چرا شغل معلمی؟ خوبه یا نه؟

شغل معلمی از دیرباز به عنوان یکی از نقش های کلیدی و تاثیرگذار در جامعه شناخته شده است. معلمان نه تنها مسیول آموزش و انتقال دانش به نسل های آینده اند، بلکه نقش مهمی در شکل دادن به شخصیت، اخلاق و نگرش دانش آموزان ایفا می کنند.

با این حال سوالی که همیشه مطرح میشود این است که آیا شغل معلمی واقعا انتخاب مناسبی است؟ آیا مزایا و ارزش های این حرفه آنقدر زیاد است که بتواند چالش ها و سختی هایش را پوشش دهد؟ در این مقاله از آکادمی کسب و کار پاکراه میخواهیم به بررسی جوانب مثبت و منفی شغل معلمی بپردازیم و دلایل انتخاب یا عدم انتخاب این حرفه را به بحث بگذاریم.

از شما دعوت می‌کنیم تا انتها همراهمان بمانید و هر سوالی که داشتید، در بخش پرسش و پاسخ یا کامنت‌ها مطرح کنید تا شما را راهنمایی نماییم.

چرا شغل معلمی؟

شغل معلمی یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین مشاغل در هر جامعه ای محسوب میشود. معلمان نقش کلیدی در تربیت نسل آینده، انتقال دانش و شکل دهی به شخصیت دانش آموزان دارند. اما با وجود اهمیت بالای این شغل، همواره بحث هایی درباره انتخاب یا عدم انتخاب شغل معلمی وجود دارد.

اینکه آیا این شغل، شغل خوبی است یا خیر به عوامل متعددی از جمله ویژگی های فردی، علایق، توانایی ها، ارزشها، باورها، شرایط استخدام، محدودیت ها و.. بستگی دارد.

در بخش‌های بعدی، به بررسی جوانب مثبت و منفی شغل معلمی میپردازیم تا بهتر با این شغل آشنا شده و بسته به ترجیحات خود، تصمیم بگیرید که برایتان مناسب است یا خیر.

11 مورد از ویژگی های مورد نیاز برای یک معلم

همواره یکی از مهمترین عوامل در انتخاب هر شغلی، علاقه داشتن به آن شغل است. در شغل معلمی اهمیت این موضوع چند برابر میشود؛ زیرا معلمان نقش بسزایی در آموزش و تربیت فرزندان ما خواهند داشت.

به همین دلیل خیلی مهم است که افرادی برای معلمی انتخاب شوند که صلاحیت برخورد با کودکان را داشته باشند. در ادامه به بررسی برخی از اصلی ترین ویژگی هایی که یک معلم باید داشته باشد، میپردازیم.

1. علاقه به کار با کودکان و نوجوانان

کار با کودکان و نوجوانان میتواند برای افرادی که به این شغل علاقه ندارند سخت و طاقت فرسا باشد. در وهله اول این موضوع مهم است که فردی که میخواهد شغل معلمی را انتخاب کند، به کودکان و نوجوانان علاقه داشته باشد.

2. علاقه به آموزش

آموزش یکی از شیرین ترین و در عین حال دشوارترین کارهاست. اگر فردی به آموزش و محیط آموزشگاهی علاقه نداشته باشد، پس از گذشت مدتی از کار کردن خسته و کلافه میشود و نمیتواند موضوع مورد نظر را به خوبی به شاگردان خود آموزش دهد.

3. داشتن صبر و حوصله

یکی از مهمترین ویژگی هایی که هر معلم باید داشته باشد، داشتن صبر و حوصله است. گاهی مواقع نیاز میشود که معلم یک مطلب را بارها و بارها تکرار کند تا برای دانش آموزان قابل فهم باشد.

به خصوص اگر در مقاطع تحصیلی پایین تر یعنی ابتدایی که به دلیل سن کم دانش آموزان، آنها بیشتر دچار حواسپرتی میشوند و شاید به راحتی موضوعی را فرانگیرند، در حال آموزش باشد.

همچنین محیط های آموزشی معمولا محیط های پر سر و صدایی هستند و هر شخصی نمیتواند در این محیط ها کار کند و نیاز به صبر و حوصله فرلدانی دارد.

4. توانایی انتقال مطالب به دانش آموزان

خیلی مهم است که یک معلم توانایی انتقال مفاهیم و مطالب را به دانش آموزان خود داشته باشد. اگر معلم نتواند به خوبی مطالب را انتقال دهد و به گونه ای گنگ و مبهم آموزش دهد، دانش آموزان نمیتوانند چیزی یاد بگیرند.

