تست MMPI چیست؟

تست شخصیتی‌شناسی MMPI یا تست چند وجهه مینه سوتا مانند تست نئو جزو تست‌های پرکاربرد در علم روانشناسی محسوب می‌شود. روانشناسان برای تشخیص بیماری‌های روانی از این تست چند وجهی استفاده می‌کنند که در قالب پرسشنامه مطرح می‌شود. سپس نتیجه آن را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهند تا در نهایت نتیجه آن روی نموداری که بیانگر دو دسته مقیاس بالینی و اعتبارسنجی است، مشخص شود. آزمون MMPI از ده مقیاس بالینی برای ارزیابی شخصیت و رفتارهای شخص داوطلب استفاده می‌کند. این آزمون دارای ۳۳۸ تا ۵۶۷ تا سوال است و به صورت فردی و گروهی اجرا می‌شود. در این مطلب از آکادمی پاکراه همراه ما باشید تا روش انجام این تست و اهمیت آن و دیگر اطلاعات مرتبط با آن را در اختیارتان قرار دهیم.

تست شخصیتی‌شناسی MMPI

اهمیت تست MMPI

در شکل گیری شخصیت عوامل مختلفی مانند روش تربیت، ژنتیک و تجربیات زندگی تاثیرگذار هستند که شخصیت شما را می‌سازند؛ بنابراین شما می‌توانید از طریق تست MMPI شخصیت خود را شناسایی کنید. این تست اطلاعات با ارزشی را در جهت تشخیص و درمان بیماران در اختیار پزشکان قرار می‌دهد. ماهیت این تست غیر نظری است و این خصوصیت احتمال مفید بودن تست را در طیف گسترده‌تری افزایش می‌دهد تا بتوان از طریق آن اطلاعات مفیدتری استخراج کرد.

منظور از روایی و اعتبار تست mmpi چیست؟

شاید هنگامی که قصد داشته باشید تست شخصیتی‌شناسی MMPI را انجام دهید، عبارت روایی یا اعتبار آن به گوشتان خورده باشد. منظور از روایی و اعتبار تست MMPI قابل اعتماد بودن این آزمون است. این موضوع را از دو جنبه زیر می‌توانیم مورد بررسی قرار دهیم:

روایی و اعتبار مطابق مطالعات داخلی

در ایران مطالعات زیادی در مورد اعتبار و هنجاریابی نسخه ۵۷۶ سوالی این تست صورت نگرفته است. اما روانشناسان ایرانی نسخه‌های کوتاه آن مانند نسخه ۳۷۰ سوالی را بارها و بارها مورد بررسی قرار داده‌اند. در یکی از این مطالعات دهقانی و همکاران رقم ضریب اعتبار این تست را برای زیر مقیاس‌های آن عددی بین 43/0 تا 89/0 گزارش کرده‌اند. همچنین آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند و آن را نشان داده‌اند که تست MMPI زیر مقیاس‌های SCL90 تست شخصیت آیزنگ، تست اضطراب، تست افسردگی همبستگی قابل قبولی دارد.

روایی و اعتبار تست مطابق مطالعات بین‌المللی

می‌توان این تست را یکی از معتبرترین آزمون‌های روانشناسی معرفی کرد که تاکنون به بیش از ۱۲۵ زبان مختلف دنیا ترجمه شده است. مطابق نتایجی که توسط مطالعات هانسی و همکارانش به دست آمده است، نتایج نشان می‌دهد که مقیاس‌های تست MMPI پایای مطلوبی دارند. آن‌ها معتقد هستند ضریب پایایی این تست به طور میانگین برای زیر مقیاس‌ها عددی میان ۷۱ /۰ تا 84/0 است. همچنین ضریب اعتبار این تست برای بیماران روانپزشکی 80/0 و برای افراد به هنجار 70/0 است. 

