مطالعه امکان سنجی، فرآیندی کلیدی در برنامه‌ریزی و تصمیمگیری پروژه‌ها به شمار می‌رود که به بررسی قابلیت اجرایی یک ایده یا پروژه می‌پردازد. طبق آمار، حدود 70% از پروژههای بزرگ به دلیل عدم انجام صحیح مطالعات امکان سنجی با شکست مواجه می‌شوند. این مطالعات به تحلیل جنبه‌های مالی، فنی، قانونی و اجتماعی پروژه کمک کرده و به مدیران این امکان را میدهند تا با اطمینان بیشتری تصمیمگیری کنند.
در این مطلب از آکادمی کسب و کار پاکراه، مراحل اصلی انجام مطالعات امکان سنجی را بررسی خواهیم کرد و اهمیت آن را به شما توضیح می‌دهیم.
توصیه می‌کنیم تا انتهای مطلب همراه ما باشید و حتی اگر بخشی از توضیحات برایتان گنگ بود یا سوالی در ذهنتان ایجاد شد، کامنت بگذارید تا بلافاصله به شما پاسخ دهیم!
- مطالعات امکان سنجی چیست؟
- هدف از انجام مطالعات امکان سنجی
- تفاوت مطالعه امکان سنجی با بیزینس پلن
- انواع مطالعات امکان سنجی
- امکان سنجی قانونی و حقوقی
- امکان سنجی بازار
- امکان سنجی فنی
- امکان سنجی مالی و اقتصادی
- امکان سنجی عملیاتی
- امکان سنجی زمانی
- امکان سنجی محیطی و اجتماعی
- اهمیت مطالعه امکان سنجی
- مزایای استفاده از مطالعات امکان سنجی
- مراحل اجرای مطالعات امکان سنجی
- مثال اجرای مطالعه امکان سنجی
- از چه کسی مشاوره بگیریم؟
مطالعات امکان سنجی چیست؟
مطالعات امکانسنجی (Feasibility Study) به امکان انجام پروژه از نظر سیاسی، مالی، قانونی، عملیاتی و زمانی گفته میشود. در واقع با امکانسنجی می‌توانید نقاط قوت و ضعف یک پروژه را پیش‌بینی کنید. مطالعات امکانسنجی زمانی صورت می‌گیرد که چند پیشنهاد روی میز برای اجرای پروژه وجود داشته باشد.
برخی افراد به امکانسنجی طرح توجیهی و FS نیز می‌گویند که مخفف Feasibility Study است.
مطالعه امکانسنجی قبل از شروع اقدامات فنی و پیش‌تولید صورت گرفته و شما می‌توانید با کمک آن یک پروژه اصولی را آغاز کرده که همه جوانب را سنجیده باشید.
هدف از انجام مطالعات امکان سنجی چیست؟
فرض کنید در کسب‌وکارتان یک پروژه برای توسعه واحد تجاری ارائه شده و در ابتدا شما می‌خواهید ببینید که آیا این پروژه پتانسیل و کشش را برای اهداف کاری شما دارد یا نه. در واقع شما مطالعاتی را آغاز می‌کنید که با ارزیابی به سودآوری پروژه دست می‌یابید.
مطالعات امکانسنجی به این سؤال‌ها پاسخ خواهد داد:
- آیا این پروژه پتانسیل عملی شدن دارد؟
- آیا سرمایه‌گذاری روی این پروژه برایم سودآوری دارد؟
- این پروژه تمام زوایای کسب‌وکارم را در برمی‌گیرد؟
- محصول یا خدمات من را به‌خوبی پوشش می‌دهد؟
- آیا موانعی بر سر راه اجرای پروژه وجود دارد؟
به‌طورکلی اطلاعات امکانسنجی باید در تمام جنبه‌هایی کسب‌وکار از جمله محصول و خدمات، حسابداری، تحقیقات بازار، تعهدات مالیاتی انجام گیرد.
تفاوت مطالعه امکان سنجی با بیزینس پلن
بسیاری اوقات، این دو مفهوم با هم اشتباه گرفته می‌شوند، اما تفاوت‌های کلیدی دارند:
مطالعه امکانسنجی:
- بر عملی بودن و سودآوری یک ایده تمرکز دارد.
- هدف اصلی آن پاسخ به این سوال است که “آیا این ایده قابل اجرا است؟”
- مطالعه امکان سنجی، یک ارزیابی پیش از تصمیمگیری است و نتیجه آن میتواند “بله” یا “خیر” باشد.
طرح کسب‌وکار (Business Plan):
- زمانی تدوین میشود که امکانسنجی مثبت باشد.
