این روزها روشهای مختلفی پدید آمدند که به بیشتر دیده شدن و افزایش آگاهی از برندهای مختلف کمک میکنند. بازاریابی وابسته یا بازاریابی با کمک افراد تاثیرگذار، یکی از این روشها محسوب میشود که با وجود بلاگرها در دنیای شبکههای اجتماعی، محبوبیت آن خیلی بیشتر از قبل شده است. بلاگری تنها به معنای این نیست که یک دوربین یا تلفن همراه را دستتان بگیرید و با گرفتن عکس یا فیلم، دنبالکنندگان خود را بیشتر کنید. حتی در این دنیای پر رقیب بلاگری باید بدانید از چه راهی بروید تا بیشترین درآمدها را کسب کنید. در این مقاله از آکادمی کسب و کار پاکراه همراه ما باشید تا شما را با همه چیز درباره این شغل که این روزها متقاضیان زیادی دارد، آشنا کنیم.
- به چه کسی بلاگر میگویند
- منظور از بلاگری چیست؟
- مزایای بلاگر شدن
- آیا بلاگری معایبی هم دارد؟
- یک بلاگر چه ویژگیهایی دارد؟
- معرفی انواع بلاگر
- ابزارهای لازم برای بلاگر شدن
- بهترین پلتفرمها برای بلاگری کدامند؟
- چگونه بلاگر شویم؟
- راههای کسب درآمد از بلاگری
- چگونه در بلاگری موفق شویم؟
- تیمی که برای موفقیت در بلاگری نیاز دارید!
- چالشهای بلاگری در ایران
- درآمد بلاگری چقدر است؟
- سخن پایانی
به چه کسی بلاگر میگویند
تا به حال شنیدهاید کسی بگوید پول در بلاگری است؟ آیا کسی از شما پرسیده چرا بلاگر نمیشوید؟ امروزه این شغل به یکی از بهترین فرصتهای کسب درآمد تبدیل شده و هر کسی میتواند خیلی راحت به آن وارد شود. اما سوال اینجاست که شغل بلاگری چیست؟ به چه کسی بلاگر گفته میشود؟ برای ورود به این شغل داشتن چه ویژگیهای لازم است؟
بلاگر به کسی گفته میشود که در فضای اینترنت راجع به موضوعات مختلف تولید محتوا میکند. پس اگر در شبکههای اجتماعی یک پیج عمومی دارید و تولید محتوای متنی یا تصویری انجام میدهید، شما یک بلاگر هستید. فرقی ندارد که شما به عنوان یک روانشناس مطالب آموزشی میگذارید یا به عنوان یک کمدین ویدیوهای فان درست میکنید؛ اگر در زمینه خاصی فعالیت داشته باشید بلاگر به حساب میآیید.
منظور از بلاگری چیست؟
اگر برایتان سوال شده که شغل بلاگری چیست؟ نباید فکر کنید هر کسی که در اینستاگرام دنبالکنندگان زیادی دارد بلاگر است! چون بلاگر کسی است که راجع به حرفه و مهارت خود تولید محتوا انجام میدهد. یک بلاگر باید بتواند با تخصص و مهارت خود مخاطب جذب کند؛ در حالی که امروزه به اشتباه به خیلی از افراد فعال در اینستاگرام بلاگر گفته میشود!
بگذارید برایتان مثال بزنم؛ فرض کنید شخصی در حوزه آشپزی تولید محتوا انجام میدهد. این فرد در صورتی بلاگر آشپزی محسوب میشود که بتواند به سوالات مخاطبان خود راجع به غذاهای مختلف پاسخ دهد. به طور کلی بلاگر یک فرد تاثیرگذار در زندگی مردم است که نظراتش برای افراد زیادی اهمیت دارد. بنابراین برای بعضیها یک الگو هم محسوب میشود!
مزایای بلاگر شدن
اکنون که میدانید شغل بلاگری چیست؟ بهتر است با مزایا و معایب آن آشنا شوید تا با دیدی باز به دنیای بلاگری وارد شده و تصمیم بگیرید که در چه حوزهای تولید محتوا انجام دهید. به طور کلی بهترین مزیتهای بلاگر شدن عبارتند از:
1. در حوزه موردعلاقهتان به یک برند تبدیل میشوید
قبلترها که هنوز مردم با شبکههای اجتماعی آشنا نبودند، تبدیل شدن به برند خیلی سخت و زمان بر بود. آن وقتها بیشتر از رادیو و تلویزیون برای تبلیغ استفاده میکردند؛ اما امروز با شغل بلاگری، خیلی راحت در حوزه مورد علاقهتان به یک برند تبدیل میشوید! البته به شرطی که بتوانید با تولید محتوای ناب و حرفهای مخاطبان زیادی جذب کنید.
برای این کار هم باید از تجهیزات مناسب استفاده کنید و نحوه کار با نرمافزارهای مختلف را یاد بگیرید. ویدیوهای کوتاه، داستانهای تعاملی و تولید محتوا توسط کاربر یا UGC از بهترین ایدههای محتوایی هستند. 79 درصد از کاربران میگویند که محتوای UGC روی تصمیم آنها برای خرید تاثیر میگذارد.
UGC مخفف عبارت User-Generated Content است و به فارسی به معنای محتوای تولید شده توسط کاربر ترجمه میشود. این محتوا شامل هر نوع محتوایی است که توسط کاربران و مشتریان یک برند ایجاد میشود و در پلتفرمهای مختلف مانند شبکههای اجتماعی، وبسایتها و بلاگها منتشر میشود.
2. دانش و اطلاعات افراد مختلف جامعه را افزایش میدهید
اگر برایتان سوال شده که مزایای شغل بلاگری چیست؟ باید بگوییم که با وارد شدن به این حوزه میتوانید دانش و اطلاعات خود را در اختیار مردم بگذارید. برای مثال فرض کنید شما یک معلم هستید که در فضای اینستاگرام هم فعالیت دارید. با تولید محتوای حرفهای و جذب مخاطب میتوانید به یک بلاگر تبدیل شده و راجع به انواع روشهای تدریس یا نحوه برخورد با دانشآموزان مطالب مفیدی ارائه دهید.
با ارائه مطالب مفید و نکات آموزشی در حوزههای مختلف، مخاطبین بیشتری جذب کنید.
