پخش مواد غذایی جز کسبوکارهای با درآمد بالا محسوب میشود. شرکتها و کمپانیهای مختلفی در این صنعت فعالیت میکنند که با ایدههای خلاقانه توانستهاند، مشتریان زیادی جذب کنند و درآمد بالایی دارند. برای کسب درآمد از فروش مواد غذایی، میتوانید بهدنبال بهبود کیفیت محصولات خود باشید و روشهای تبلیغاتی و بازاریابی موثری برای جذب مشتریان پیاده کنید. همچنین، شبکه فروش و توزیع قوی و بهرهوری در مدیریت هزینهها نیز از عوامل مهم در کسب درآمد از پخش مواد غذایی است. با اطلاع از راهکارهای بهینه برای کسب درآمد از پخش مواد غذایی و استفاده از افراد متخصص و کارآزموده میتوان درآمد ایدهآلی از این کسبوکار بهدست آورد.
در این مقاله قصد داریم به بررسی کسبوکار پخش مواد غذایی بپردازیم و به شما نکات و راهکارهایی را برای موفقیت در این حوزه ارائه دهیم. برای راهنماییهای بیشتر نیز شما میتوانید از فردی که به این شغل مشغول است، راهنمایی بگیرید. چنانچه این کار برای شما مقدور نیست، فقط کافیست، برای دریافت راهنماییهای حرفهای و کارآمد از مشاوره کسب و کار در آکادمی پاکراه بهرهمند شوید.
در صورتیکه در مورد این کسبوکار، اجرا یا توسعه آن سوالی دارید، میتوانید در بخش دیدگاه همین مقاله یا بخش پرسشوپاسخ سایت آکادمی کسب و کار پاکراه مطرح نمایید تا مشاوران ما بهصورت آنلاین و رایگان شما را راهنمایی کنند. پس با ما همراه شوید تا بهطور کامل در راهاندازی این حرفه با شما همراه باشیم.
- پخش مواد غذایی چیست؟
- سه عامل اساسی برای پخش مواد غذایی
- اهمیت پخش و توزیع مواد غذایی
- انواع پخش مواد غذایی
- ایدههای پخش مواد غذایی
- چالشهای پخش مواد غذایی
- سرمایه لازم جهت راهاندازی شرکت توزیع و پخش مواد غذایی
- درآمد شرکتهای پخش مواد غذایی
- نحوه دریافت مجوز شرکتهای پخش مواد غذایی
- اخذ مجوز بستهبندی شرکت پخش سراسری مواد غذایی
- محدودیتهای مدیریت مرکز پخش مواد غذایی
- برای راهاندازی کسبوکار پخش مواد غذایی از چه کسی مشاوره بگیریم؟
پخش مواد غذایی چیست؟
فرآیند توزیع و پخش مواد غذایی، به عملیاتی اطلاق میشود که شامل جمعآوری محصولات از تولیدکنندگان، نگهداری آنها در شرایط مناسب براساس نوع کالا و در نهایت پخش این مواد بین فروشگاههای زنجیرهای موادغذایی، رستورانها، هتلها و سایر مکانهای مشابه میشود. در این فرآیند استانداردهای خاص هر محصول بسیار حائز اهمیت است، اهمیت رعایت این استانداردها در جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند بیماریها و مسمومیتهای غذایی بسیار بزرگ است که در نهایت باعث آسیب رساندن به تولیدکننده، توزیعکننده و مصرفکننده خواهد شد.
سه عامل اساسی برای پخش مواد غذایی
توزیع محصولات غذایی نیازمند سه عنصر اصلی است:
- زیرساختهای حملونقل برای انتقال کالاها مانند وسایل نقلیه، جادهها، فرودگاهها و بنادر.
- فناوری مناسب برای جابهجایی و ذخیرهسازی کالاها، که با نوع محصول متفاوت است، بهعنوان مثال از جمله یخچالها، تجهیزات و انبارها استفاده میشود.
- منابع کافی و مورد نیاز براساس تقاضا، شامل محصولات و کالاهای مورد نیاز است.
