آیا تا به‌حال به این فکر کرده‌اید که چرا بعضی افراد در یادگیری موضوعات جدید از دیگران موفق‌تر هستند؟ تحقیقات نشان می‌دهند افراد فقط 30 درصد موفقیت خود را به استعداد نسبت می‌دهند و 70 درصد آن را مربوط به روش‌ها و استراتژی‌های یادگیری می‌دانند. اینجا جایی است که منحنی یادگیری به میدان می‌آید!
منحنی یادگیری یک ابزار قدرتمند در دنیای یادگیری است که به افراد کمک می‌کند سریع‌تر یاد بگیرند و از انرژی و زمان خود، به بهترین شکل استفاده کنند. دوست دارید بدانید چطور با این ابزار میتوانید سرعت یادگیری خود را افزایش دهید؟ با ما در این مطلب از آکادمی کسب و کار پاکراه، برای بررسی منحنی یادگیری، کاربردها و روش‌های استفاده از آن همراه شوید!
اگر حین خواندن این مطلب سوالی برایتان ایجاد شد یا حس کردید موضوعی از قلم انداخته شده، کامنت بگذارید یا در بخش پرسش و پاسخ سایت مطرح کنید تا متخصصین ما به صورت فوری و رایگان، شما را راهنمایی کنند.
تعریف منحنی یادگیری
منحنی یادگیری (Learning Curve)، یک نمودار ساده است که نحوه یادگیری ما را در طول زمان نشان می‌دهد. به زبان ساده‌تر، این منحنی میزان تلاش و تمرین ما را در یادگیری یک مهارت خاص و میزان پیشرفت ما را در آن مشخص می‌کند.
وقتی که ما در حال یادگیری هستیم، در ابتدا ممکن است پیشرفت‌های زیادی داشته باشیم، اما هر چقدر زمان بیشتری صرف یادگیری کنیم، سرعت پیشرفت ممکن است کاهش یابد.
حالا برگردیم به منحنی یادگیری، وقتی در حال یادگیری دوچرخه سواری هستید، منحنی به شدت بالا می‌رود؛ چون، در حال تلاش زیاد برای یادگیری هستید.
با گذشت زمان مهارت شما افزایش پیدا می‌کند و سرعت پیشرفتتان کمتر می‌شود. این نشان دهنده کسب تجربه و یادگیری عمیق شماست که روی منحنی یادگیری قابل مشاهده خواهد بود!
در واقع با مشاهده این منحنی، میتوانید عملکرد خود یا دیگران را بسنجید. این موضوع اهمیت زیادی در سلف کوچینگ یا حتی سنجیدن میزان مهارت شاگردان، کارمندان و زیردستان شما خواهد داشت.
تاریخچه منحنی یادگیری
منحنی یادگیری، توسط یک روانشناس آلمانی به نام هرمان ابینگ‌هاوس اختراع شد. هدف اصلی ابینگ‌هاوس از ارائه این منحنی، کشف میزان توانایی انسان در به خاطر سپردن موضوعات و بررسی فرآیند فراموش کردن دانسته‌ها بود.
هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد که منحنی یادگیری انقدر گسترده شود و متخصصان حوزه‌های مختلف، آن را به کار بگیرند. اما این اصطلاح خیلی زود توسط روانشناسان رفتارگرا، کارشناسان آموزش، متخصصان طراحی محصول، مدیران تولید کارخانه‌ها و حتی متخصصان هوش مصنوعی، مورد استفاده قرار گرفت.
در حال حاضر هم بسیاری از کارفرمایان، برای نظارت بر عملکرد کارکنان خود و مدیریت منابع انسانی سازمان، از این منحنی استفاده می‌کنند.
در ادامه، با بررسی ۴ نوع منحنی یادگیری، دلیل محبوبیت و استفاده گسترده این منحنی را خواهید فهمید!
آشنایی با ۴ نوع منحنی یادگیری
منحنی یادگیری ۴ نوع دارد که هرکدام، نشان دهنده وضعیت خاصی هستند. در ادامه این ۴ دسته منحنی یادگیری را با هم بررسی می‌کنیم.
