به فردی که وظیفه هدایت کردن و مدیریت فرایندهای نوآورانه را در یک مجموعه به عهده دارد، مدیر نوآوری (creative director) میگویند. این شخص موظف است تا فرصتهای جدید را بشناسد و با ایجاد ایدههای نوآورانه و اجرا کردن آنها، سازمان را به اهداف مورد نظر برساند.
در این مطلب از آکادمی کسب و کار پاکراه، در رابطه با وظایف مدیر نوآوری بیشتر صحبت خواهیم کرد؛ پس حتما تا انتها همراهمان بمانید و اگر سوالی داشتید، در بخش کامنتها یا پرسش و پاسخ سایت مطرح کنید تا به شما پاسخ دهیم.
مدیر نوآوری کیست؟
مدیر نوآوری کسی است که به عنوان رهبر یک سازمان، وظیفه دارد ایدههای خلاقانه و جدیدی را ایجاد کرده و آنها را اجرا کند. در واقع چنین فردی باید شرایط را در یک مجموعه به گونهای رقم بزند که کارکنان مشتاقانه پیشنهادات نوآورانه ارائه دهند و سپس این ایدهها و طرحهای ارائه شده را به مرحله اجرا برساند.
- مدیر نوآوری تمام تلاش خود را برای توسعه محصولات یا خدمات یک کسب و کار و ایجاد مزایای رقابتی برای سازمان به کار میگیرد.
- همچنین با درک نیازهای مشتریان و بازار، آینده را پیش بینی کرده و متناسب با ایدههای ارائه شده، مدیریت ریسک دارد.
- در بیانی دیگر باید بگوییم که یک مدیر نوآوری تمام تلاش خود را به کار میبندد تا سازمان با تغییرات جدید سازگار شود و در میان رقبای خود، پیشرو باقی بماند.
اصول مدیریت نوآوری
مدیریت نوآوری اصول و قواعد به خصوصی دارد که در این بخش به برخی از مهم ترین آنها اشاره خواهیم کرد.
1. تمرکز بر نوآوری:
- تمرکز روی ایدهها یکی از مهمترین اصول مدیریت نوآوری است که شامل تحقیق کردن، توسعه ایدهها و ارائه راهکارهای لازم برای اجرای آنها میشود.
2. اجرای نوآوری:
- فراهم کردن شرایط برای تبدیل ایده به نوآوری و در نهایت اجرای ایده، از دیگر اصول مهم مدیریت نوآوری محسوب میشود.
زمینههای نوآوری در کسب و کارها
نوآوری میتواند در بخشهای مختلف یک مجموعه متمرکز باشد تا مزیتی رقابتی را برای یک سازمان ایجاد کند. برخی از زمینههای نوآوری عبارتند از:
1. محصول
نوآوری میتواند مرتبط با محصول باشد. به طور مثال برخی مجموعهها تلاش میکنند تا خدمات یا محصولات جدیدتری به بازار ارائه کنند یا محصول و خدمات فعلی خود را با ویژگیهای بهتر و عملکردی جذابتر ارائه دهند.
- “کالاکس” (یک پلتفرم فروشگاهی آنلاین) میتواند با ارائه ویژگیهای جدید در اپلیکیشن خود مانند “توصیه محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی” یا “امکان مقایسه پیشرفته کالاها”، در محصول خود نوآوری ایجاد کند.
- همچنین، شرکتهای تولیدکننده لوازم خانگی ایرانی مانند “اسنوا” یا “پاکشوما” میتوانند با ارائه محصولات هوشمندتر و با قابلیتهای جدیدتر (مثلا ماشین لباسشویی با قابلیت اتصال به اینترنت و کنترل از راه دور)، در محصولات خود نوآوری داشته باشند.
2. روش تولید
فناوری ممکن است در روش تولید یک محصول یا شیوه ارائه خدمات اتفاق بیفتد. به طور مثال برخی از سازمانها با هدف کاهش هزینهها و افزایش کارایی، از فناوریهای جدیدتر برای تولید یا توزیع محصولات خود استفاده میکنند.
3. بازاریابی
از دیگر زمینههای نوآوری میتوانیم به نوآوری در بخش بازاریابی اشاره کنیم. برخی از سازمانها برای فروش محصولات یا ارائه خدمات خود از روشهای جدید استفاده میکنند. به طور مثال در قیمت گذاریهای خود استراتژیهای جدیدتری را به کار میگیرند.
- پلتفرمهای رزرو آنلاین بلیط مانند “علیبابا” یا “اسنپتریپ” میتوانند با ارائه کمپینهای بازاریابی خلاقانه مبتنی بر دادههای سفر کاربران، یا استفاده از هوش مصنوعی برای پیشنهاد بستههای سفر شخصیسازیشده با قیمتگذاری پویا، در بازاریابی خود نوآوری داشته باشند.