در هنگام توزیع مواد غذایی، علاوهبر حملونقل، باید به شرایط نگهداری نیز توجه شود. بهعنوان مثال، شرایط نگهداری محصولات دریایی، سبزیجات یا لبنیات با یکدیگر متفاوت هستند. این تفاوتها گاهی بهحدی زیاد است که برخی تولیدکنندگان تنها با توزیعکنندگان خاصی همکاری میکنند که شرایط نگهداری و انتقال محصولات را دارند.
بیشتر شرکتهای توزیع بهصورت مستقل فعالیت میکنند، بعضی از آنها انبارهایی برای نگهداری محصولات تا زمان فروش یا تحویل آنها به فروشگاههای زنجیرهای، خردهفروشان و مصرفکنندگان دارند. بعضی شرکتها دارای یخچال مجهز هستند و مواد غذایی را مستقیما به خردهفروشی یا مصرفکننده ارسال میکنند. علاوهبراین، بسیاری از شرکتهای توزیع، بهعنوان عمدهفروش، محصولات را تهیه کرده و سپس با استفاده از روشهای بازاریابی، آنها را بهفروش میرسانند.
اهمیت پخش و توزیع مواد غذایی
فروشگاهها بهدلیل نداشتن زمان، دسترسی و توانایی لازم برای ارتباط با تولیدکنندگان محصولات غذایی، قادر به برقراری ارتباط جداگانه با تولیدکنندگان نیستند. در این شرایط، فرض کنید هر فروشگاه برای خرید محصولات، نمایندگانی را به مناطق مختلف، مانند زمینهای کشاورزی، اعزام کند تا با تولیدکنندگان محصول مذاکره کنند. از سوی دیگر، کشاورزان نیز بهدلیل عدم تنوع و حجم کافی در محصولات خود، قادر به برقراری ارتباط مستقیم با هر یک از فروشگاهها و خردهفروشان مواد غذایی نیستند. به همین دلیل، توزیعکنندگان بهعنوان پل ارتباطی بین خردهفروشان و تولیدکنندگان عمل میکنند. آنها محصولات را خریداری کرده، در انبار نگهداری میکنند و در حجم مورد نیاز به بازار عرضه میکنند.
انواع پخش مواد غذایی
در کل، دو نوع روش پخش مواد غذایی وجود دارد:
- پخش سنتی:
در این روش، توسط قراداد های ثبتشده، مواد غذایی به عمدهفروشان تحویل داده میشود. این روش اغلب با استفاده از روشهای سنتی صورت میگیرد.
در ادامه به بررسی روش پخش سنتی مواد غذایی میپردازیم که به چهار شکل مختلف انجام میشود:
در روش حمل و توزیع نقدی، توزیعکنندگان انبارهایی را برای بازدید، انتخاب و فروش مواد غذایی برای مصرفکنندگان فراهم میکنند. در این روش، مصرفکننده با در نظر گرفتن نیاز خود، با مراجعه به این انبارها، محصولات غذایی مورد نیاز خود را تهیه میکند.
در روش توزیع دوباره، محصولات غذایی مستقیما بهفروش نمیرسند، بلکه از تولیدکننده خریداری شده و بین توزیعکنندگان کوچکتر که توانایی خرید عمده را ندارند، بهفروش میرسند.
روش پخش تخصصی، به توزیعکنندگانی گفته میشود که در نقلوانتقال یک نوع محصول خاص تخصص دارند و تجهیزات مناسب برای آن دسته محصولات برای آنها فراهم است و صرفا به پخش همان محصولات غذایی مشغول میشوند.
در روش پخش عمومی، تمام محصولات در حجمهای بالا بهصورت یکجا و با تخفیفهای قابل توجه پخش میشوند. این شکل از توزیع، با مزایای خود، مخصوصا برای افرادی که نیاز به خرید در حجم بالا دارند، مناسب است.
