تاثیر هوش هیجانی بر موفقیت در کسب و کار

شاید وقتی واژه هوش به گوشتان می‌خورد، تصور کنید که قرار است راجع به دروس و نمرات بالا صحبت شود، اما اینطور نیست. در گذشته هوش را فقط بهره هوشی و چیزی که همه ما با جملاتی مثل “فلانی خیلی باهوشه همه درس هاش رو 20 میشه” می‌شناختیم؛ اما امروزه میدانیم که هوش انواع مختلفی دارد و یکی از مهمترین آنها، هوش هیجانی است که وجود آن در تمامی لحظات و موقعیت های مختلف زندگی ضروری است.

در این مقاله از آکادمی کسب و کار پاکراه درباره تاثیر هوش هیجانی بر موفقیت در کسب و کار پرداخته ایم؛ این محتوا توسط دپارتمان روانشناسی آکادمی گردآوری شده است و اگر سوالی در این زمینه دارید میتوانید در بخش دیدگاه همین مقاله یا پرسش و پاسخ سایت مطرح نمایید تا کارشناسان این مرکز پاسخگوی شما عزیزان باشند.

هوش هیجانی چیست؟

هوش هیجانی به توانایی فرد در شناسایی، درک، کنترل و مدیریت احساسات و رفتارهای خود و تاثیرگذاری بر احساسات و رفتارهای دیگران اشاره دارد. این مفهوم اولین بار توسط پیتر سالووی و جان مایر مطرح شد و سپس توسط دانیل گلمن توسعه یافت.

سالووی و مایر هوش هیجانی را به هوش اجتماعی که سال‌ها قبل توسط ادوارد ثرندایک مطرح شده بود مرتبط می دانند و آن را به گونه ای زیر مجموعه آن می‌دانند.

در کل هوش هیجانی را می‌توان به صورت زیر تعریف کرد:

هوش اجتماهی توانایی درک و مدیریت دیگران و روابط انسانی است؛ همانطور که از تعاریف مشخص است مفهوم هوش هیجانی ریشه در هوش اجتماعی دارد.

5 مولفه اصلی هوش هیجانی

مولفه‌های اصلی هوش هیجانی شامل موارد زیر هستند:

1. خودآگاهی

این مفهوم به شناخت و درک و فهم احساسات خود و آگاهی از آنها اشاره دارد. اینکه فرد بداند و آگاه باشد که در لحظه ای خاص چه احساسی را تجربه می‌کند و این احساس و رفتار او چه تاثیری روی دیگران دارد.

خود آگاهی در محیط کاری به افراد کمک می‌کند که نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد و در صدد جبران آنها برآید، همچنین این مولفه به افراد کمک می‌کند که روابط بهتری در محیط کاری با همکاران خود داشته باشند.

2. خود تنظیمی

به توانایی تنظیم و کنترل هیجانات مختلف در موقعیت های مختلف اشاره دارد. انسان‌ها در شرایط و موقعیت های مختلف هیجان ها و احساسات مختلفی را تجربه می‌کنند و شناخت و آگاهی از این هیجانات به تصمیم گیری بهتر افراد در محیط کاری کمک می‌کند. هم چنین خودتنظیمی باعث افزایش تمرکز و بهره وری در کار و بهبود روابط کاری و تیمی میشود.

3. خود انگیزشی

خود انگیزشی به معنای توانایی هدایت کردن خود و مدیریت احساسات، عواطف و رفتارهای خود به سمت اهداف، حتی در شرایط نامساعد و بحرانی است. این مولفه باعث میشود که منبع کنترل و انگیزش بیشتر درونی باشد تا بیرونی و وقتی فردی از درون برای انجام کاری برانگیخته می‌شود، می‌تواند تمامی جوانب را ببیند و حتی با وجود موانع از حرکت نمی ایستد.

این مولفه به افراد کمک می‌کند تا بدون نیاز به چک شدن مکرر توسط کارفرما ،کار خود را با انگیزه و روحیه تیمی بالا انجام دهند و به هنگام فشار کاری و بحران، به خوبی توانایی مدیریت کردن شرایط را دارند.

