجه به کشت گسترده گندم در منطقه، کارخانه‌های ردسازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار اند:

• این واحدها علاوه بر تولید آرد نول و سبوس، به تهیه نشاسته و گلوتن گندم نیز می‌پردازند.
• برخی کارگاه‌های محلی به تولید رشته آشی و پلویی به روش سنتی مشغول هستند.
• تولید نان‌های محلی مانند نان فتیر و نان روغنی نیز از فعالیت‌های جنبی این بخش محسوب می‌شود.

3.4 صنایع روغن‌کشی

مراغه دارای واحدهای فعال در زمینه استحصال روغن از دانه‌های روغنی است.

• کارخانه‌های روغن‌کشی در این منطقه به استخراج روغن از دانه‌های کلزا، آفتابگردان و کنجد می‌پردازند.
• تولید روغن‌های حیوانی به روش سنتی نیز در برخی کارگاه‌های کوچک انجام می‌شود که در آشپزی محلی کاربرد فراوان دارد.

3.5 تولید خشکبار و آجیل

با توجه به باغات گسترده گردو و بادام در مراغه، فرآوری و بسته‌بندی خشکبار از فعالیت‌های مهم صنایع غذایی منطقه است.

• برخی واحدها به برشته‌کردن و طعم‌دهی به مغزها می‌پردازند.
• تولید خلال بادام و پودر گردو برای استفاده در صنایع شیرینی و شکلات نیز از دیگر فعالیت‌های این بخش است.

3.6 صنایع گوشت و فرآورده‌های گوشتی

واحدهای فرآوری گوشت در مراغه به تولید انواع سوسیس و کالباس، گوشت منجمد و نیمه‌آماده مشغول هستند.

• تولید گوشت چرخ‌کرده بسته‌بندی شده و همبرگر از دیگر فعالیت‌های این بخش است.
• برخی کارگاه‌های کوچک نیز به تولید گوشت خشک‌شده و کباب‌های محلی می‌پردازند.

3.7 تولید ترشی و شور

تهیه ترشیجات و شورهای محلی از فعالیت‌های سنتی و پررونق در مراغه است.

• تولید خیارشور، ترشی مخلوط و انواع مربا به صورت صنعتی و نیمه صنعتی انجام می‌شود.
• برخی واحدها به تولید سرکه و آبلیموی طبیعی نیز مشغول هستند.

3.8 صنایع قند و شیرینی

با وجود کشت چغندرقند در منطقه، کارخانه‌های تولید قند و شکر از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.

• تولید نبات و آبنبات‌های محلی نیز در برخی کارگاه‌ها انجام می‌شود.
• شیرینی‌پزی‌های سنتی مراغه به تولید انواع کلوچه و شیرینی‌های محلی مشغول هستند.

3.9 بسته‌بندی و انبارداری محصولات

واحدهای بسته‌بندی محصولات کشاورزی و غذایی نقش مهمی در افزایش ماندگاری و ارزش افزوده محصولات دارند.

• سردخانه‌های بزرگ مراغه به نگهداری میوه و سبزی برای عرضه در فصول مختلف می‌پردازند.
• برخی واحدها نیز به بسته‌بندی حبوبات و غلات مشغول هستند.

3.10 صنایع غذایی نوپا و تخصصی

در سال‌های اخیر، برخی واحدهای تخصصی به تولید غذاهای آماده، سس‌های ویژه و محصولات رژیمی روی آورده‌اند:

• تولید پوره میوه برای کودکان، غذای آماده و نودل از جمله این فعالیت‌ها است.
• برخی کارآفرینان نیز به تولید محصولات ارگانیک و بدون افزودنی مشغول هستند.

4. گردشگری و اکوتوریسم

مراغه با جاذبه‌های تاریخی مانند رصدخانه مراغه و طبیعت بکر، پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر دارد. راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی، هتل‌ها و تورهای گردشگری از جمله فرصت‌های شغلی این حوزه است.

چالش‌ها و مشکلات

4.1 راهنمایان تورهای طبیعت‌گردی

مراغه به دلیل برخورداری از مناظر طبیعی چشم‌نواز مانند دریاچه سد علویان، دامنه‌های سهند و مناطق ییلاقی، نیازمند راهنمایان متخصص در حوزه طبیعت‌گردی است.

• این افراد با تسلط بر مسیرهای کوهنوردی، پوشش گیاهی و جانوری منطقه، تورهای گروهی را هدایت می‌کنند.
• راهنمایان علاوه بر آشنایی با جاذبه‌ها، باید اصول ایمنی در طبیعت و کمک‌های اولیه را بدانند.