- پخش مویرگی:
این روش بهینهتر، کاربردیتر و مدرنتر است و سود بیشتری بههمراه دارد. در پخش مویرگی، تمام واسطهها حذف شده و محصولات بهطور مستقیم بهدست مصرفکنندگان میرسند.
ایدههای پخش مواد غذایی
برای فروش مواد غذایی، شما میتوانید از روشها و ایدههای متنوعی استفاده کنید. باتوجه به موقعیت، مزایا و معایب هر روش، شما میتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید:
کار با یک شرکت توزیع مواد غذایی عمدهفروشی
باتوجه به نیاز و محدودیتهای هر روش، انتخاب یک شرکت پخش مواد غذایی عمدهفروشی یکی از بهترین گزینههاست. در این روش، شما بهصورت عمده محصولات غذایی پرسود را از تولیدکنندگان خریداری کرده و بهصورت مقادیر کمتر به خردهفروشان میفروشید. استفاده از این روش دارای سه مزیت اساسی است:
- میزان کار در مقایسه با ارسال مستقیم محصولات از تولید کننده به خردهفروشان کاهش مییابد.
- شرکتهای پخش مورد نظر، قبل از اینکه محصولات را به خردهفروشان ارسال کنند، مشتریان خود را پیدا کرده و تجربه همکاری با آنها را دارند.
- شرکتهای پخش مواد غذایی، بهطور معمول یک تیم برای بازاریابی، مشاوره، حملونقل و سایر فعالیتهای مرتبط با خدمات پخش دارند. با همکاری با این شرکتها، شما نیز از این مزیتها بهرهمند میشوید.
پخش مستقیم محصولات به مصرفکنندگان
برخی از تولیدکنندگان بهدنبال کنترل بیشتری در فروش و توزیع محصولات خود هستند. در صورتی که شما نیز جزو این دسته هستید، پخش مستقیم محصولات انتخاب مناسبی برای شما خواهد بود. شما میتوانید یک فروشگاه برای پخش و فروش محصولات خود راهاندازی کنید. در صورتی که بهدنبال کسبوکار کم هزینهتر هستید، میتوانید یک فروشگاه آنلاین و اینترنتی راهاندازی کنید.
از مزایای این روش، ارتباط بیشتر و موثرتر با مشتریان است. همچنین، در مراحل بازاریابی و مدیریت مشتری، کنترل بیشتری خواهید داشت. بااینحال، راهاندازی و مدیریت فروشگاه دارای هزینههای خود است. از هزینههای تبلیغات و نیاز به سرمایه گرفته تا استخدام نیروی کار، باید هزینههای مختلفی را در نظر داشته باشید.
کار کردن با ارائهدهندگان خدمات غذایی
در صورتی که شما محصولات غذایی را تولید میکنید و قصد فروش آنها به مراکز غذایی یا در بازار دارید، میتوانید با ارائهدهندگان خدمات غذایی همکاری کنید. بهعنوان مثال، شما میتوانید محصولات خود را به هتلها، رستورانها و بیمارستانها عرضه کنید. این روش سود کمتری نسبت به همکاری با یک شرکت پخش مواد غذایی و عمدهفروشان برای شما بههمراه دارد.
پخش محصولات غذایی با برچسب خصوصی
میتوانید با خردهفروشیهایی همکاری کنید که محصولات شما را با برچسب خودشان به بازار عرضه میکنند. در این حالت، خردهفروشان قادر خواهند بود محصولات مورد نظر خود را به شما سفارش داده و به مشتریان خود عرضه کنند. این روش، مورد توجه قرار گرفته و همواره محبوبیت آن رو به افزایش است. یکی از مزیتهای این روش پخش مواد غذایی، دسترسی به تعداد بیشتری از مشتریان و امکان ایجاد وفاداری در مشتریان است. بااینحال، باید توجه داشت که برخی از خردهفروشان ممکن است نسبت به همکاری با این روش کمتر علاقهمند باشند.