انواع تست MMPI

تست اولیه MMPI با گذشت زمان و بر اساس نیازهای افراد دچار تغییر شد و انواع مختلفی از آن به وجود آمده است. ۶ نوع تست از تست شخصیتی‌شناسی MMPI وجود دارد که ۴ نسخه آن برای بزرگسالان و ۲ مورد دیگر آن برای نوجوانان طراحی شده است. در ادامه به معرفی انواع این تست می‌پردازیم.

1. تست MMPI

این تست برای ارزیابی سلامت روان افراد و شناخت بیماری‌های روانی استفاده می‌شود. سوال‌های این آزمون حدود ۳۳۰ تا ۵۷۰ عدد است. 

2. تست MMPI_2

این تست مناسب افراد ۱۸ سال به بالا محسوب می‌شود که با بازبینی تست اولیه و برطرف کردن ایراد موجود در نسخه اولیه به وجود آمده است. تست MMPI_2 دارای ۵۶۷ سوال است که یکی از انواع فرم‌های بلند این تست شناخته می‌شود. تکمیل این تست به سرعت زمان فرد بستگی دارد.

3. تست MMPI-2-RF

تست MMPI_2_RF نسخه بروزرسانی شده MMPI_2 محسوب می‌شود که در سال ۲۰۰۸ به جامعه روانشناسی معرفی شده است. تست MMPI_2_RF شامل ۳۳۸ سوال می‌شود و مدت زمان تکمیل آن ۵۰ تا ۶۰ دقیقه است که به صورت درست و نادرست باید آن‌ها را پاسخ داد. این نسخه از آزمون برای مواقعی که نیاز به اندازه گیری شدت بیماری و کسب اطلاعات از آن داریم، ابزار مناسبی خواهد بود.

4. تست MMPI-A

از آنجایی که تست شخصیتی‌شناسی MMPI برای بزرگسالان طراحی شده ممکن است، نوجوانان هنگام پاسخگویی به سوالات آن دچار مشکل می‌شوند. به همین دلیل نسخه MMPI-A برای سنین ۱۴ تا ۱۸ سال با هدف شناخت دقیق مشکلات روانی نوجوانان طراحی شده است. این تست حدود ۴۷۸ سوال دارد که مدت زمان پاسخگویی به این سوالات حدود یک ساعت است. نسخه اصلی این تست به زبان انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی وجود دارد. البته ترجمه فارسی آن نیز یافت می‌شود.

5. تست MMPI-A-RF

این تست نسخه بروزرسانی شده تست MMPI-A محسوب می‌شود. تعداد پرسش‌های آن حدود ۲۴۱ عدد است که پاسخ دادن به سوالات آن حدود ۴۵ دقیقه زمان می‌برد.

6. تست MMPI-3

تست MMPI _3 برای سنین ۱۸ سال به بالا مناسب به شمار می‌رود و آخرین نسخه این تست در سال ۲۰۲۰ معرفی شده است. این تست نسخه جدید و بروز تست اصلی MMPI محسوب می‌شود که حدود ۳۳۵ پرسش دارد. مدت زمان لازم برای انجام این تست ۴۵ تا ۵۰ دقیقه خواهد بود.

7. تفسیر و نمره‌گذاری آزمون MMPI

برای نمره دهی به نتایج این آزمون دو مقیاس در نظر گرفته می‌شود. یک دسته از آن شامل مقیاس‌های روانی و دیگری مقیاس‌های بالینی است. در واقع مقیاس‌های روانی مشخص می‌کنند که آیا ممکن است فرد به برخی از سوال‌ها جواب دروغ داده باشد و یا نسبت به پاسخ به برخی از سوالات حالت دفاعی نشان دهد یا نه.

همچنین با استفاده از دیگر مقیاس‌ها نیز می‌توان تعیین کرد که فرد آیا بهتر از حالت واقعی نشان می‌دهد یا خیر. همچنین بر اساس این نتایج می‌توان از مقیاس‌های بالینی استفاده کرد و به تعبیر درست‌تری از این آزمون رسید. البته ناگفته نماند که تفسیر کامل این آزمون بسیار پیچیده است و به تخصص و تجربه بسیاری بالایی نیاز دارد. در سایکومتریست تفسیر کلی تست شخصیتی‌شناسی MMPI همراه با رسم نمودار ارائه می‌شود.