4. همدلی

به معنی درک و توجه به دیگران و احساسات و نیازهای آنهاست. همدلی در واقع یعنی درک دنیای شخصی دیگران طوری که انگار دنیای خودتان است، انگار که از زاویه دید او به قضایا نگاه کنیم و احساسات و نیازهای او را بشناسیم و درک کنیم.

همدلی در محیط کار باعث افزایش احساس خوب و رضایت شغلی و به وجود آمدن محیط کاری دوستانه و مثبت میشود و از به وجود آمدن سوتفاهم‌ها و تعارضات جلوگیری میکند.

5. مهارت اجتماعی

توانایی مهارت اجتماعی در محیط کاری، یعنی توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگران، همکاری با دیگران و مدیریت کردن روابط، باعث افزایش روحیه تیمی و بهره وری حداکثری توانایی شخصی و شغلی افراد می‌شود.

کاربرد هوش هیجانی در روابط و محیط کار

با توجه به مولفه‌های اصلی هوش هیجانی، می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که هر فرد برای داشتن شخصیتی سالم‌تر و موفق‌تر در محیط کار، روابط و زندگی روزمره باید داشته باشد، هوش هیجانی است.
ما همگی افرادی را می‌شناسیم که با وجود نداشتن بهره هوشی بالا، به دلیل برخورداری از هوش هیجانی خوب، در تعاملات اجتماعی و محیط کاری موفق‌تر هستند. برعکس، افرادی با ضریب هوشی بالا اما فاقد هوش هیجانی مناسب، در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران دچار مشکل می‌شوند.

1. نقش هوش هیجانی در روابط انسانی

از گذشته‌های دور، روابط انسانی یکی از اصلی‌ترین نیازهای بشر بوده است. افرادی که توانایی درک و شناخت احساسات و نیازهای خود و دیگران را دارند، معمولاً روابط سالم‌تر و پایدارتری برقرار می‌کنند. این مهارت نقش بسیار مهمی در کیفیت زندگی اجتماعی و عاطفی ما دارد.

2. هوش هیجانی در محیط کار

چه شما کارمند باشید چه کارفرما، داشتن هوش هیجانی می‌تواند نقش مهمی در موفقیت شغلی‌تان ایفا کند.
کارمندی را تصور کنید که توانایی ارتباط با همکاران و مدیر خود را ندارد، صرفا وظایفش را انجام می‌دهد و در مواقع بحرانی قادر به حل مسئله یا کمک گرفتن از دیگران نیست. این فرد دیر یا زود دچار فرسودگی شغلی یا طرد اجتماعی در محیط کار می‌شود.

در مقابل، فردی که روابط خوبی با اطرافیان دارد، با دیگران همدلی می‌کند و محیط کاری را با شناخت احساسات خود و دیگران به فضایی مثبت تبدیل می‌کند، قطعاً موفق‌تر و محبوب‌تر خواهد بود.

افرادی که از هوش هیجانی بالایی برخوردارند، معمولا:

• روابط بین‌فردی خوبی دارند؛
• مسئولیت‌پذیر و مستقل هستند؛
• در محیط‌های کاری انرژی مثبت منتقل می‌کنند؛
• سازگاری بالایی با تغییرات دارند.

اغلب ترجیح می‌دهیم با چنین افرادی در یک تیم یا محیط کاری حضور داشته باشیم.

3. آگاهی هیجانی؛ مهارتی کلیدی در زندگی

آگاهی نسبت به هیجانات خود، هم در محیط کار و هم در زندگی روزمره، اهمیت زیادی دارد.
مثلا اگر بتوانید تشخیص دهید که در لحظه‌ای خاص به دلیل مشخصی خشمگین شده‌اید و آن خشم را مدیریت و کنترل کنید، این نشان‌دهنده‌ی هوش هیجانی بالای شماست. چنین مهارتی کمک می‌کند تصمیم‌های منطقی‌تری بگیرید و روابط سالم‌تری داشته باشید.

آیا میتوان هوش هیجانی را افزایش داد؟ 6 راهکار افزایش هوش هیجانی

خبر خوب برای افرادی که هوش هیجانی بالایی ندارند؛ هوش هیجانی را میتوان افزایش داد و در آن مهارت کسب کرد. ما در ادامه راهکارهایی برای این منظور آموزش خواهیم داد.