توزیعکنندگان عمده و عمومی
استفاده از روش پخش عمومی، این امکان را به شما میدهد که محصولات خود را در تمام فروشگاهها، رستورانها و خردهفروشیها قرار دهید و در نتیجه به یک شبکه گسترده از مشتریان دسترسی داشته باشید. پخش و فروش مویرگی، زیرمجموعهای از این روش پخش است که به شرکتهای پخش مواد غذایی امکان میدهد تا مواد غذایی ضروری را با روشهای ساده و قابل اطمینان در اختیار مشتریان خود قرار دهند و سود خوبی را از فروش این محصولات بهدست آورند.
چالشهای پخش مواد غذایی
اگرچه فروش و توزیع، بهخصوص در مورد محصولات غذایی و کالاهای تند مصرف، یک کسبوکار پرسود است، اما با چالشهای جدی روبرو است. در ادامه، پنج چالش اصلی در زمینه پخش مواد غذایی را بررسی خواهیم کرد.
چالش اول: دما و رطوبت
اگر با مشکلات پخش مواد غذایی آشنا نباشید، ممکن است به خود بگویید: فقط باید وسایل نقلیه مناسب را مجهز به یخچالهای بزرگ کنم، اما متاسفانه این مسئله به این سادگی حل نمیشود. یک اشتباه کوچک در دما و رطوبت میتواند به قیمت از بین رفتن کامل محصولات یا کاهش عمر مفید آنها منجر شود. فراموش نکنید که برای هر محصول، دمای مورد نیاز باید بهطور مداوم کنترل شود.
محصولات تازه معمولا در یخچال قرار میگیرند؛ زیرا باکتریها در محیطهای گرم بهسرعت رشد میکنند. میوهها و همچنین سبزیجات به محیطی سرد و مرطوب نیاز دارند تا بتوانند تازه بمانند. پیاز، سیر و سبزیجات مشابه نیز در رطوبت بالا خراب میشوند. انبه، موز و بعضی میوهها همچنین به سرما حساس هستند و دمای پایین میتواند آنها را خراب کند. همانطور که مشاهده میکنید، حملونقل مواد غذایی کار آسانی نیست و نیازمند تخصص است.
چالش دوم: تکنولوژی
برای ماندن در رقابت بازار، لازم است که ابزار و روشهای استفاده شده در توزیع مواد غذایی بهروزرسانی شوند. فناوریهای جدید به شما کمک میکنند تا فرآیند حملونقل را سادهتر کنید، هزینهها را کاهش دهید و روشهای موثرتری در تحویل کالا بهکار ببرید. بهعنوان مثال، استفاده از تجهیزات ردیابی میتواند به شما کمک کند تا به تقاضا، سریعتر پاسخ دهید و برنامهریزی تحویل را باتوجه به تغییرات، بهروزرسانی کنید.
بااینحال، علاوهبراین قابلیتها که در اختیار شرکتهای پخش و توزیع قرار میگیرد، اغلب در اجرای آنها شک دارند. بهخاطر این که برای پیادهسازی این برنامهها نیازمند آموزش و هزینه بیشتر در مراحل راهاندازی، اجرا و نگهداری هستند.
چالش سوم: آسیب دیدن در فرایند انتقال
آیا مشتری را میشناسید که تمایل داشته باشد مواد غذایی تخریب شده را خریداری کند؟ حتی اگر تنها ظاهر محصولات کمی آسیب ببیند، اکثر مصرفکنندگان ترجیح میدهند آن را از سبد خرید خود حذف کنند. بنابراین، بهراحتی تخریب محصول در حملونقل معادل با خروج آن از چرخه فروش را در نظر بگیرید.
پژوهشها نشان میدهد که حدود 14% از محصولات غذایی در جریان تولید تا فروش از بین میروند. دلایل این اتفاق عمدتا میتواند به چینش نامناسب، بارگیری نادرست و نقص در مسیر حملونقل مربوط شود. در نتیجه، هزینههای اضافی برای کسبوکار بههمراه کاهش رضایت مشتری از برند بهوجود خواهد آمد.