5. توانایی مدیریت

یک معلم علاوه بر اینکه باید انتقال دهنده خوبی برای مطالب باشد، باید بتواند کلاس را نیز مدیریت کند. اگر معلم توانایی مدیریت کلاس را نداشته باشد، دانش آموزان ممکن است به اصطلاح کلاس را روی سرشان بگذارند و این باعث اختلال در روند کلاس میشود.

6. صدای رسا و واضح

یکی از مهمترین ویژگی هر معلمی داشتن صدایی واضح و رساست. اگر معلم صدایی آرام داشته باشد یا گنگ و نامفهوم صحبت کند، دانش آموزان نمیتوانند مطالب را به خوبی بشنوند و درک کنند و در نهایت نمیتوانند چیزی یاد بگیرند.

7. داشتن علم و دانش کافی

شاید تصور کنید که آموزش دادن به افراد کوچکتر از خودتان کار بسیار ساده ای بوده و نیاز نباشد که شما موضوع تدریس را به خوبی بدانید. اما باید بدانید که اینطور نیست؛ معلم باید حتما از علم و دانش کافی برای آموزش مطالب به شاگردان خود برخوردار باشد.

شاید شما با خود بگویید ما همه ی این درس ها را گذراندیم و بلدیم. اما موضوعی که وجود دارد این هست که معلمان باید دانش و علم خود را به روز کرده و به گونه ای تدریس کنند که مفاهیم برای دانش آموزان قابل درک و فهم باشد. به اصطلاح باید به زبان خودشان برایشان توضیح داد.

8. داشتن روابط بین فردی

یک معلم علاوه بر ارتباط خوبی که باید با شاگردان خود داشته باشد، باید با والدین، همکاران و مدیر هم رابطه خوبی برقرار سازد. این موضوع نیازمند این است که یک معلم از روابط بین فردی خوبی برخوردار باشد و بتواند به راحتی با دیگران ارتباط بگیرد.

9. علاقه به محیط کاری پویا و فعال

برخی افراد کار در محیط آرام و به دور از صدا و شلوغی را ترجیح میدهند. اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید، شغل معلمی برایتان مناسب نیست. محیط مدرسه و فضای آموزشی، محیطی فعال، پویا، پر سر و صدا و البته شاد است که هر شخصی قبل از اینکه وارد این محیط کاری شود، باید از آن اطلاع داشته باشد و اگر به آن علاقه مند بود وارد آن شود.

10. داشتن روحیه تیمی

محیط آموزشی فضایی است پر از بازی، کارهای گروهی، همکاری و سرگرمی های دسته جمعی. خیلی مهم است که یک معلم روحیه تیمی و همکاری داشته باشد تا بتواند با دیگران همکاری کند و جزیی از تیم باشد.

11. داشتن همدلی

یکی از مهمترین ویژگی هایی که یک معلم باید داشته باشد، احساس همدلی است. معلمان با دانش آموزان زیادی که هر کدام داستان و زندگی جداگانه ای دارند، در ارتباط هستند. گاهی مسائل و مشکلات خانوادگی و شخصی دانش آموزان به محیط درس و مدرسه هم میرسد.

در این مواقع خیلی مهم است که معلم با دلسوزی و همدلی در کنار دانش آموز خود باشد تا بتواند با همراهی خانواده به دانش آموز برای حل بحران و پشت سر گذاشتن آن کمک کند.

اگر شما فردی هستید که تمامی این خصوصیات و ویژگی ها را دارید، این را بدانید که معلمی میتواند شغل مناسبی برایتان باشد.

9 مزیت مهم شغل معلمی

مهمترین مزایای شغل معلمی، شامل موارد زیر است:

1. زمان کاری کوتاه

یکی از مهمترین دلایلی که افراد به سمت شغل معلمی سوق پیدا میکنند، ساعت کاری کوتاه آن است. ساعت کاری شغل معلمی معمولا بین 5 تا 7 ساعت متغیر است. (بسته به نوع مقطع تحصیلی و کلاس های فوق برنامه میتواند متفاوت باشد).

ساعت کاری کوتاه مدت باعث میشود که افراد زیادی این شغل را انتخاب کنند؛ زیرا در ساعات باقی مانده میتوانند به باقی کارهای شخصی خود برسند و این موضوع کمتر باعث فرسودگی شغلی و خستگی از شغل میشود.