1. خودتان را بشناسید

در ابتدا باید خودتان نیازها و احساساتتان را به خوبی بشناسید؛ همانطور که قبل تر اشاره کردیم، یکی از اصلی ترین مولفه های هوش هیجانی خودآگاهی است؛ شما باید خودتان را به خوبی بشناسید، برای اینکار میتوانید احساسات و هیجان هایی که تجربه میکنید را در جایی یادداشت کنید و مکررا آنها را بخوانید.

2. شناخت هیجانات خود

از هیجانات خود به خوبی آگاه شوید تا بتوانید آنها را تنظیم و کنترل کنید و در ارتباط با دیگران آنها  را به کار ببرید.میتوانید  در موقعیت های پر استرس از تکنیک های تنفس عمیق و تمرین آرام سازی استفاده کنید.

3. تقویت خودانگیزشی

اهداف خود را در دفترچه تلفن شخصی خود بنویسید. سعی کنید این اهداف به صورت واقع بینانه و واضح و روشن باشد تا برایتان قابل دسترس باشد. اگر اخداف شما غیر قابل دسترس یا گنگ باشد میتواند باعث بی انگیزگی شما شود. همواره تلاش کنید به جای شکست ها روی موفقیت ها و نکات مثبت تمرکز کنید.

4. پرورش همدلی

بعد از خودآگاهی و شناخت هیجانات خود شما میتوانیید کم کم مهارت همدلی را کسب کنید؛ چیزی که در این مولفه خیلی مهم است این است که اگر این مهارت تصنعی باشد حس بسیار بدی را به طرف مقابل میدهد.

شما باید این را بدانید که همدلی یک احساس است و صرفا با گفتن کلمات کلیشه ای مثل درکت میکنم،میفهمم چه حالی داری و … نمیتوان همدلی انجام داد. گاهی همدلی میتواند یک نگاه عمیق یا یک در آغوش گرفتن بدون گفتن حتی کلمه ای باشد.

سعی کنید بدون اینکه دیگران را قضاوت کنید به آنها گوش دهید و همیشه به تفاوت های فردی و فرهنگی افراد توجه داشته باشید. حتما دقت کنید که همدلی باید واقعی و از اعماق وجودتان باشد تا حس خوبی به طرف مقابلتان دهد.

5. تمرین کنید

خودآگاهی، تنظیم هیجانات و مدیریت خود،همدلی و مهارت های اجتماعی همه مهارت هایی هستند که با تمرین قابلیت بهبود پیدا کردن و افزایش را دارند. شما میتوانید با مطالعه در این زمینه، بالا بردن اطلاعاتتان و گوش دادن به پادکست های آموزشی مربوطه، این مهارت‌ها را کسب کنید.

همچنین میتوانید با دوستان و افرادی که با آنها احساس نزدیکی و راحتی دارید این مهارت ها را تمرین کنید.

6. در کسب مهارت عجله نکنید

این را بدانید که کسب این مهارت ها ممکن است زمان بر باشد و به یکباره اتفاق نمی افتد؛ پس صبور باشید و با تمرین و ممارست هوش هیجانی را در خود افزایش دهید.

چگونه می‌توانم هوش هیجانی خود را بسنجم؟

شما میتوانید با استفاده از راهکارهای زیر، هوش هیجانی خود را بسنجید:

• خود ارزیابی
• بازخورد دیگران
• مشاوره با متخصص
• آزمون های استاندارد مثل پرسش نامه هوش هیجانی بار-آن

برای سنجش یا تقویت هوش هیجانی از چه کسی مشاوره بگیریم؟

در این مطلب سعی کردیم اطلاعاتی جامع در خصوص هوش هیجانی و نحوه تقویت آن به شما ارائه دهیم. داشتن هوش هیجانی می‌تواند تاثیر زیادی روی موفقیت شما در کسب وکارتان داشته باشد؛ به همین خاطر اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتر و مهمتری درخصوص آن به دست اورید، حتما از خدمات مشاوره آکادمی پاکراه استفاده کنید.

کارشناسان متخصص ما به خوبی شما را راهنمایی کرده و نحوه افزایش و تقویت هوش هیجانی را به شما آموزش خواهند داد.

اگر همچنان سوالی در ذهنتان باقی مانده، برایمان کامنت بگذارید تا به شما پاسخ دهیم!