بعضی از شرکتهای پخش، تطابق لازم بین حجم محصولات ارسالی و ظرفیت وسایل نقلیه را رعایت نمیکنند. این رفتار باعث کاهش هزینه در پخش و ضرر قابل توجهی در کسبوکار میگردد.
چالش چهارم: تغییرات تقاضا
محصولات تهیه شده باید به میزان کافی باشند. موجودی اضافی که در زمان مناسب بهفروش نمیرسد و مدت زمان طولانی در انبار میماند، از بین میرود. یک نکته قابل توجه دیگر، تاثیر تغییرات فصلی روی انتخاب مشتریان است. این تغییرات تا حدودی قابل پیشبینی هستند، اما تشخیص تغییرات در سلیقه و تقاضای مشتری کار آسانی نیست.
چالش پنجم: هزینهها و تعمیرات وسایل نقلیه
برای شرکت پخش مواد غذایی، هزینه حملونقل بهطور کلی زیاد است و بزرگترین چالش در توزیع محصولات غذایی است. این هزینهها شامل، هزینه سوخت، بیمه، دستمزد راننده و هزینههای مربوط به تعمیرات و نگهداری وسایل نقلیه است.
سرمایه لازم جهت راهاندازی شرکت توزیع و پخش مواد غذایی
افرادی که علاقمند به راهاندازی یک شرکت پخش مواد غذایی هستند، در ابتدا باید درک کنند که در چه سطحی به این فعالیت علاقهمند هستند. بهعنوان مثال، شخص ممکن است تمایل داشته باشد تنها در یک بخش خاص از مواد غذایی، مانند مواد خشک یا ترکیبی از مواد غذایی مختلف، فعالیت کند. بنابراین، میزان سرمایه مورد نیاز برای راهاندازی یک شرکت پخش مواد غذایی، وابسته به نوع سطح فعالیتی است که انتخاب میکنید.
همچنین، پس از انتخاب سطح فعالیت مورد نظر، باید تصمیم بگیرید که از چه ماشینآلاتی برای نگهداری، بستهبندی و حمل مواد غذایی استفاده کنید. در مرحله بعدی، باید به این موضوع فکر کنید که آیا میخواهید بهعنوان یک شرکت پخش محصولات غذایی عمل کنید یا یک مرکز عمدهفروش توزیع مواد غذایی باشید. زمانی که به تمامی این سوالات پاسخ دهید، میتوانید میزان سرمایه مورد نیاز برای راهاندازی یک شرکت پخش و توزیع مواد غذایی را بررسی کنید و بدانید چه مقدار سرمایه برای این کار لازم است.
درآمد شرکتهای پخش مواد غذایی
در ایران، پخش و توزیع مواد غذایی بهعنوان یکی از کسبوکارهای پردرآمد شناخته میشود. در این حوزه، میزان درآمد بسته به سطح کار، حجم فعالیت و فروش مواد غذایی متغیر است. برای راهاندازی این کسبوکار، اولین چیزی که باید در نظر داشته باشید، روش مناسب خرید محصولات است.
روش تهیه مواد غذایی تاثیر قابل توجهی در درآمد نهایی شما دارد. بهعنوان مثال، فرض کنید شما بهعنوان یک عمدهفروش، محصولات خود را از یک کارخانه تولیدکننده با چک خریداری کنید. در این صورت، میتوانید درصدهای سود قابل توجهی را از خرید خود بهدست آورید. سپس محصولات خریداری شده را به خردهفروشان عرضه کنید و از این راه نیز سود قابل توجهی بهدست آورید.
در واقع، سود کسبوکار عمدهفروشی میتواند یک رقم بزرگ باشد، بنابراین شرکتهای پخش مواد غذایی باتوجه به حجم معاملات خود از بازار سود قابل توجهی بهدست میآورند. این سوددهی قابل قبول باعث افزایش درآمد این شرکتها میشود.