البته این خیلی مهم است که همیشه خود را به روز نگه دارید و بخشی از زمان خود را به آپدیت کردن اطلاعاتتان اختصاص دهید. 63 درصد مشتریان میگویند محصولی را تهیه میکنند که اینفلوئنسر مورد تایید آنها معرفی کرده است.
3. از روشهای مختلف و متنوع درآمد کسب کنید
یکی از بهترین مزیتهای شغل بلاگری این است که میتوانید به روشهای گوناگون کسب درآمد کنید. برای مثال اگر شما مترجم زبان انگلیسی هستید میتوانید کلاس آنلاین برگزار کنید، کتاب انگلیسی ترجمه کنید، دورههای آموزشی بفروشید یا از طریق تبلیغات پول در بیاورید. ابتدا با ثابت کردن دانش و توانایی خود، مخاطبان زیادی به دست آورده و بعد با استقبال کسبوکارهای مختلف برای تبلیغ مواجه میشوید.
4. آزادانه و خلاقانه فعالیت کنید
اگر دوست دارید شغل شما درآمد بالایی داشته و در عین حال جذاب و لذت بخش باشد، بلاگری بهترین انتخاب است. امروزه دیدگاه آدمها به کار کردن تغییر پیدا کرده و کمتر کسی تمایل دارد صبح زود بیدار شود، به اداره برود، چند ساعت پشت میز بنشیند و راجع به مسائل مختلف به مدیر خود جواب پس بدهد! این روزها آسایش و راحتی و لذت بردن از شغل برای افراد خیلی مهم شده است.
در بلاگری فرد برای خودش کار میکند، هر زمان که بخواهد مشغول به کار میشود و میتواند از طریق ارتباط مستقیم با مخاطب دوستان زیادی به دست بیاورد. از طرفی بلاگری محدودیت زیادی ندارد؛ پس فرد میتواند آزادانه و خلاقانه راجع به حوزه مورد علاقهاش تولید محتوا انجام دهد.
5. ایجاد یک جامعه و تاثیرگذاری
بلاگرها میتوانند یک جامعه از افراد با علایق مشترک ایجاد کنند و به این ترتیب ارتباطات اجتماعی قویتری برقرار کنند. همچنین بلاگرها میتوانند بر افکار و رفتارهای مردم تأثیر بگذارند و به عنوان الگو برای آنها عمل کنند.
بلاگرها میتوانند به عنوان الگو عمل کرده و بر افکار و رفتارهای مخاطبان خود تأثیر بگذارند. آنها میتوانند آگاهی عمومی را در مورد موضوعات مختلف افزایش دهند و به تغییر جامعه کمک کنند. برای مثال، بلاگرهای محیط زیستی میتوانند آگاهی مردم را نسبت به مشکلات زیستمحیطی افزایش داده و آنها را به سمت اقدامات دوستدار محیط زیست سوق دهند.
6. کشف استعدادها
بلاگری میتواند به افراد کمک کند تا استعدادهای خود را کشف کرده و آنها را توسعه دهند. همچنین بلاگری فرصتی عالی برای کشف علایق و استعدادهای خود است. شما میتوانید در حوزههای مختلفی مانند آشپزی، مد، سفر، فناوری و غیره فعالیت کنید و به دنبال علاقهمندیهای خود بروید.
7. مسافرت و تجربههای جدید
بسیاری از بلاگرها از طریق شغل خود فرصت سفر به مکانهای مختلف و تجربه فرهنگهای جدید را پیدا میکنند.
آیا بلاگری معایبی هم دارد؟
اکنون که میدانید مزایای شغل بلاگری چیست؟ بهتر است با معایب این شغل هم آشنا شوید؛ زیرا اینطور نیست که بلاگری هیچ عیب و ایرادی نداشته باشد! به طور کلی معایب این شغل عبارتند از:
1. هیچ روز تعطیلی ندارید
فکر نکنید بلاگری کار راحتی است؛ زیرا مخاطب انتظار دارد هر بار که وارد شبکههای اجتماعی میشود، محتواهای جدیدی از شما ببیند. به همین دلیل تلفن همراه شما باید حتی در زمان مسافرت هم به صورت شبانهروزی کنارتان باشد. درست کردن پست و استوریهای جذاب برای تولید محتوا هم خیلی مهم است. علاوه بر اینکه باید هر روز فعالیت کنید، باید روزانه حداقل ۱۰ تا استوری جریان ساز بگذارید. در واقع باید بتوانید مخاطب را ترغیب کنید تا با شما تعامل برقرار کند. لازم به ذکر است که چند ماه اول ضبط ویدیو، ادیت ویدیو، ساخت کاور و… وقت زیادی از شما میگیرد.
2. ماههای اول خبری از پول نیست
فکر نکنید همین که تصمیم به بلاگر شدن بگیرید خیلی سریع به درآمد میرسید! در واقع شما باید در چند ماه اول به دنبال جذب مخاطب باشید تا بعد از طریق فروش محصولات و خدمات یا تبلیغ کسبوکارهای دیگر به درآمد برسید. در ابتدای راه باید بتوانید اعتماد مخاطب را جلب کرده و ایدههای جذابی برای تولید محتوا داشته باشید. از آنجایی که 75 درصد مردم از شبکههای اجتماعی به عنوان راهکاری برای مشاوره خرید استفاده میکنند، قطعا کسبوکارهای زیادی برای تبلیغ محصولات خود به شما مراجعه میکنند.
3. اشتباهاتی که عواقب بدی دارند
به عنوان یک بلاگر باید حواستان باشد که مرتکب اشتباه نشوید؛ زیرا اعتماد مخاطب را از دست داده و باعث میشوید تا او دیگر شما را دنبال نکند. برای مثال هیچوقت به خاطر پول، تبلیغ محصولات بیکیفیت را قبول نکنید. همچنین تبلیغات پیج جراحی بینی، فال، سابلیمینال و… را انجام ندهید؛ زیرا اگر از طریق چیزهایی که شما معرفی کردهاید آسیبی به مخاطب برسد او به تبدیل به دشمنتان میشود و با بدگویی بقیه را هم علیه شما میکند.
4. امنیت شغلی پایین و مشکلات حقوقی
به عنوان یک بلاگر در ایران با فعالیت در بستر اینستاگرام ممکن است با محدودیتهای زیادی مثل فیلترینگ مواجه شوید یا اگر بلاگر مد و فشن هستید باید در ویدیوهای تبلیغاتی خود حجاب داشته باشید. درگیری با این مشکلات باعث شده خیلی از بلاگرها برای خودشان سایت داشته باشند تا خیالشان راحت باشد که به جز پیج اینستاگرام یک راه ارتباطی دیگر هم با مخاطبان خود دارند.