- یک نقشه راه تفصیلی برای اجرای پروژه است و به سوال “چگونه این ایده را اجرا خواهیم کرد؟” پاسخ می‌دهد.
- طرح کسب‌وکار شامل جزئیات استراتژی‌های بازاریابی، عملیات، مدیریت، برنامه‌ریزی مالی و چشم‌انداز بلندمدت است.
در واقع مطالعه امکانسنجی تعیین میکند که آیا شنا کردن در آب ارزش دارد یا نه، در حالی که طرح کسب‌وکار به شما یاد می‌دهد چگونه شنا کنید.
انواع (ابعاد) مطالعات امکان سنجی
مطالعه امکانسنجی به ابعاد مختلفی تقسیم میشود که هر کدام جنبه‌ای خاص از پروژه را بررسی میکنند:
۱. امکان سنجی قانونی و حقوقی (Legal Feasibility)
اگر قرار است یک پروژه در سازمانتان انجام گیرد، باید از قوانین اجرای آن نیز آگاه باشید؛ چراکه ممکن است موارد انجام پروژه با قوانین یک کشور مغایرت داشته باشد و برای همین نتوانید آن پروژه را به سرانجام برسانید.
در واقع باید اولین موردی که برای اجرای پروژه در نظر بگیرید، مسائل قانونی آن باشد؛ چراکه قوانین را به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان به نفع پروژه تغییر داد، در‌حالی‌که می‌توانید راه چاره‌ای برای موارد دیگر پیدا کنید.
2. امکان سنجی بازار (Market Feasibility)
این نوع از امکانسنجی به بررسی بازار هدف و پتانسیل محصول یا خدمت شما در آن بازار می‌پردازد. سوال اصلی این است: آیا تقاضای کافی برای محصول یا خدمت ما وجود دارد؟
این بخش شامل موارد زیر است:
- بررسی اینکه آیا نیاز واقعی و تقاضای کافی برای محصول یا خدمت پیشنهادی وجود دارد؟
- چه کسانی مشتریان ما خواهند بود؟ ویژگی‌ها، نیازها و رفتارهای آنها چگونه است؟
- بررسی رقبا و شناسایی نقاط قوت و ضعف آنها، مزیت‌های رقابتی شما
- تخمین اندازه کلی بازار و سهمی که پروژه میتواند از آن به دست آورد.
- تخمین میزان فروش آتی محصول یا خدمت
- شناسایی فرصتها و تهدیدهای بازار مانند روندهای رو به رشد، تغییرات سلیقه مشتریان، ورود رقبای جدید و….
3. امکان سنجی فنی (Technical Feasibility)
در مطالعات امکان سنجی فنی به سازگاری و توانایی فنی پروژه با شرایط پرداخته میشود. افراد تصمیم گیرنده و مدیران ارشد در این بخش با بررسی جنبه‌های فنی پروژه میتوانند درباره آینده طرح پیشنهادی از نظر فنی امیدوار شوند یا آن را رد کنند.
در مطالعات فنی این موارد بررسی خواهد شد:
- تمام تجهیزات و زیرساخت‌های موردنظر پروژه بررسی شده تا قابلیت آن برای طراحی و اجرا در عملیات محاسبه شود.
- دانش فنی، مهارت و تجربه تیم اجرایی باید برای تصمیمگیرندگان احراز گردد. چراکه کمبود نیروی فنی متخصص برای اجرای پروژه برای تیم عملیاتی مشکلات فراوانی ایجاد میکند.
- در این امکانسنجی محدودیت‌های قانونی و فنی برای اجرایی شدن پروژه بررسی میشود.
4. امکان سنجی مالی و اقتصادی (Financial Feasibility)
در بخش امکانسنجی مالی به بررسی جنبه‌های اقتصادی و مالی یک پروژه رسیدگی میشود. ازاین‌رو مدیرعامل و مدیران ارشد با کمک این گزارش‌ها توجیه می‌شوند که میتوانند روی این پروژه حساب از نظر اقتصادی و سودآوری حساب باز کنند یا خیر!
صرفه اقتصادی نیز در این گزارش‌ها به‌عنوان راهکار ارائه میشود که در صورت نیاز بتوانند با کمک آنها به صرفه‌جویی در هزینه بپردازند و هزینه‌های ذخیره شده را برای انجام پروژههای دیگر صرف کنند.