نحوه دریافت مجوز شرکتهای پخش مواد غذایی
شرکتهای پخش مواد غذایی برای انجام فعالیتهای توزیع مواد، نیاز به کسب مجوز دارند. در این راستا، ابتدا باید در دفتر توسعه بازار کالا و خدمات، پرونده تشکیل دهند و مجوز لازم را تامین کنند. در این مرحله، کارشناس پرونده شرکت را بررسی میکند و نواقص محتمل را رفع میکند.
پس از آن، انجمن شرکتهای پخش مواد غذایی بررسیهای لازم را بر روی درخواست شرکت انجام داده و صلاحیت آن را تایید میکند. سپس، این انجمن شرکت را به واحد ستاد بسیج اقتصاد برای اخذ گواهینامه سامانه توزیع کالا معرفی میکند تا نتایج بررسیها استعلام شود. در نهایت، واحد ستاد بسیج اقتصاد تصمیم میگیرد که آیا برای شرکت مورد نظر مجوز صادر کند یا خیر.
اگرچه فرآیند دریافت مجوز برای شرکتهای پخش مواد غذایی ممکن است زمانبر باشد، اما دشواری خاصی ندارد و تنها به داشتن صبر و پشتکار نیاز دارد. در پایان، با مراجعه به سایت شرکتهای پخش مواد در هر استان، میتوان به لیست این شرکتها دسترسی داشت.
اخذ مجوز بستهبندی شرکت پخش سراسری مواد غذایی
شرکتهایی که بهعنوان شرکتهای پخش مواد فعالیت میکنند، برای آغاز فعالیت خود نیاز به دریافت مجوزهای مختلفی دارند. یکی از این مجوزها، مجوز بستهبندی مواد غذایی است. بهترین راه برای افرادی که میخواهند مجوزهای لازم برای تاسیس شرکت پخش سراسری را دریافت کنند، میتوانند از ظرفیت خالی کارخانههایی که در حال فعالیت هستند، برای بستهبندی مواد غذایی استفاده کنند.
با این روش، نه تنها نیازی به دریافت مجوز بستهبندی مواد غذایی نخواهند داشت، بلکه میتوانند با کمترین هزینه مراحل پخش مواد غذایی را شروع کنند. در غیر این صورت، برای تاسیسکنندگان شرکتهای توزیع مواد لازم است با مراجعه به سازمان غذا و دارو، مجوزهای مختلف از جمله مجوز بستهبندی مواد غذایی را دریافت کنند.
محدودیتهای مدیریت مرکز پخش مواد غذایی
برای رسیدن به درآمد بالا و جلوگیری از ورشکستگی در کمترین زمان ممکن، تمام مراکز پخش و توزیع محصولات غذایی نیازمند مدیریت خوبی هستند. زنجیره تامین مواد غذایی شامل شبکهها و بخشهای مختلفی است که هدف آنها تامین کالا و خدمات است. در این زنجیره، مدیریت مرکز توزیع مواد غذایی باید نظارت داشته باشد که با رویکرد یکپارچه و برنامهریزی مناسب، خدمات ویژهای را به مشتریان ارائه کند.
البته، مدیریت مراکز پخش با محدودیتهای خاصی همراه است، بهویژه در هماهنگی جریانهای بین چند سازمان. اگر شخص قادر نباشد کلیه بخشها و زنجیرههای تامین مواد غذایی را مدیریت کند، نمیتواند سازمانی یکپارچه و منسجم داشته باشد. در نهایت، عدم وجود یک سازمان یکپارچه ممکن است علت اصلی شکست در موفقیت کسبوکار باشد.
در نهایت؛ برای راهاندازی کسبوکار پخش مواد غذایی از چه کسی مشاوره بگیریم؟
برای افرادی که تمایل دارند، یک کسبوکار پرسود را راهاندازی کنند، افتتاح یک کسبوکار پخش مواد غذایی فرصتی عالی است. شاید بپرسید که برای شروع این کسبوکار از چه کسی مشاوره بگیریم؟ شما میتوانید با مراجعه به سایت مشاوره کسبوکار در آکادمی مهندس پاکراه، تمام مشاورههای لازم مربوط به راهاندازی شغل پخش مواد غذایی را دریافت کنید.