بلاگرها ممکن است با مشکلاتی مانند نقض حق کپیرایت، تبلیغات نادرست، افترا و تخریب شهرت مواجه شوند. همچنین، ممکن است مورد هجوم ترولها و افراد منفیباف قرار بگیرند.
5. رقابت شدید
دنیای بلاگری بسیار رقابتی است و برای موفقیت باید محتوای بسیار باکیفیت و متفاوتی تولید کنید. همچنین، باید به طور مداوم خود را بهروز نگه دارید و با تغییرات الگوریتمهای شبکههای اجتماعی سازگار شوید.
6. فشار روانی
بلاگرها تحت فشار هستند تا همیشه محتوای جدید و جذاب تولید کنند و این فشار میتواند به سلامت روان آنها آسیب برساند. همچنین، مقایسه خود با سایر بلاگرها و انتظارات بالای مخاطبان میتواند باعث ایجاد استرس و اضطراب شود.
7. وابستگی به پلتفرمها
بلاگرها به پلتفرمهای اجتماعی وابسته هستند و هرگونه تغییر در الگوریتمهای این پلتفرمها میتواند بر درآمد و محبوبیت آنها تأثیر بگذارد. برای مثال، اگر یک پلتفرم اجتماعی محبوب به طور ناگهانی سیاستهای خود را تغییر دهد، ممکن است تعداد زیادی از دنبالکنندگان خود را از دست بدهید.
در نهایت:
بلاگری به نظر میرسد که همه چیز آن خوشایند باشد، اما واقعیت این است که این شغل نیز مانند هر شغل دیگری با چالشهایی همراه است. یکی از بزرگترین چالشهای بلاگری، فشار روانی برای تولید محتوای مداوم و باکیفیت است. همچنین، مقایسه خود با سایر بلاگرها و انتظارات بالای مخاطبان میتواند باعث ایجاد استرس و اضطراب شود. برای مقابله با این چالشها، بلاگرها باید یاد بگیرند که به خودشان زمان بدهند، مرزهای بین کار و زندگی شخصی خود را مشخص کنند و از حمایت دوستان و خانواده خود بهرهمند شوند.
یک بلاگر چه ویژگیهایی دارد؟
اگر میخواهید بدانید که ویژگیهای مورد نیاز برای شغل بلاگری چیست؟ ما در ادامه چند مورد مهم را برایتان بررسی کردهایم. با خواندن گفتگوی بلاگرهای مختلف در کتاب عادتهای ضروری بلاگرهای موفق اثر سالی میلر به شما کمک میکند که با ویژگیهای بیشتری از این افراد آشنا شوید.
برای بلاگر شدن باید ویژگیهایی مانند علاقه، فعالیت منظم، صداقت و… را داشته باشید.
علاقه
از آنجا که بلاگری هم یک شغل محسوب میشود باید به آن علاقه داشته باشید. در غیر این صورت خیلی زود خسته میشوید. برای مثال اگر بلاگر لایف استایل هستید باید به جلوی دوربین آمدن و حرف زدن علاقه داشته باشید. اگر فشن بلاگر هستید باید به حوزه مد علاقه داشته باشید تا با شور و شوق زیادی تولید محتوا انجام داده و مخاطبانتان را هم سر ذوق بیاورید.
بیوگرافی مناسب
در قسمت بیو پیج راجع به خودتان صحبت کنید. به عنوان یک بلاگر باید بتوانید با یک بیوگرافی مناسب، خودتان را به مخاطب معرفی کنید. اولین چیزی که هر مخاطب در صفحه شما بررسی میکند، بیو است. اما این بخش نباید خیلی طولانی باشد و بهتر است اطلاعات مفید و کوتاهی راجع به خودتان در آن نوشته شود. استفاده از استیکرها و کلمات کلیدی مناسب هم میتواند نقش مهمی در جذب مخاطب داشته باشد. برای مثال بهتر است نام و نام خانوادگی، حوزه فعالیت، تجربیات و مهارتها، علاقمندیها، هدف یا شعار شما و… در قسمت بیو پیج نوشته شود.
فعالیت بهصورت منظم
میخواهید بدانید که مهمترین ویژگی شغل بلاگری چیست؟ داشتن فعالیت بهصورت منظم! به عنوان یک بلاگر باید مدام در اینستاگرام فعال باشید و روزانه چند بار پست و استوری بگذارید. افراد زیادی منتظر هستند تا بدانند امروز چه محتواهای جذابی برای ارائه دارید.
داشتن بیزینس اکانت
اگر میخواهید بدانید که کدام محتواهای شما، چقدر و چرا برای مخاطبان جذابیت داشتهاند، اکانت خود را به حالت تجاری در بیاورید. با این روش میتوانید تعداد لایکها، کامنتها، میزان تعامل مخاطبان و Share کردن محتواهای مختلف با بقیه را تجزیه و تحلیل کنید. همچنین میتوانید سلیقه مخاطبان خود را تشخیص دهید. برای تبدیل صفحه خود به بیزینس اکانت به بخش ویرایش پروفایل بروید و گزینه Switch to Professional Account را انتخاب کنید. بدین ترتیب میتوانید با انتخاب حوزه فعالیت خود، یک حساب تجاری بسازید.
صداقت واقعی در هر زمان
به عنوان یک بلاگر رفتار حرفهای داشته و همیشه با مخاطبان خود صادق باشید. برای مثال نیازی نیست برای تبلیغات یک برند به دروغ بگویید که از محصولات و خدمات آن استفاده کردهاید. در عوض خودتان باشید و زندگی واقعیتان را به نمایش بگذارید. در غیر این صورت پس از مدتی اعتبار خود را از دست میدهید.
تولید محتوای با کیفیت
امروزه بین بلاگرها در حوزههای گوناگون رقابت شدیدی وجود دارد؛ همین موضوع باعث شده تا تولید محتوای باکیفیت اهمیت زیادی برای مخاطبان داشته باشد. به جای کپی کردن از کار دیگران سعی کنید با ایدههای منحصربهفرد خود توجه مخاطبان را به دست بیاورید. هر چه محتوای شما غیر تکراری وایده آن باکیفیتتر و مفیدتر باشد، مخاطبان بیشتری برایتان جذب میکند.