۱. منحنی کاهشی
در این نوع منحنی، در ابتدا وقتی که شروع به یادگیری یک مهارت جدید می‌کنید، پیشرفت شما خیلی سریع است. این یعنی در ابتدای یادگیری، هر بار که تمرین می‌کنید، خیلی سریع‌تر پیشرفت می‌کنید. اما با گذشت زمان و انجام بیشتر آن کار، میزان پیشرفت شما کاهش می‌یابد.
۲. منحنی افزایشی
این منحنی برعکس منحنی کاهشی است؛ یعنی، در ابتدا پیشرفت شما کم و یادگیری سخت است. اما هرچه بیشتر تمرین می‌کنید، پیشرفت شما افزایش می‌یابد، تا جایی که به یک سطح عالی از مهارت می‌رسد.
۳. منحنی «S»
این منحنی شبیه حرف S به نظر می‌رسد. در نیمۀ اول این منحنی، سرعت یادگیری پایین اما در ادامه به تدریج افزایش می‌یابد و بعد از یک مدت به سطحی پایدار می‌رسد.
۴. منحنی ترکیبی
این منحنی ترکیبی از سه منحنی قبلی است؛ یعنی، ابتدا سرعت یادگیری پایین است، بعد کمی افزایش می‌یابد و در نهایت به یک سطح ثابت می‌رسد.
شناخت نوع منحنی یادگیری برای بیزینس‌من‌ها (کارآفرینان، مدیران و صاحبان کسب‌وکار) اهمیت زیادی دارد؛ چون به آنها کمک می‌کند درک بهتری از رشد، بهره‌وری، هزینه‌ها و زمان لازم برای تسلط بر مهارت‌ها یا فرایندها داشته باشند.
اگر برای درک منحنی‌ها به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، در بخش کامنت‌ها یا پرسش و پاسخ سوالتان را مطرح کنید تا بدون معطلی شما را راهنمایی کنیم.
۵ کاربرد منحنی یادگیری
برای درک بهتر منحنی یادگیری، بد نیست کاربرد آن در موقعیت‌های مختلف را هم بدانیم. در جدول زیر ۵ کاربرد مهم منحنی یادگیری را به همراه توضیحات آورده‌ایم:
| نوع کاربرد | توضیحات |
| ۱. برنامه ریزی کاری | محاسبه حجم کاری افراد و زمان تحویل پروژه‌ها |
| ۲. پیش‌بینی ابزار و وسایل مورد نیاز | وقتی بهره‌وری کارمندان بالا برود، حجم تولیدات بیشتر و در نتیجه ابزارآلات بیشتری مورد نیاز است. |
| ۳. سنجش برنامه آموزش | رسم منحنی یادگیری برای اطمینان از اینکه برنامه‌های آموزشی موفقیت آمیز بوده‌اند. |
| ۴. تخمین هزینه‌ها | با رسم منحنی میتوان پیش بینی کرد چه هزینه‌هایی در آینده کم یا زیاد خواهند شد. |
| ۵. تخمین نیازها | تخمین هزینه‌ها با منحنی یادگیری، موجب پیش بینی نیازهای اینده می‌شود. |
مزایا و معایب منحنی یادگیری
در بخش قبل، کاربردهای منحنی یادگیری را صنعت و کسب و کار، بررسی کردیم. حالا بیایید ببینیم این مفهوم در اصل چه مزایا و معایبی دارد؟ آیا منحنی یادگیری همانقدر که می‌گویند دقیق و کاربردی است؟
مزایا:
- برنامه ریزی استراتژیک برای افزایش کارایی کارمندان و کل ادارات.
- کمک به ایجاد فرهنگ یادگیری مداوم و ارتقاء انگیزه در کارمندان.
- شناسایی روندهایی که به پیش بینی دقیق‌تر و تصمیمات تجاری بهتر کمک می‌کند.
معایب:
- پیشرفت یادگیری تحت تاثیر عواملی چون زمان، تجربه قبلی و کیفیت آموزش است.
- اندازه گیری برخی عملکردها، به‌خصوص در نبود کالای قابل تحویل، دشوار است.
- مدل منحنی یادگیری ناقص است و برای تحلیل بهتر باید با سایر روش‌های ارزیابی ترکیب شود.