آیا همه افراد می‌توانند از این تست استفاده کنند؟

اگر قصد دارید با استفاده از تست شخصیتی‌شناسی MMPI خود را مورد ارزیابی قرار دهید و روانشناس نیستید، بهتر است نتیجه و خروجی آن را خود شما بررسی و تحلیل نکنید. تست MMPI برای متخصصان طراحی شده است و تنها آن‌ها با توجه به اطلاعات و دانشی که دارند، می‌توانند آن را ارزیابی کنند. پس اگر شما نیز قصد انجام این آزمون را دارید، حتماً آن را نزد یک روانشناس ببرید تا او با توجه به نتایج تست به مشکلات شما پی ببرد و آن را با شما در میان بگذارد. البته سیستم‌های کامپیوتری نیز می‌توانند تفسیر و ارزیابی این تست را انجام دهند، اما روانشناسان بهتر از عهده این کار برمی‌آیند و بهتر است به سیستم‌های کامپیوتری اعتماد نکنید.

تست MMPI فرم کوتاه

با توجه به اینکه این تست تعداد سوالات بسیار زیادی دارد و پاسخگویی به آن‌ها زمان زیادی می‌برد، انجام آن در کلینیک‌ها کمی دشوار بود. از سوی دیگر بخش زیادی از سوالات با یکدیگر در مقیاس‌های مختلف همپوشانی داشتند، از این رو فرم کوتاه تست MMPI طراحی شد. این فرم پرسشنامه دارای ۷۱ سوال است و مانند دیگر نسخه‌ها افرادی که سن بالای ۱۶ سال و یا افرادی که حداقل ۸ کلاس سواد داشته باشند، می‌توانند آن را انجام دهند.

انجام این تست تنها به ۲۰ دقیقه زمان نیاز دارد. شما می‌توانید پس از یک جلسه مشاوره و انجام معارفه به روانشناس، در محیطی آرام و بدون سر و صدا و بدون هیچ گونه اجباری و در مقابل مشاور خود این تست را انجام دهید. مشاوران باید پیش از انجام تست راهنمایی‌های لازم را در اختیار فرد قرار دهند و حین انجام تست نظارت داشته باشند. جالب است بدانید در نسخه MMPI فرم کوتاه در ایران به دلیل وجود برخی تفاوت‌های فرهنگی، برخی از مقیاس‌ها حذف شدند.

همان طور که می‌دانید فرهنگ غربی و فرهنگ ایرانی تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند، پس از ترجمه این آزمون روانشناسان می‌توانستند شخصیت فرد را آن طور که باید منعکس کنند و با مشکل مواجه می‌شدند. از این رو گروهی از روانشناسان با تجربه و ماهر ایرانی تست‌ها را مطابق شرایط فرهنگی کشور ما گردآوری کردند. اکنون این تست معتبر و محبوب در بسیاری از مراکز ژوهشی و روان درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع اختلالات شخصیتی قابل تشخیص به کمک این تست

اختلالات شخصیتی از دوران نوجوانی و جوانی آغاز می‌شود و در عملکرد اجتماعی، شغلی و شخصی مشکل ایجاد می‌کند. اشخاصی که اختلال شخصیتی دارند، در برابر هر گونه تغییر مقاومت می‌کنند و زندگی عادی برایشان سخت می‌شود. در ادامه انواع اختلال شخصیتی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. سیستم DSM نوع اختلال شخصیتی را مشخص می‌کند که طبق رفتارهایی که انجام می‌دهند، به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند.

مجموعه A

افرادی که در این دسته قرار می‌گیرند متوجه رفتار عجیب خود نمی‌شوند، اما دیگران را به شدت با رفتارهای عجیب غریب و غیر معمولی آزار می‌دهند. این دسته می‌توانند خود را در قالب اختلال شخصیتی پارانویید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپ نشان دهند.