- یک فروشگاه اینترنتی پوشاک مانند “دیجیاستایل” میتواند با برگزاری “لایو شاپینگ” در شبکههای اجتماعی با حضور اینفلوئنسرها و ارائه کدهای تخفیف لحظهای، روشهای بازاریابی جدیدی را به کار بگیرد.
4. خدمات
نوآوری ممکن است در حوزه ارائه خدمات به مشتریان اتفاق بیافتد. به طور مثال امکان رزرو نوبت به صورت اینترنتی یا ارائه خدمات پشتیبانی آنلاین برخی از نوآوریهای ارائه شده در حوزه خدمات است.
وظایف مدیر نوآوری در سازمان
مدیران نوآوری وظایف مهمی را در یک مجموعه بر عهده دارند که برخی از آنها عبارتند از:
- ایجاد اهداف و استراتژیهای نوآورانه
- برنامهریزی و تخصیص منابع لازم برای پیشبرد پروژهها و رسیدن به اهداف
- ایجاد فرهنگ خلاقیت، یادگیری، ریسک پذیری و تشویق کارکنان برای ارائه ایدهها
- جمع آوری ایدهها، مدیریت و اولویت بندی آنها
- ایجاد فرهنگ کار گروهی و همکاری در مجموعه
- بررسی روند بازار و شناسایی فرصتها و تهدیدها
- تهیه بودجه و مدیریت آن برای پیشبرد پروژهها
- ارائه گزارش به هیئت مدیره و مدیرعامل
- حفاظت از ایدهها و مالکیت معنوی سازمان
اهمیت وجود مدیر نوآوری در کسب وکارها
وجود مدیر نوآوری در سازمانها به دلایل مختلف اهمیت دارد که برخی از آنها را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
- مدیر نوآوری دائما ایدههای جدید و خلاقانه ارائه میکند و به فکر بهبود وضعیت تمام بخشهای یک سازمان است.
- این فرد اهدافی را برای سازمان مشخص میکند و با تخصیص بودجه و منابع لازم، تمام تلاش خود را برای رسیدن به اهداف به کار میبرد.
- مدیر نوآوری فرهنگ نوآورانه در سازمان ایجاد میکند و کارکنان را برای ارائه ایدههای جدید و ریسک پذیری تشویق مینماید.
- این شخص با جمع آوری، بررسی و ارزیابی ایدهها و در نهایت پیاده کردن ایدههای مناسب، به بهبود خدمات و محصولات سازمان کمک میکند.
- مدیر نوآوری روحیه همکاری و برقراری ارتباط در بخشهای مختلف سازمان را تقویت میکند.
- مدیر نوآوری افراد خلاق و با استعداد را جذب و آنها را حفظ میکند تا از ایدههای آنها برای رشد سازمان کمک بگیرد.
- سازگاری با تغییرات بازار، شناسایی فرصتهای جدید و مدیریت ریسک در زمان بحرانها از دیگر دلایل اهمیت وجود مدیر نوآوری است.
7 مورد از مهارتهای لازم برای یک مدیر نوآوری
یک مدیر نوآوری خوب باید در زمینههای مختلف مهارت داشته باشد. برخی از این زمینهها شامل موارد زیر میشود.
1. خلاقیت
مدیر نوآوری باید بتواند ایدههای خلاقانه ارائه دهد و با تعیین روشهای جذاب و جدید، استراتژیهای موثری را در بازاریابی و تبلیغات اجرا کند.
2. تحلیل و استدلال
مدیر نوآوری باید اطلاعات و دادهها را تحلیل کرده و برای اجرای استراتژیهای بازاریابی بهتر، تصمیمهای خلاقانهتری بگیرد.
3. ایجاد ارتباط قوی
توانایی برقراری ارتباط با مشتریان و تیم، یکی از مهمترین مهارتهای مدیر نوآوری است.
4. انعطاف پذیری
داشتن مهارت در ایجاد تغییرات دائمی در صنعت بازاریابی و همسو شدن با این تغییرات، از مهارتهای لازم برای مدیران نوآوری است.
5. رهبری
داشتن مهارت در حوزه رهبری تیم و هدایت افراد برای رسیدن به اهداف، یکی دیگر از مهارتهای موردنیاز مدیران نوآوری خواهد بود.
6. دانش فنی
مدیر نوآوری باید در حوزه ابزارها و روشهای مختلف بازاریابی دانش فنی لازم داشته باشد.
7. تفکر استراتژیک
داشتن تفکر استراتژیک برای تحلیل مسائل و بررسی ایدهها و ارائه راه حل برای پیاده کردن آنها، از مهارتهای لازم برای مدیران نوآوری محسوب میشود.