متمایز بودن نسبت به سایر بلاگرها
اگر بخواهید مثل بقیه بلاگرها باشید که آنها هستند؛ پس مخاطبان احتیاجی به شما ندارند! برای موفقیت در عرصه بلاگری سعی کنید متفاوت از بقیه بلاگرها عمل کنید. برای مثال به عنوان یک بلاگر عکاسی سعی کنید به جای کپیبرداری از بقیه، خودتان یک ایده جدید خلق کنید. مثلا اگر بقیه بلاگرها عکسهای عروس و داماد میگذارند، شما با عکسهای جشن فارغ التحصیلی تولید محتوا کنید.
ارزش دادن به کاربران
وقتی مخاطبان به شما علاقهمند میشوند که حس کنند برایتان ارزشمند هستند. برای به دست آوردن محبوبیت با احترام با مردم برخورد کرده و سعی کنید بیشتر دایرکتها و کامنتها را بخوانید و جواب دهید. همچنین راجع به چیزهای مختلف از مخاطبان خود نظر بپرسید. برای مثال میتوانید از آنها بخواهید بگویند که دوست دارند محتوای بعدی شما راجع به چه موضوعی باشد.
آشنایی با جدیدترین ویژگیهای اینستاگرام
به عنوان یک بلاگر حرفهای باید به روز باشید و با جدیدترین ویژگیهای اینستاگرام آشنا شوید. برای مثال در حال حاضر میتوانید روی پست و استوری و ریلز آهنگ بگذارید، استیکر شخصی خودتان را بسازید، از فونتهای جدید و متنوع استفاده کنید و…
با قابلیتهای جدید اینستاگرام مانند ساخت آواتار، بلاگری کنید.
معرفی انواع بلاگر
در ادامه با معرفی انواع بلاگر به شما کمک میکنیم تا با فعالیت در حوزه مورد علاقهتان به درآمد نسبتا بالایی برسید. طبق گزارشهای به دست آمده، بلاگرهای مد (فشن)، زیبایی (بیوتی) و بازی (گیمینگ) جزو محبوبترین بلاگرها هستند و برندهای زیادی هم با آنها همکاری میکنند.
1. فشن بلاگر
اگر به مد، فشن و لباسهای برند علاقه دارید و میتوانید جدیدترین اخبار مربوط به این حوزه را در اختیار مخاطبان قرار دهید، شما یک فشن بلاگر هستید. برای شروع کار در این حوزه میتوانید به روشهای مختلف لباسها را ست کنید و راجع به انواع استایلها نکات آموزشی ارائه دهید. در حال حاضر نهال سلطانی و نگین میرصالحی از معروفترین فشن بلاگرهای ایرانی هستند.
2. بلاگر غذا
مستر تیستر را میشناسید؟ او یکی از اولین فود بلاگرهای ایرانی بود که با تست کردن غذاهای مختلف، رستورانها را تبلیغ میکرد. البته فود بلاگری فقط در این مورد خلاصه نمیشود و میتواند شامل طرز تهیه انواع سالاد، شیرینی و غذاهای ایرانی و خارجی باشد. به عنوان یک بلاگر غذا میتوانید با آموزش تهیه خوراکیهای خوشمزه توجه افراد شکمو را جلب کرده و به شهرت بالایی برسید. مونا فود، مستر تیستر، فرهاد پز و… از فود بلاگرهای معروف در ایران هستند.
3. بیوتی بلاگر
اگر برایتان سوال شده که انواع شغل بلاگری چیست؟ میتوانیم به بیوتی بلاگری اشاره کنیم که بسیار پر درآمد است. در این شغل فرد یا محصولات برندهای مختلف آرایشی را امتحان کرده و آنها را نقد و بررسی میکند، یا اینکه هنرهای آرایشی و تکنیکهای زیباسازی چهره را آموزش میدهد. صدف بیوتی، الناز گلرخ و اِمل از معروفترین بیوتی بلاگرهای موفق ایرانی هستند.
4. بلاگر طنز
اگر آدم فان و باحالی هستید و راحت میتوانید بقیه را بخندانید، بلاگر طنز یا کمدی شوید. با تولید محتوای طنز در اینستاگرام میتوانید مخاطبان را سرگرم کنید و در مدت زمانی کوتاه دنبالکنندگان زیادی به دست بیاورید. فقط کافی است که به عنوان یک واینر (بلاگر کمدی) ایدههای جذابی برای تولید محتوا داشته باشید و با مخاطبان پیج تعامل برقرار کنید. محمد معماریان، میلاد خواه و احسان میرزاد از بلاگرهای طنز هستند.
5. بلاگر اقتصادی
امروزه ترید و معاملات ارز دیجیتال بین مردم شناخته شده است. از این رو تعداد کسانی که به دنبال سرمایهگذاری و کسب درآمد از این راه هستند روز به روز بالاتر میرود. بلاگر اقتصادی کسی است که با پیشبینی روند سود و زیان ارزهای دیجیتال، مخاطب را برای سرمایهگذاری راهنمایی میکند. محمد حسین کمانگر و احمد کلاته از بلاگرهای اقتصادی هستند.
6. بلاگر سفر
اگر همیشه در سفر هستید میتوانید راجع به جاهای دیدنی و مقاصد گردشگری گوناگون ویدیو بسازید. وقتی اطلاعات خودتان راجع به سفر به شهر و کشورهای مختلف را در اختیار مخاطبان قرار دهید، شما یک بلاگر سفر هستید. شما میتوانید مانند احمدرضا، بلاگر پیج ادونرز تجربیات خودتان را از سفر به اشتراک بگذارید یا مانند مهدی زلفان در کنار به اشتراکگذاری این تجربیات، برگزارکننده تورهای گردشگری هم باشید.
7. بلاگرهای جنجالی
هنرمندان پرحاشیهای که تابوشکنی میکنند یا افرادی که به دلیل اتفاقات جنجالی خیلی سریع بین مخاطبان معروف میشوند بلاگر جنجالی هستند. برای مثال فعالان محیط زیست و فمینیستها جزو بلاگرهای جنجالی در ایران محسوب میشوند.