مجموعه B

این بخش شامل اختلالات ضد اجتماعی، اختلال شخصیتی مرزی و اختلال نمایشی است که حالت‌های تهاجمی به شدت بالایی دارد. اختلالات این مجموعه از جمله ضد اجتماعی بودن در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود. معمولاً در این نوع اختلال افراد خود را گناهکار نمی‌دانند و همچنان به قانون و مقررات پایبند نیستند. بخش زیادی از افرادی که با این اختلال دست و پنجه نرم می‌کنند، به دلیل داشتن سابقه جرم و جنایت در زندان هستند.

افرادی که در کودکی تجربه‌ای تلخ یا سو استفاده داشته‌اند، به اختلال شخصیتی مرزی دچار می‌شوند. از جمله خانم‌هایی که چه در کودکی و یا بزرگسالی دچار سوء استفاده قرار می‌گیرند. علت نامگذاری این اختلال این است که افراد مبتلا به بیماری روانی با اختلالات عصبی، اضطراب و سایکوتیک همزمان با هم است.

در اختلال نمایشی فرد احساس مفید و با ارزش بودن نمی‌کند و همواره به تایید دیگران نیاز دارد. در نهایت این اختلال باعث می‌شود که برای جلب توجه دیگران، فرد دست به حرکات نمایشی بزند. این افراد معمولاً فکر می‌کنند که باید ظاهری جذاب داشته باشد تا بتواند نظر دیگران را جلب کنند، البته این افراد بیشتر از سایرین به سوءاستفاده دچار می‌شوند و در خطر هستند.

اگر افرادی که مبتلا به این اختلال هستند مورد بی‌توجهی قرار بگیرند، روی کار خود پافشاری می‌کنند و به نمایش حرکات بیشتری روی می‌آورند. در نهایت هرچه بیشتر غرق این کار شوند، بیشتر احساس تنهایی و بی‌ارزش بودن گریبان آن‌ها را می‌گیرد.

مجموعه C

طبق تحقیقات انجام شده توسط روانپزشکان آمریکایی اختلال شخصیتی وابسته، اجتنابی و وسواسی در مجموعه C قرار می‌گیرد. این اختلال با منش انسانی ارتباط دارد که احساس اضطراب مزمن در طول زندگی داشته است.

افراد مبتلا به اختلال شخصیتی وابسته، اعتماد به نفس بسیار کمی دارند و همواره احساس می‌کنند که باید تحت مراقبت فرد دیگری قرار داشته باشند. شخص مبتلا به این اختلال شخصیتی به افراد زندگیش بیش از حد وابسته است و در فعالیت‌هایی مانند خرید لباس، محل زندگی و یا قرار گذاشتن با دیگر افراد دچار مشکل می‌شوند.

اختلال اجتنابی در اوایل بزرگسالی و در زمینه‌های مختلف ظاهر می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال ترس از انتقاد، عدم تایید یا طرد شدن از جانب دیگران را دارند؛ به همین دلیل روابط خود را محدود نگه می‌دارند و با افراد جدید دوست نمی‌شوند، مگر اینکه از محبت و دوستی آن‌ها مطمئن باشند. این افراد معمولاً خود واقعی‌شان را نشان نمی‌دهند و ترس از مسخره شدن از طرف دیگران دارند؛ بنابراین خیلی محتاط عمل می‌کنند تا از طرف دیگران طرد نشوند.

اختلال شخصیتی وسواسی همان طور که از اسمش پیداست، نیاز شدیدی به نظم و درستی جزئیات دارد. این افراد کمال گرا هستند و شیوه ارتباط آن‌ها با دیگران معمولاً خشک و ساده است. این افراد معمولاً ترس از شکست دارند و به شدت محتاط عمل می‌کنند. تشخیص و درمان این نوع اختلالات سخت و دشوار است و نیاز به زمان و صبر بسیاری دارد.