4.2 مجریان اقامتگاه‌های بوم‌گردی

با گسترش گردشگری روستایی در مناطق ییلاقی مراغه، اقامتگاه‌های بوم‌گردی متعددی در روستاهای هدف گردشگری ایجاد شده‌اند.

• مدیران این اقامتگاه‌ها ضمن حفظ معماری سنتی، خدمات اقامتی و غذایی محلی ارائه می‌دهند.
• این شغل نیازمند آشنایی با فرهنگ بومی و مهارت‌های مهمانداری است.

4.3 تولیدکنندگان صنایع دستی محلی

صنایع دستی مراغه از جمله فرش‌بافی، گلیم‌بافی و سفالگری، هم به عنوان سوغات گردشگران و هم به عنوان جاذبه‌ای فرهنگی مطرح هستند.

• هنرمندان محلی در کارگاه‌های کوچک به تولید و عرضه این محصولات می‌پردازند.
• برخی از این تولیدکنندگان با ایجاد کارگاه‌های نمایشی، امکان بازدید و آموزش مختصر به گردشگران را نیز فراهم می‌کنند.

4.4 پذیرایی و رستوران‌داری سنتی

رستوران‌های محلی مراغه که غذاهای سنتی ارائه می دهند، از جمله مشاغل پررونق گردشگری هستند.

• این غذاها شامل کوفته مراغه‌ای، انواع آش و دلمه می شوند.
• برخی از این واحدها در بافت تاریخی شهر یا در مجاورت جاذبه‌های طبیعی قرار دارند و فضایی سنتی با معماری محلی ارائه می‌دهند.

4.5 خدمات حمل و نقل گردشگری

با افزایش تعداد گردشگران، نیاز به خدمات حمل‌ونقل تخصصی در مراغه رشد کرده است.

• تاکسی‌های توریستی، مینی‌بوس‌های گردشگری و اجاره خودروهای مناسب طبیعت‌گردی از مهمترین این خدمات هستند.
• رانندگان این وسایل معمولاً با جاذبه‌های منطقه آشنایی کامل دارند و می‌توانند به عنوان راهنمای محلی نیز عمل کنند.

4.6 مدیران مراکز تفریحی و تفرجگاه‌ها

تفرجگاه‌های طبیعی مانند پارک‌های جنگلی و حاشیه سد علویان نیازمند مدیریت تخصصی هستند.

این افراد مسئولیت برنامه‌ریزی برای ایجاد امکانات تفریحی، حفظ محیط زیست و نظارت بر فعالیت‌های ورزشی-تفریحی را بر عهده دارند.

4.7 فروشندگان سوغات و محصولات محلی

بازارهای محلی مراغه مملو از مغازه‌هایی است که به عرضه سوغات محلی مانند خشکبار، عسل کوهی، شیرینی‌های محلی و صنایع دستی می‌پردازند. این شغل نیازمند شناخت کافی از محصولات بومی و مهارت‌های فروش است.

4.8 برنامه‌ریزان و مجریان تورهای آموزشی

با توجه به وجود رصدخانه تاریخی مراغه و سایر جاذبه‌های علمی-تاریخی، تورهای تخصصی برای دانشجویان و پژوهشگران برگزار می‌شود. مدیران این تورها برنامه‌هایی با محوریت نجوم، زمین‌شناسی و تاریخ علم سازماندهی می‌کنند.

4.9 حافظان محیط زیست و راهنمایان اکوتوریسم

این متخصصان که معمولاً با سازمان‌های مردم‌نهاد همکاری می‌کنند، ضمن حفاظت از محیط‌زیست منطقه، گردشگران را با اصول گردشگری مسئولانه آشنا می‌کنند. آن ها در جلوگیری از تخریب سایت‌های طبیعی نقش کلیدی ایفا می‌کنند.

برای شروع کسب و کار در مراغه از چه کسی مشاوره بگیریم؟

مراغه از جمله شهرهایی است که با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی، فرصت های زیادی را برای کسب و کار فراهم کرده است.

مشاغل پرسود در مراغه، در حوزه های کاری متفاوتی جای گرفته اند. بهتر است برای شروع کسب و کار در این شهر، با افرادی که تجربه کافی دارند، مشورت کنید.

برای انتخاب شغل دلخواه خود در این شهر، می‌توانید از خدمات مشاوره کسب و کار آکادمی پاکراه بهره ببرید. کارشناسان ما به خوبی شما را در این حوزه راهنمایی خواهند کرد.