8. بلاگرهای سبک زندگی (لایف استایل)
برای شروع فعالیت در زمینه بلاگری میتوانید از موضوعات ساده و جذابی که روزمره برایتان پیش میآید، صحبت کنید. در این صورت شما یک بلاگر لایف استایل هستید که مردم را در جریان اتفاقات زندگی خود قرار میدهید. با تولید محتوا راجع به سبک زندگی شخصی خودتان میتوانید دنبالکنندگان زیادی به دست آورده و به روشهای مختلف (بیشتر از تبلیغ) کسب درآمد کنید. این روزها افراد زیادی به شکل کاملا غیر اصولی به تولید محتوا درباره سبک زندگی خود میپردازند؛ اما فقط برخی از آنها محبوب و موفق میشوند، مثل خانواده شوشتریان، شیوا ورک استایل و….
9. بلاگر ورزشی
اگر در زمینه آموزش حرکات ورزشی تخصص دارید یا میتوانید به افراد رژیمهای غذایی خاص بدهید، شما یک بلاگر ورزشی هستید. امروزه بسیاری از افراد دوست دارند بدانند با رعایت چه نکاتی میتواند تناسب اندام داشته باشند. به همین دلایل بلاگرهای ورزشی با نشان دادن فعالیتهای خود میتوانند انگیزه خوبی برای شروع ورزش و رعایت رژیم غذایی سالم باشند. برای مثال دریا خرمی به معرفی باشگاههای ورزشی میپردازد، مهدیس همتی از تجربیات ورزشی خود پست منتشر میکند، دکتر مهتا میر در پیج فیتوپیا به عنوان پزشک و مربی فیتنس فعالیت دارد و دکتر مهرداد در پیج دیگر خود نکات تمرینات بدنسازی را میگوید و برنامه ورزشی ارائه میدهد.
10. بلاگر آموزشی
اگر در حوزه خاصی مهارت دارید میتوانید به بلاگر آموزشی تبدیل شوید؛ یعنی میتوانید کلاس آنلاین برگزار کنید یا دورههای آموزشی خود را بفروشید. برای مثال اگر شما مدرک زبان انگلیسی دارید یا دورههای کار با فتوشاپ، افتر افکت، پرایمر و… را بلد هستید میتوانید با تبدیل شدن به یک بلاگر آموزشی پول خوبی به دست بیاورید. برای مثال محسن طاووسی که علاوه بر انتشار برخی نکات سئویی در صفحه خود، دورههای آموزشی سئو خود را هم میفروشد.
11. بلاگر تکنولوژی
یکی از حوزههای پولساز شغل بلاگری مربوط به تکنولوژی است. شما میتوانید اطلاعات خود راجع به جدیدترین گوشیها و لپ تاپها را در اختیار مخاطبان قرار داده و با نقد و بررسی محصولات مختلف، مخاطبان را برای تجربه خریدی بهتر راهنمایی کنید. همچنین میتوانید ترفندهای مهم راجع به نرمافزارهای گوشی یا کامپیوتر را به مخاطبان خود یاد بدهید. برای مثال میتوانید در پیج خود راجع به نحوه ادیت زدن با اینشات و کپ کات صحبت کنید. زی زی سلیمی، اهورا نیازی و مهدی شجری جزو بهترین بلاگرهای حوزه تکنولوژی هستند.
12. بلاگر موسیقی
برای اینکه بلاگر موسیقی شوید میتوانید از مهارت و استعداد خود تولید محتوا کنید. یعنی میتوانید با سازهایی که بلد هستید، قطعههای معروف را بنوازید یا اگر صدای خوبی دارید آهنگ بخوانید! در حال حاضر بلاگرهای موسیقی دو دسته هستند؛ یکی کسانی که با خوانندگی و نوازندگی تولید محتوا انجام میدهند و یکی کسانی که به نقد موزیکهای مختلف میپردازند. برای مثال مهرناز دبیرزاده یکی از موفقترین بلاگرهای موسیقی است.
13. بلاگری بدون چهره
اگر دوست ندارید جلوی دوربین بیایید، میتوانید بلاگری بدون چهره را انتخاب کنید. برای مثال میتوانید گیم بزنید و با معرفی بازیهای مختلف کامپیوتری مخاطب به دست بیاورید. شاید هم دوست داشته باشید نحوه طبخ غذاهای خوشمزه ایرانی و فست فود را به مخاطبان خود آموزش دهید. در هر صورت میتوانید در حوزههای گوناگون مشغول به کار شوید و به عنوان یک بلاگر بدون چهره درآمد نسبتا خوبی به دست بیاورید. چرچیل یکی از پیجهای اینستاگرامی است که در آن طی بلاگری بدون چهره، نکات مدیریت پیجهای اینستاگرامی آموزش داده میشود.
14. بلاگر دکوراسیون و معماری و مبلمان
این روزها ویدیوهای بازسازی خانههای قدیمی و طراحی دکوراسیون داخلی با متراژهای کوچک و بزرگ خیلی ویو میخورند. این موضوع نشان میدهد افرادی که معماری خواندهاند یا در زمینه طراحی مبلمان و وسایل خانه استعداد دارند، میتوانند به بلاگر دکوراسیون تبدیل شوند. یعنی ترفندها و ایدههای منحصربهفردی راجع به دکوراسیون آموزش دهند تا با این روش مخاطبان زیادی به دست بیاورند. برای مثال حامد بهرامی و مریم رضایی در حساب کاربری خود با عنوان مهرازک، ترفندهای جذابی را درباره دکوراسیون و معماری منزل میگویند.
ابزارهای لازم برای بلاگر شدن
اکنون شاید برایتان سوال سوال شده باشد که ابزارهای لازم برای شغل بلاگری چیست؟ برای فعالیت در این حوزه شما به تجهیزات پیشرفتهای احتیاج ندارید. تنها کافی است یک موبایل حرفهای یا یک دوربین با کیفیت داشته باشید. البته اگر تازه کار هستید میتوانید اول از تجهیزات ساده شروع کنید تا بعد از حرفهای شدن ابزارهای کارتان را عوض کنید. در ادامه ابزارهای لازم برای بلاگر شدن را بررسی کردهایم:
1. دوربین یا موبایل حرفهای
برای تولید محتوای تصویری و ویدیویی جذاب در اینستاگرام به یک دوربین با کیفیت احتیاج دارید. پس اگر میخواهید بلاگر موفقی باشید یک دوربین سبک و قابل حمل بخرید تا بتوانید آن را در سفر هم همراه خود ببرید. البته اگر تازه کار هستید، میتوانید به جای خرید دوربین، یک موبایل حرفهای بخرید. برای مثال میتوانید آیفون ۱۳ پرومکس بخرید تا هم از کیفیت بالای تصاویر شگفتزده شوید و هم با مشکلات مربوط به رجیستری دست و پنجه نرم نکنید.