2. گسترش روابط اجتماعی

همانطور که میدانیم یکی از مهمترین نیاز هر انسانی نیاز به برقراری ارتباط اجتماعی و تعاملات انسانی است. معلمان با تعداد زیادی شاگرد و در نتیجه تعداد زیادی از والدین در ارتباط هستند. این موضوع به گسترش روابط اجتماعی افراد کمک میکند.

همچنین محیط مدرسه، محیطی است که معلمان و افراد دیگری در آنجا حضور دارند که میتوان با آنها ارتباط برقرار نمود و گاهی حتی میتوان دوستان خوبی از بین آنها برای خود برگزید که این موضوع، خود میتواند باعث افزایش رضایت از شغل و زندگی شود.

3. داشتن امنیت شغلی

شغل معلمی به خصوص در مواردی که استخدام دولت باشد، دارای امنیت شغلی و مزایای خوبی است. اینکه فرد بداند همواره و هر ماه حقوقی دریافت میکند، از بیمه و مزایایی مانند تخفیفات فرهنگیان، هتل ها و خانه فرهنگیان برای مسافرت، بن های خرید برای فرهنگیان و… برخوردار است، باعث ایجاد احساس امنیت خاطر و امنیت شغلی میشود.

4. محیط شاد و پویا

در محیط مدرسه و به طور کلی محیط آموزشی به دلیل اینکه با تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان سر و کار داریم محیطی شاد و پویا است. به خصوص در مقاطع تحصیلی پایین تر که دانش آموزان کودک هستند و دنیایی کودکانه دارند.

این خود باعث میشود که معلم هم زمانی که مشغول آموزش به آنهاست به دنیای کودکانه آنها سفر کند و خود کودک شود. بازی ها و سرگرمی هایی که در مدرسه انجام میشود همگی در به وجود آمدن محیطی شاد و پویا که یکی از مهمترین دلایل داشتن رضایت شغلی است موثر است.

5. رضایت شغلی و احساس مفید بودن

گاهی معلمان به دانش آموزان خود در تصمیم گیری های خیلی مهم و حیاتی کمک میکنند، گاهی پیش می آید که یک معلم میتواند سرنوشت و زندگی یک دانش آموز را تغییر دهد.

همه ما حداقل اسم یکی از بهترین معلم هایمان را که در زندگی و خودپنداره ما نقش بسزایی داشته است به یاد داریم. گاهی از معلمان میشنویم که: من اگر حتی بتوانم در زندگی یک نفر تاثیرگذار باشم برای من کافی است و رسالتم را انجام داده ام.

همه ی این موارد باعث ایجاد رضایت شغلی و احساس مفید بودن در معلمان میشود و این خود دلیل محکمی برای انتخاب این شغل است.

6. داشتن تعطیلات منظم

خیلی از مشاغل هستند که تعطیلات ندارند و یا تعطیلات خیلی کمی دارند. شغل معلمی از آن دسته از مشاغل است که تعطیلات منظم و تابستانه نیز دارد. این یکی از مهمترین مزایای شغل معلمی است که افراد زیادی را جذب خود میکند و مهمتر از همه اینکه این تعطیلات در دریافت حقوق معلمان هیچ خللی وارد نمیکند.

7. داشتن حقوق از روز اول دانشجویی

هنگامی که افراد تصمیم میگیرند که شغل معلمی را انتخاب کنند و وارد دانشگاه فرهنگیان شوند، از طرف دولت حقوق هرچند کمی دریافت میکنند. این موضوع باعث استقلال افراد از سنین کم و دانشجویی میشود.

اکثر دانشجویان به دلیل هزینه های بالای تحصیل در زمان دانشجو بودن به دنبال یافتن شغلی نیمه وقت هستند؛ اما دانشجویانی که از ابتدا وارد دانشگاه فرهنگیان میشوند علاوه بر اینکه نگرانی برای شغل آینده ی خود ندارند، در زمان دانشجویی هم حقوقی به عنوان دانشجو-معلم دریافت میکنند.

8. معافیت از سربازی

یکی از بهترین و مهمترین مزایای شغل معلمی برای آقایان معافیت از سربازی است. در صورتی که افراد از ابتدا وارد دانشگاه فرهنگیان شوند، از سربازی معاف میشوند. این موضوع یکی از مهمترین دلایل آقایان برای انتخاب شغل معلمی است.