5 مرحله از مدیریت نوآوری
در بررسی مراحل مدیریت نوآوری میتوانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم.
- مدیران نوآوری ابتدا هدفی را برای سازمان تعریف میکنند.
- سپس ایدهها و نظراتی را که کارکنان برای پیشبرد این اهداف ارائه میدهند با آغوش باز میپذیرند و مورد بررسی قرار میدهند.
- در مرحله بعدی ایدههای برتر را شناسایی کرده و شرایط را برای اجرای این ایدهها فراهم میکنند.
- در نهایت ایدهها اجرا میشوند، نتایج آنها ارزیابی شده و بهبودهای لازم برای افزایش کارایی آنها اعمال میگردد.
چگونه به یک مدیر نوآوری خوب تبدیل شویم؟
برای تبدیل شدن به یک مدیر نوآوری خوب به نکات زیر دقت کنید.
- فضای خلاقانه در سازمان ایجاد کنید و کارکنان را برای ارائه طرحهای جدید تشویق نمایید.
- برای به روز ماندن و آشنایی با آخرین تکنولوژیها و روندهای بازار، دائماً به مطالعه و یادگیری بپردازید.
- ایدهها و نظرات کارکنان را با دقت بررسی و برای تصمیمگیریهای خلاقانه از آنها استفاده کنید.
- برای تبدیل شدن به یک مدیر نوآوری باید با رویکردهای خلاقانه و جدید مسائل را برطرف کنید.
- با شرکای تجاری و مشتریان و تیم خود ارتباط موثر داشته باشید.
- مهارت رهبری را در خود تقویت کنید و با برنامهریزی و ایجاد ارتباط موثر با کارکنان، برای رسیدن به اهداف مشترک تلاش کنید.
- برای برنامهریزی و اجرای ایدههای نوآورانه مدیریت زمان داشته باشید.
- برای ارتقا مهارت خلاقیت در تیم، کارگاههای آموزشی و دورههای مناسب برگزار کنید.
- اشتباهات را بپذیرید و از آنها به عنوان فرصتی برای رشد بهتر استفاده کنید.
ابزارهای مورد نیاز برای مدیران نوآوری
مدیران نوآوری برای اینکه کارشان را به درستی انجام دهند، از ابزارهای مختلفی استفاده میکنند. در جدول زیر، برخی از این ابزارها و کاربردشان را به شما معرفی کردهایم.
دسته ابزار | کاربرد اصلی | نمونه ابزارهای پیشنهادی |
1. ابزار مدیریت ایده | جمعآوری، دستهبندی و ارزیابی ایدههای خلاقانه |
|
2. ابزار مدیریت پروژه | برنامهریزی، اجرای پروژهها و پیگیری پیشرفت |
|
3. ابزار تحلیل داده | تحلیل دادههای بازار، مشتریان و روندها |
|
4. ابزار ارتباط تیمی | تسهیل ارتباط و همکاری بین اعضای تیم |
|
5. ابزار مدیریت نوآوری | ساخت فرآیند نوآوری ساختارمند و هدفمند |
|
6. ابزار طراحی و نمونهسازی | طراحی محصول، ارائه نمونه اولیه برای تست ایدهها |
|
7. ابزار مدیریت دانش | ذخیره، اشتراکگذاری و بازیابی اطلاعات نوآورانه |
|
برای استخدام مدیر نوآوری از چه کسی مشاوره بگیریم؟
مدیر نوآوری در پیشبرد یک مجموعه به سمت نوآوری و رشد، نقش بسیار مهمی دارد. این فرد با داشتن مهارت رهبری، دیدگاه گسترده، توانایی در ایجاد شرایطی مطلوب برای ارائه طرحهای خلاقانه و… موجب بهبود وضعیت سازمان میشود؛ از این رو وجود آن در یک مجموعه اهمیت بسیار زیادی دارد.
در صورتی که برای استخدام یک مدیر نوآوری خوب نیاز به کمک دارید یا اصلا میخواهید بدانید آیا سازمان شما به چنین شخصی نیاز دارد یا خیر، میتوانید از خدمات مشاوره مدیریت منابع انسانی آکادمی پاکراه بهره ببرید.
مشاورین ما بعد از بررسی وضعیت کلی کسب و کارتان، به شما توضیح خواهند داد که به کدام موقعیتهای شغلی و نیروهای انسانی در کسب و کارتان نیاز دارید و برای استخدام افراد مناسب، باید چه معیارهایی را در نظر بگیرید.
روی دکمه «مشاوره آنلاین» کلیک کنید تا مهندس ایمان پاکراه و تیم آکادمی پاکراه بهصورت آنلاین و کاملاً رایگان راهنماییتان کنند.
مشاوره آنلاین