البته میتوانید با توجه بودجه خود به سراغ گوشیهای میان رده با کیفیت برندهای سامسونگ و شیائومی بروید. به طور کلی داشتن یک گوشی خوب و با کیفیت برای عکس و فیلم گرفتن یا نصب اپلیکیشنهای مختلف خیلی مهم است. توجه به قدرت باتری هم اهمیت زیادی دارد؛ زیرا گوشی باید همیشه و همه جا برای تولید محتوا همراهتان باشد.
2. سه پایه
یکی دیگر از چیزهایی که برای بلاگر شدن احتیاج دارید، سه پایه است. همیشه کسی نیست که از شما فیلم بگیرد. بنابراین گاهی اوقات هم دوربین باید یک جا ثابت و بدون حرکت ایستاده باشد و اصلا تکان نخورد. به همین دلیل داشتن یک سه پایه برای عکس و فیلم گرفتن خیلی مهم است. برای نگهداری دوربین و تنظیم کادر عکسها و ویدیوهای خود میتوانید یک سه پایه سبک و کوچک برای بیرون از خانه بخرید و یک سه پایه بزرگ و سنگین برای داخل خانه داشته باشید.
3. میکروفون
فرض کنید شما یک بلاگر آموزشی هستید که میخواهید مطالب مختلفی را که یاد دارید، به مخاطبان خود آموزش دهید. ممکن است بلاگر آشپزی باشید و بخواهید از نحوه درست کردن غذاهای مختلف ویدیو بسازید. در تمام این موارد باید یک میکروفون با کیفیت برای ضبط صداهای مختلف داشته باشید. میکروفونی که نویز محیط را حذف کند و صدای مورد نظرتان را با کیفیت بالایی به گوش مخاطب برساند.
4. رینگ لایت
اگر برایتان سوال شده که چرا عکس و فیلمهای شما جذابیت بلاگرها را ندارد، به دلیل استفاده از رینگ لایت است. این وسیله یکی از تجهیزات مهم نورپردازی برای تولید محتوای با کیفیت است که نور روشن و یکنواختی را در محیط پخش میکند. بدین ترتیب وقتی نور طبیعی در دسترس نبوده یا نور محیط کم باشد، رینگ لایت کیفیت عکس و فیلمهای شما را چند برابر میکند.
بهترین پلتفرمها برای بلاگری کدامند؟
اگر میخواهید بدانید که بهترین پلتفرم برای شغل بلاگری چیست، میتوانیم به اپلیکیشن محبوب اینستاگرام اشاره کنیم. اینستاگرام یکی از بهترین پلتفرمها برای تولید محتوا، جذب مخاطب و کسب درآمد از بلاگری است؛ زیرا این برنامه برخلاف تردز و توییتر برای انتشار محتواهای تصویری و ویدیویی طراحی شده و با استفاده از پست و استوریهای جذاب مخاطبان زیادی برایتان به دست میآورد. از طرفی اینستاگرام یک پلتفرم محبوب در دنیا است که کاربران زیادی دارد و با استفاده از نظرسنجی، دایرکت، کامنت و… زمینه تعامل با مخاطبان را فراهم کرده است. با استفاده از هشتگهای مناسب هم فرد میتواند به بهتر دیده شدن خود در نتایج جستجو کمک زیادی بکند. بهگونهای که حدود 25 درصد از مردم سراسر جهان رسیده است. ایران تا به امروز 24 میلیون کاربر فعال در این شبکه اجتماعی دارد و رتبه هفتم کشورهای مصرفکننده این پلتفرم از آن کشور ماست. یوتیوب، تیک تاک و پینترست هم از شبکههای اجتماعی معروف برای تولید محتوا و بلاگری هستند؛ اما هیچ کدام به اندازه اینستاگرام باعث جذب مخاطب و کسب درآمد نمیشوند.
چگونه بلاگر شویم؟
اکنون میرسیم به این سوال که مراحل لازم برای ورود به شغل بلاگری چیست؟ چطور میتوانیم بلاگر شویم؟ در ادامه به طور کامل جواب این سوالات را برایتان بررسی کردهایم. اگر بعد از خواندن مراحل زیر فکر میکنید هنوز هم به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، کتاب گامهای عملی یک بلاگر اثر میرا کوتهاند را بخوانید. این نویسنده هر مرحله را در یک فصل به طور مجزا با بیشترین جزئیات بررسی کرده است.
1. انتخاب زمینه کاری
در مرحله اول باید زمینه کاری خود را مشخص کنید. پس با در نظر گرفتن علاقه و مهارتتان بلاگر شوید! اگر بخواهید ایدههای جدید و خلاقانهای اجرا کنید، باید در حوزه کاری خود تخصص بالایی داشته باشید. پس مشخص کنید در چه چیزی تخصص و مهارت دارید؛ عکاسی، آشپزی، رانندگی؟ و…
2. یافتن ایدههای جدید و تازه
با خلق ایدههای جدید در زمینه کاری خود میتوانید در مدت زمان کوتاهی مخاطبان زیادی به دست بیاورید. پس راجع به حوزه فعالیت خود اطلاعات کاملی به دست آورده و از کسبوکارهای مشابه ایده بگیرید. همچنین با قرار دادن خودتان به جای مخاطب، نیازها و انتظارات آنها را در اولویت قرار دهید.
3. تعامل با مخاطبان
برای کسب اعتبار میان مخاطبان، برای آنها یک دوست صمیمی باشید و سعی کنید سیر تا پیاز زندگی خود را برایشان بگویید. همچنین پیوسته با مخاطبان خود در تعامل باشید؛ یعنی کامنتها و دایرکتها را جواب بدهید، لایو بگذارید، مسابقه برگزار کنید و…
4. جلب اعتماد مخاطب
اعتماد مخاطب، بزرگترین سرمایه شماست. پس در محتواهای خود صداقت داشته باشید و اگر چیزی را امتحان نکردهاید، آن را به مخاطبان معرفی نکنید. برای مثال راجع به تبلیغات برندها حتما از قبل محصولات را تست کنید و از کیفیت آنها مطمئن شوید.
5. افزودن ارزش و بعد کسب درآمد
آیا میدانید مهمترین راز شغل بلاگری چیست؟ اینکه با بخشندگی زیاد همه اطلاعات خود را در اختیار مخاطبان قرار دهید. برای مثال اگر بلاگر اقتصادی هستید، میتوانید یک سری تارگت با سود کم را بهصورت عمومی در اختیار همه مخاطبان بگذارید. اما تارگتهای پرسود را فقط در پیج خصوصیتان منتشر کنید. با این روش به مخاطب ثابت میکنید که قصد دارید باعث ارزش افزوده آنها شوید.