مزایای تست MMPI

یکی از امتیازهای مهم تست شخصیتی‌شناسی MMPI، شهرت زیاد و گستردگی آن در حوزه روانشناسی است. پژوهش‌های بسیاری در زمینه ارائه این تست به دنیای روانشناسی صورت گرفته که در نهایت این آزمون به ۵۰ زبان دنیا ترجمه شد و در کشورهای زیادی در دسترس متخصصان روانشناسی قرار دارد. 

این تست با جمع آوری داده‌ها از فرهنگ‌های مختلف امکان انجام پژوهش‌های هنجاری و روایی روی چند گروه فرهنگی را فراهم می‌آورد. آزمون MMPI اولین پرسشنامه جامعی محسوب می‌شود که علاوه بر مقیاس محتوایی، دارای تعدادی مقیاس اعتبار یا روایی نیز هست. این مقیاس‌ها به تشخیص اینکه فرد با صداقت به سوال‌ها جواب داده است یا نه کمک می‌کند.

کاربرد و موارد استفاده از تست سلامت روان MMPI

اکنون که اطلاعاتی درباره این تست به دست آوردید، احتمالا از خود می‌پرسید که این تست چه کاربردی دارد. از تست سلامت روان MMPI می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:

• شناخت شخصیت فرد مورد نظر
• مشاوره خانواده
• مشاوره قبل و بعد از ازدواج
• انتخاب بهترین درمان روانشناسی
• مشاوره برای امور قضایی
• مشاوره قبل از استخدام
• تست ازدواج MMPI

روش انجام تست

برای انجام این تست شما نیاز به یک محیط آرام و بدون تنش دارید. برعکس تست‌های هوش و استعداد در پاسخ به این تست درست و غلط وجود ندارد. تست MMPI به دنبال شناسایی شخصیت، مهارت و سطح سلامت روان است؛ بنابراین باید که با دقت بسیار بالا و با صداقت کامل به سوال‌ها پاسخ دهید. مدت زمان انجام این تست از ۳۵ تا ۹۰ دقیقه متغیر است که زمان آن به نوع نسخه بستگی دارد.

معرفی چند کتاب در زمینه تست شخصیتی MMPI

محققان بسیاری در زمینه تست شخصیتی‌شناسی MMPI فعالیت کرده‌اند و کتاب‌های بسیاری نیز در این زمینه نوشته شده است. در کتاب‌های منتشر شده در این زمینه به صورت جامع تمامی نکات مرتبط به دستورالعمل‌های اجرا و نمره‌گذاری این تست بیان شده است. این کتاب‌ها قواعد لازم برای تفسیر در مقیاس‌های اعتباری، بالینی، تکمیلی و محتوایی را به صورت کامل و با ذکر مثال شرح می‌دهند. در ادامه چند کتاب معروف در این زمینه معرفی شده است.

• کتاب راهنمای MMPI-2 ارزیابی شخصیت و آسیب‌شناس روانی نویسنده: جان گراهام
• کتاب راهنمای تفسیر MMPI و MMPI-2 برای مشاوران و متخصصان بالینی نویسنده: جین سی داک ورث و وین پی آندرسوگن
• کتاب آزمون‌های روان شناختی ارزشیابی شخصیت و سلامت روان نویسنده: علی فتحی آشتیانی و محبوبه داستانی
• کتاب گزیده آسیب‌شناسی روانی نویسنده: آن کرینگ، جرالد دیویسون، شری جانسون، جان نیل
• کتاب سرگذشت روانی نویسنده: رابرت ال اسپیتز

کتاب‌های مهم در زمینه تست MMPI

کلید زیر آزمون‌های تست mmpi

تست شخصیتی‌شناسی MMPI شامل بخش‌های مختلفی می‌شود و هر یک از پرسش‌های آن با هدف خاصی مطرح شده اند. پس نباید از سوالات آن ساده گذشت و به تمام آن‌ها با نهایت دقت پاسخ داد.