۳ عامل موثر بر منحنی یادگیری
۳ عامل بر منحنی یادگیری به طور مستقیم تاثیر دارند که شناخت آنها، به درک بهتر این موضوع کمک می‌کند. ما در این بخش برای کمک به درک بهتر شما همراهان همیشگی آکادمی پاکراه، این عوامل را بررسی کرده‌یم:
| عامل تاثیر گذار | توضیحات |
| ۱. تکرار و تمرین | تکرار باعث تثبیت الگوهای حرکتی و شناختی در مغز می‌شود و به بهبود کیفیت و سرعت عملکرد کمک می‌کند. |
| ۲. پیچیدگی وظایف | وظایف ساده نرخ یادگیری سریع‌تری دارند، در حالی که وظایف پیچیدهتر نیاز به زمان و تلاش بیشتری برای یادگیری دارند. |
| ۳. تجربه و تخصص | تجربه و تخصص باعث افزایش توانایی در انجام وظایف می‌شود و یادگیرندگان می‌توانند سریع‌تر با چالش‌ها مواجه شوند و از اشتباهات بیاموزند. |
نحوه استفاده از منحنی یادگیری
طبق منحنی یادگیری، هرچقدر برای کاری زمان بیشتری بگذاریم، بازدهی آن بالاتر خواهد بود. با این منحنی، می‌توانیم میزان پیشرفت یک کسب و کار را اندازه بگیریم. اما چطور میتوان از آن استفاده کرد؟ در ادامه به شما خواهیم گفت:
۱. تمرکزتان را روی چند متغیر بگذارید
برای اینکه تحلیل بهتری از عملکرد کسب و کارتان داشته باشید، باید چندین متغیر را انتخاب کنید و بررسی کنید که چطور این متغیرها بر هم تاثیر می‌گذارند.
۲. داده‌های خود را دوباره بررسی کنید
قبل از تصمیم گیری طبق نتایج منحنی یادگیری، اطمینان حاصل کنید که تمام اطلاعات مهم را در نظر گرفته‌اید. اگر نتایج عجیب غریب یا غیرمنتظره باشند، ممکن است دلیل آن در نظر نگرفتن یک داده‌ی کلیدی باشد.
۳. آگاهانه تصمیم بگیرید
اگر داده‌ها نشان می‌دهند که شیوه آموزشی شما موثر نیست، باید در روش خود تغییراتی ایجاد کرده و تغییرات را دوباره اندازهگیری کنید.
۴. به نظارت بر عملکرد ادامه دهید
نظارت بر عملکرد نه فقط در زمان بروز مشکل، بلکه باید یک فرآیند مداوم باشد. این کار به شما کمک می‌کند تا مشکلات را سریع‌تر پیدا کرده و بتوانید آنها را برطرف کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد منحنی یادگیری از چه کسی مشاوره بگیریم؟
منحنی یادگیری، یک ابزار ساده و کاربردی برای مشاهده روند پیشرفت افراد در یادگیری یک موضوع است. این ابزار مفید کاربردهای گسترده‌ای دارد که مهم‌ترین آن استفاده برای پیشرفت یک کسب و کار است.
با استفاده از منحنی یادگیری، میتوان پیشرفت کارمندان در یادگیری مهارت‌ها و موضوعات مختلف را مشاهده کرد و طبق آن تصمیم گیری کرد. اگر طبق این منحنی متوجه شدید که پیشرفت کسب و کارتان کاهشی شده است، میتوانید با تغییر دادن راه و روش خود، این مشکل را رفع کنید.
به طورکلی، منحنی یادگیری فواید بی شماری برای کسب و کارهای شخصی دارد. اگر نمی‌دانید چطور باید از این ابزار استفاده کنید، یا بعد از استفاده از این منحنی نمیدانستید چطور باید مشکلات کشف شده را رفع کرد، کافیست از مشاورین ماهر و با تجربه ما در آکادمی پاکراه کمک بگیرید!
روی دکمه «مشاوره آنلاین» کلیک کنید تا مهندس ایمان پاکراه و تیم آکادمی پاکراه به‌صورت آنلاین و کاملاً رایگان راهنمایی‌تان کنند.
مشاوره آنلاین