6. انتخاب روش کسب درآمد
روش کسب درآمدتان را مشخص کنید؛ یعنی ببینید دوست دارید در حوزه تبلیغات فعالیت کنید، میخواهید محصولات و خدمات خود را بفروشید یا دورههای آموزشی برگزار میکنید؟ بهتر است فقط روی یک روش تمرکز داشته باشید. در این صورت نتیجه بهتری میگیرید.
7. دادن حس علاقه به مخاطبان
به مخاطبان خود نشان دهید که آنها را دوست دارید و برایشان ارزش قائل هستید. پس گرم و صمیمانه رفتار کنید و با روی خوش به سوالاتشان جواب دهید. این را باور کنید که شما به عنوان یک بلاگر روی زندگی آنها تاثیر میگذارید. با مشاهده فیلم Ingrid Goes West (اینگرید به فنا میرود) محصول 2017 متوجه میشوید که حضور یک بلاگر تا چه حد میتواند در زندگی شخصیت اصلی داستان تاثیر بگذارد.
8. وقف کردن خودتان در کار
بلاگری یک شغل تمام وقت است که زحمت زیادی دارد. پس فردی که در این حوزه فعالیت میکند باید خودش را وقف کار کند و روزانه ساعتهای متوالی تولید محتوا انجام دهد.
راههای کسب درآمد از بلاگری
اکنون شاید بخواهید بدانید که راههای کسب درآمد از شغل بلاگری چیست؟ آیا یک بلاگر صرفا از طریق تبلیغات پول در میآورد؟ در ادامه پاسخ این سوالها بررسی شده است:
1. تبلیغات انجام دهید
یکی از روشهای کسب درآمد از بلاگری، از طریق تبلیغات است. برندها و کسبوکارهای آنلاین زیادی حاضر هستند بابت تبلیغ محصولات و خدمات خود هزینه کنند. از این رو بلاگرهایی که تبلیغات انجام میدهند، درآمد نسبتا بالایی دارند. البته باید دنبالکنندگان زیادی داشته باشند. از آنجایی که 63 درصد بازاریابها معتقدند همکاری با بلاگرها بیشتر از انواع بازاریابی موثر است، قطعا برندهای زیادی به همکاری با شما تمایل دارند. همچنین طبق یک گزارش در وبسایتهای خارجی، در کمپینهایی که توسط بلاگرها راهاندازی میشود، به ازای هر دلاری که کسبوکارها خرج میکنند، 78/5 دلار بازگشت سرمایه دارند.
2. محصولات را بفروشید
اگر محصولی برای فروش دارید، میتوانید ابتدا از راه بلاگری مخاطب جذب کنید و بعد با فروش محصولات خود به درآمد خوبی برسید. فقط اینکه حتما به کیفیت بالای محصولات توجه داشته و قیمت مناسبی برای آنها تعیین کنید.
3. خدمات ارائه دهید
اگر در حوزه خاصی مهارت دارید، میتوانید به مخاطبان خود خدمات ارائه دهید. برای مثال اگر میکاپ آرتیست باشید شاید، فقط بتوانید به خانمهای شهر خودتان خدماترسانی کنید. اما اگر معلم زبان انگلیسی باشید میتوانید از هر جای کشور دانشآموز بگیرید.
4. محصولات آموزشی بفروشید
اگر در حوزه عکاسی، ادیت، برنامهنویسی، آرایشگری، ترید و… فعالیت دارید، میتوانید مهارت خود را در چند ویدیو آموزش داده و از طریق فروش دوره پول در بیاورید.
5. همکاری در فروش داشته باشید
یکی دیگر از راههای کسب درآمد از بلاگری، افیلیت مارکتینگ یا همکاری در فروش است. از طریق همکاری با کسبوکارهای مختلف میتوانید محصولات آنها را به مخاطبان خود بفروشید و سود قابل توجهی به دست بیاورید.
6. در پیج خود برای کسب و کارهای دیگر محتوا منتشر کنید
در این روش میتوانید اسپانسر کسبوکارهای دیگر شوید و در پیج خود برایشان تولید محتوا انجام دهید. برای مثال اگر فود بلاگر هستید میتوانید در یک ویدیو به رستوران بروید، غذاهای متنوع را تست و در نهایت آن جا را تبلیغ کنید. ویدیوی تبلیغاتی با حضور شما میتواند در پیج خودتان یا در پیج صاحب رستوران منتشر شود.
چگونه در بلاگری موفق شویم؟
برای موفق شدن در شغل بلاگری و رسیدن به درآمدهای نجومی باید چند نکته مهم را رعایت کنید:
- انتخاب موضوعی مشخص: کاربرهای فعال ماهانه در اینستاگرام بیشتر از ۸۰۰ میلیون نفر است. به همین دلیل یک بلاگر باید موضوع مشخصی را برای تولید محتوا انتخاب کرده و در آن زمینه خود را بهتر از بقیه نشان دهد.
- انتخاب طرحی مشخص برای محتوا: در شغل بلاگری ویژگیهای خاص و منحصربهفرد خودتان را داشته باشید؛ یعنی با استفاده از یک طرح ثابت در تصاویر و نوشتههایتان، خود را در ذهن مخاطب ماندگار کنید.
- همکاری با دیگر بلاگرها: برای هموار شدن مسیر موفقیت در این شغل با بلاگرهای دیگر همکاری کنید. برای مثال میتوانید یک پست یا ویدیوی مشترک با هم بسازید.
- شناسایی برندهای حوزه تخصصی شما: وقتی فالوورهای شما به ۱۰ هزار نفر رسید، میتوانید برندهای حوزه تخصصی خود را شناسایی و با آنها همکاری کنید.
- ارتقای مهارتهای اینستاگرام: با جدیدترین روشهای طراحی پست و استوری آشنا شوید و نحوه کار با اپلیکیشنهای ادیت عکس و تولید محتوا را یاد بگیرید. همچنین مهارت عکاسی و نویسندگی خود را تقویت کنید.
برای رسیدن به موفقیت در بلاگری باید حسابی تلاش کنید.