9. ایجاد فرصت های شغلی بیشتر

همانطور که گفتیم به دلیل ساعت کاری شغل معلمی و دایره گسترده روابط اجتماعی، معلمان می‌توانند جدا از شغل خود شغل دیگری را نیزبرگزینند.

آنها میتوانند کلاس های خصوصی و فوق برنامه با شاگردان خود و یا حتی افراد دیگر که توسط دایره اجتماعی گسترده ای که دارند به آنها معرفی شده است، داشته باشند. این موضوع باعث افزایش درآمد آنها و استفاده بهینه از زمانشان میشود.

4 مورد از معایب شغل معلمی

شغل معلمی در کنار مزایای فراوان، معایبی هم دارد. برای اینکه بدانید آیا این شغل برایتان مناسب است یا خیر، باید با معایب آن هم آشنا شوید.

مهمترین معایب شغل معلمی، شامل موارد زیر است:

1. درآمد غیرمنصفانه

همانطوری که گفته شد، شغل معلمی به دلیل اینکه معلمان با فرزندانمان در ارتباط هستند و سهم بزرگی در تربیت و شکل گیری آنها دارند یکی از مهمترین مشاغل در هر جامعه ای است.

متاسفانه در ایران این دیدگاه وجود ندارد و معلمان به اندازه ای که برای فرزندان ما تلاش میکنند دستمزد دریافت نمیکنند و درآمدشان منصفانه نیست. این موضوع باعث میشود که بسیاری از کسانی که به این شغل علاه دارند و صلاحیت هم دارند این شغل را انتخاب نکنند.

2. گزینش خشک و سخت

استخدام معلمی در کشور ما با گزینش های سخت و گاهی خشک صورت میگیرد. مواردی از قبیل زندگی شخصی و عقاید سیاسی و مذهبی افراد چک میشود و اگر کوچکترین مغایرتی با نظر دولت داشته باشد، آن افراد از گزینش رد میشوند.

در صورتی که امتیازهای علمی مانند داشتن مقاله و علم و سواد کافی خیلی اهمیتی ندارد و بیشتر عقاید سیاسی و مذهبی و زندگی شخصی افراد مدنظر قرار میگیرد.

3. محدودیت ها

زیر نظر گرفتن زندگی شخصی و به اصطلاح زیر ذره بین بودن معلمان نیز یکی دیگر از معایب این شغل است.

اینکه اگر فردی بخواهد ادامه تحصیل بدهد و یا مسافرت خارج از کشور داشته باشد و یا در ساعات غیراداری چه نوع پوشش و رفتاری داشته باشد همگی از مواردی است که زندگی شخصی و استقلال فرد را تحت تاثیر قرار میدهد و افراد را نسبت به این شغل دلسرد میکند.

4. پرداخت غرامت در صورت مهاجرت یا استعفا از کار

یکی از مهمترین و بزرگترین معایب شغل معلمی این است که اگر شما استخدام دولت باشید و از زمان دانشجویی در دانشگاه فرهنگیان تحصیل کرده باشید، به دلیل حقوقی که دولت از ابتدا به شما پرداخت کرده، اگر شما هر زمان قصد مهاجرت یا استعفا از کار خود به هر دلیلی داشته باشید، باید مبلغی که سالانه تغییر میکند و متغیر است به دولت پرداخت کنید تا مدرکتان آزاد شود. در غیر این صورت نمیتوانید مدرک خود را از آموزش و پرورش بگیرید.

برای انتخاب شغل مناسب خود از چه کسی مشاوره بگیریم؟

اینکه شغل معلمی خوب است یا خیر مانند هر تصمیم و انتخاب دیگری، موضوعی کاملا شخصی بوده و به نوع نگرش و عقاید افراد بستگی دارد. در آکادمی پاکراه شما میتوانید با شناختن خود، ارزشها، باورها و عقایدتان این موضوع را به درستی و دقت بررسی کنید که آیا معلمی شغل مناسبی برای شما هست یا خیر.

این موضوع به شما کمک میکند که بتوانید با چشمانی باز انتخاب کرده و وقتی وارد مسیر شدید از انتخاب خود پشیمان یا دلسرد نشوید. پس برای دریافت مشاوره تخصصی، فرم های مشاوره انتخاب شغل را پر کنید تا جهت انجام هماهنگی‌های لازم، با شما تماس بگیریم!