هیپوکندریازیس hypochondriasis

اولین موردی که در این تست بررسی می‌شود، هیپوکندریازیس یا خود بیمار انگاری محسوب می‌شود. این بررسی به ارزیابی شکایات مبهم یا غیر تخصصی مربوط به عملکرد بدن می‌پردازد. این سوالات ۳۲ آیتم دارند و روی ضعف سلامت جسمانی و مشکلات گوارشی تمرکز می‌کنند.

افسردگی Depression

بخش افسردگی، ۵۷ آیتم دارد و میزان افسردگی بالینی فرد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. این بخش از تست mmpi امید یا ناامیدی فرد به آینده، روحیه او و تمام نارضایتی‌هایی که ممکن است داشته باشد را بررسی می‌کند.

Hysteria هیستریا

مقیاس هیستریا از ۶۰ آیتم تشکیل شده است که ویژگی‌های بدبینی، سلامت جسمی ضعیف، روان رنجوری، کم رویی و سردرد را کنترل می‌کند.

انحراف روانی Psychopathic Deviate

در این بخش از این تست روانشناسی ناسازگاری‌های شخصیتی که هر فرد می‌تواند داشته باشد، مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین مشکلاتی که فرد با خانواده و یا افراد دیگر دارد، شکایات، بیگانگی اجتماعی، میزان کسالت و از خود بیگانگی نیز بررسی می‌شوند.

مردانگی و زنانگی

این بخش دارای ۵۶ سوال است که مواردی مانند سرگرمی، علایق، حساسیت شخصی، ترجیحات زیبایی‌شناسی مورد بررسی قرار می‌گیرد. به طور کلی این بخش نشان دهنده این است که فرد با انجام کارهایی که به صورت کلیشه‌ای زنانه یا مردانه هستند، چه روحیه‌ای دارد.

پارانویا Paranoia

این بخش با ۴۰ سوال یکی از کوتاه‌ترین بخش‌های تست MMPI محسوب می‌شود که نشان دهنده سوءظن، حساسیت بین فردی و رفتارهای خودپرستی در فرد است. این بخش از تست، کمی با سایر بخش‌ها تفاوت دارد؛ زیرا به دنبال این است که با ارائه مواردی که افکار پارانویا را صدیق می‌کند، ابتلای فرد به پارانویا را تشخیص دهد.

ضعف روانی Psychasthenia

در این بخش باید به ۴۸ آیتم پاسخ دهید که ناتوانی در مقابل یک نوع فکر یا عمل خاص را آزمایش می‌کند. این بخش روی یافتن نشانه‌هایی از ترس‌های غیر طبیعی یا فوبیا، مشکل در تمرکز، رفتارهای وسواسی، احساس گناه و یا انتقاد از خود تمرکز دارد.

روان گسیختگی Schizophrenia

این بخش از تست MMPI با ۷۸ آیتم طولانی‌ترین بخش این تست محسوب می‌شود. در این بخش ادراکات عجیب، روابط ضعیف با خانواده، افکار، مشکلات مربوط به کنترل تکانه، مشکلات تمرکز، بیگانگی اجتماعی، شک در مورد هویت و شخصیت خود، بی‌علاقگی و علاقه به مسائل جنسی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

سخن پایانی

تست شخصیت‌شناسی MMPI مانند دیگر تست‌های روانشناختی به شما کمک می‌کنند تا نسبت به ذهن خود آگاهی بیشتری داشته باشید و بتوانید مشکلات احتمالی که ممکن است روی زندگی شخصی و اجتماعی شما تاثیرگذار باشد را شناسایی کنید. با وجود اینکه این تست بیش از ۸۰ سال پیش طراحی شده است، اما همواره به روزرسانی می‌شود و همچنان روشی معتبر برای شناختن شخصیت افراد است. این تست شخصیت‌شناسی می‌تواند شروع قابل اعتمادی درمان و به دست آوردن سلامت روانی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این تست می‌توانید با کارشناسان آکادمی پاکراه در میان بگذارید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.