- تلاش برای موفقیت بیشتر: از طریق تعامل با بلاگرهای معروف، برگزاری مسابقه، اجرای ایدههای جدید و خلاقانه و… میتوانید برای رسیدن به موفقیت بیشتر تلاش کنید.
- داشتن یک برنامه منظم برای تولید محتوا: برای تولید محتوا یک برنامه منظم داشته باشید. مثلا یک روز ۲۰ تا استوری منتشر نکنید و یک روز دیگر هیچ چیزی برای ارائه نداشته باشید. سعی کنید با یک برنامه منظم جلو بروید. برای مثال هفتهای ۳ بار در تایمهای مشخص پست بگذارید.
- درج لینک سایت در اینستاگرام: برای اینکه مخاطبان خود را گم نکنید، لینک سایتتان را در اینستاگرام قرار دهید. بدین ترتیب در صورت فیلترینگ برنامه یا در زمان پریدن پیج، ارتباط خود را با فالوورهایتان حفظ میکنید.
- گفتگو با مخاطبین هدف در هر پست: در هر پست مخاطبین هدف را مخاطب قرار دهید تا با این کار فالوورهای واقعی به دست بیاورید. برای مثال اگر بلاگر اقتصادی هستید، در ویدیوهای خود تریدرها را مخاطب قرار دهید.
- جدی گرفتن اهمیت هشتگها: هشتگها را دست کم نگیرید و از کلمات کلیدی مرتبط با حوزه کاریتان استفاده کنید. با این روش احتمال ورود شما به اکسپلور بیشتر میشود.
- انتخاب زمینه مناسب برای فعالیت: برای فعالیت در پیج اینستاگرام یک موضوع مناسب در نظر بگیرید. برای مثال اگر میخواهید بلاگر لایف استایل بشوید ببیند که آیا هر روز ایدهای برای تولید محتوا یا چیزی برای ارائه به مخاطب دارید؟
- تولید محتوای خلاقانه: سعی کنید خلاق باشید و به جای کپی کردن ایدههای بقیه با سلیقه مخاطب آشنا شوید و بعد محتواهای جدید و جذاب تولید کنید.
- تولید محتوا مطابق استراتژی: ابتدا حوزه فعالیت و مخاطبان هدف را مشخص کنید و بعد یک تقویم محتوایی تنظیم کنید. همچنین با مخاطبان پیج خود در تعامل باشید و از آهنگها و چالشهای ترند برای بیشتر دیده شدن استفاده کنید.
- عدم توجه به نظرات منفی: به نظرات منفی توجه نکنید و زود دلسرد نشوید؛ زیرا میتوانید از انتقادات سازنده مردم برای رشد خود استفاده کنید.
تیمی که برای موفقیت در بلاگری نیاز دارید!
در روزهای اول شغل بلاگری که هنوز مخاطبان زیادی ندارید و در کارتان حرفهای نشدهاید، به شخص خاصی احتیاج ندارید. در واقع میتوانید به تنهایی عکاسی کنید، ادیت بزنید یا تولید محتوا انجام دهید. اما بعد از اینکه فالوورهای شما زیاد شد و به بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر رسید دیگر وقت آن است که تیم خودتان را تشکیل دهید. یعنی میتوانید عکاس، ادمین، ادیتور، مشاور، گرافیست کار و… داشته باشید.
چالشهای بلاگری در ایران
اکنون ممکن است برایتان سوال شده باشد که چالشهای شغل بلاگری چیست؟ اول اینکه که محتواهای شما در فضای اینستاگرام تحت نظارت قوه قضاییه قرار دارد و ممکن است با مشکلات قانونی مواجه شود. دوم اینکه فیلترینگ و قطعی اینترنت باعث تعطیل شدن شغلتان میشود. مورد سوم هم اینکه تعداد بلاگرها روز به روز در حال بیشتر شدن است و این موضوع باعث شده تا به دست آوردن توجه مخاطبان کمی سخت به نظر برسد.
درآمد بلاگری چقدر است؟
حتما شنیدهاید که میگویند پول در بلاگری است. این موضوع تا حدودی حقیقت دارد؛ زیرا برای کسب درآمد از این شغل هیچ سقفی تعیین نشده است. درآمد بلاگری به نوع فعالیت، پلنها و مخاطبان شما بستگی دارد. برای مثال ممکن است یک نفر دوست داشته باشد در کنار تولید محتوای تصویری و ویدیویی، دورههای آموزشی بفروشد. شاید هم یکی ترجیح دهد که در کنار بلاگری آنلاین شاپ خودش را داشته باشد و محصولات متنوعی مثل کالاهای دیجیتال، اکسسوری، لباس، کیف و کفش و… بفروشد.
از تمام این روشها امکان کسب درآمد وجود دارد؛ اما بخش بزرگی از درآمد بلاگری مربوط به تبلیغات است. یک بلاگر با تولید محتوای جذاب مخاطبان زیادی به دست میآورد و میتواند با قبول کردن تبلیغات برندها و کسبوکارهای مختلف پول خوبی به دست بیاورد. بنابراین درآمد یک بلاگر مقدار مشخصی ندارد و بر اساس نوع فعالیت، تعداد فالوورها، بازدید ویدیوها و… تعیین میشود.
آیا با درآمد بلاگری در ایران میتوان از پس مخارج زندگی برآمد؟
در پاسخ به این سوال که آیا درآمد بلاگری کفاف زندگی را میدهد یا نه باید بگوییم بله؛ چرا که نه! شاید روزهای اول خبری از پول نباشد؛ اما پس از یک مدت که مخاطبان شما بیشتر شود، درخواست برندهای معروف و معتبر برای همکاری با شما بالا میرود. به همین دلیل یک بلاگر میتواند درآمد خوبی از تبلیغات، اسپانسرینگ، فروش دوره یا محصولات داشته باشد.
با بلاگری درآمد زیادی حتی در ایران کسب میکنید.
سخن پایانی
در این مقاله به طور کامل به این سوال، پاسخ دادیم که بلاگری چیست. اما باید بگوییم که این موارد، همه ماجرا نیستند و شما باید فوت کوزه گری بلاگر شدن را هم بدانید. بدون شک برای این کار به افراد متخصص و موفق در این حوزه نیاز دارید. آکادمی پاکراه کنار شماست تا با ارائه مشاوره اختصاصی، به شما در بلاگر شدن کمک کند. برای اخذ نوبت مشاوره کسب و کار با مشاوران آکادمی پاکراه کافی است از طریق راههای ارتباطی درخواست خود را ثبت کنید.