مطالعات امکان سنجی در حوزه اقتصادی در این زمینه‌ها انجام می‌گیرد:
- برآورد و محاسبه هزینه‌های اولیه و جاری
- پیش‌بینی سودآوری در هنگام اجرای پروژه
- محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
- محاسبه ارزش خالص فعلی (NPV)
- پیش‌بینی ریسک مالی و اقتصادی احتمالی
۵. امکان سنجی عملیاتی (Operational Feasibility)
اگر یک پروژه‌ای را شروع کنید که اعضای تیم یا مدیران توانایی انجام آن را نداشته باشند، چه بر سر پروژه خواهد آمد؟ ممکن است به‌خاطر عدم تخصص اعضای تیم نیاز به استخدام افراد دیگری باشد. پس هزینه‌های پروژه بالا می‌رود و آیا این برای کسب‌وکارتان ارزش دارد؟
در واقع امکانسنجی عملیاتی به شما کمک میکند تا توانایی تیم و مدیران را برای اجرایی و عملیاتی شدن پروژه در نظر بگیرید. اینکه چه توانایی‌ها و انتظاراتی از اعضای تیم دارید و آنها چقدر میتوانند طرح توجیهی را عملیاتی کنند.
این بخش شامل موارد زیر میشود:
- بررسی کردن ساختار سازمان و تیم اجرایی برای عملیاتی کردن پروژه
- بررسی کردن فرایند عملیاتی (اجرایی) و مدیریت کردن
- بررسی و تحلیل قوانین مرتبط با اجرای پروژه
- بررسی سیستم اطلاع‌دهی و تکنولوژی موردنیاز برای اجرایی شدن پروژه
6. امکانسنجی زمانی (Scheduling Feasibility)
این بخش به تخمین زمان مورد نیاز برای اجرای پروژه و بررسی اینکه آیا این زمان‌بندی واقع‌بینانه و قابل دستیابی است، می‌پردازد.
جنبه‌های کلیدی این بخش شامل موارد زیر است:
- آیا می‌توانیم پروژه را در یک بازه زمانی معقول به پایان برسانیم؟
- آیا منابع مورد نیاز (انسانی، مالی، تجهیزات) در زمان مناسب در دسترس خواهند بود؟
- نقاط عطف و ضرب‌الاجل‌ها در مسیر پروژه چه نقاطی هستند؟
- در صورت تاخیر چه فعالیت‌هایی کل پروژه به تاخیر می‌افتد؟
7. امکانسنجی محیطی و اجتماعی (Environmental & Social Feasibility)
این ارزیابی به بررسی اثرات پروژه بر محیط زیست و جامعه محلی می‌پردازد.
مواردی که در این بخش مورد توجه قرار می‌گیرند:
- بررسی آلودگی‌های احتمالی (هوا، آب، خاک)، مصرف منابع طبیعی، تولید پسماند و راهکارهای کاهش آنها
- بررسی تاثیر پروژه بر اشتغال، مهاجرت، فرهنگ محلی، سلامت جامعه و پذیرش توسط مردم محلی
- بررسی اینکه آیا پروژه با استانداردهای اخلاقی و مسئولیت‌های اجتماعی شرکت همخوانی دارد؟
چرا مطالعه امکان سنجی برای اجرای پروژه حیاتی است؟
وقتی نمی‌دانید که پروژه پیشنهادی چقدر شما را به موفقیت نزدیک میکند و قطعیتی در کار نیست، پس می‌توانید از امکانسنجی استفاده کنید. با کمک امکانسنجی همه جوانب یک پروژه را بررسی کرده و به پاسخ این سؤال خواهید رسید:
- آیا اجرای این ایده و پروژه ارزش وقت گذاشتن دارد یا نه؟
این مطالعات با اهداف اقتصادی، فنی و قانونی به شما کمک میکنند تا در مسیر درست کسب‌وکارتان قرار بگیرید.
در واقع در این مطالعات نقاط قوت و ضعف یک پروژه نمایان شده و حالا با تطبیق این نقاط با اولویت‌های یک کسب‌وکار می‌توانید درباره قطعیت پروژه تصمیم بگیرید. در ادامه با اهمیت و ضرورت انجام مطالعات امکانسنجی بیشتر آشنا شوید:
- وسعت دید شما را به انواع فرایندها و روش‌های سرمایه‌گذاری افزایش داده و ظرفیت شما را برای انجام پروژههای مختلف نشان می‌دهد.
- در تعیین اهداف و مقاصد کسب‌وکارتان به شما کمک میکند.
- در برنامه‌ریزی برای کسب‌وکارتان به شما کمک میکند.
- مطالعات امکانسنجی در اجرای پروژه‌ها نقش دارد.
- این نوع مطالعات به برندتان هویت می‌بخشد.
مزایای استفاده از مطالعات امکان سنجی
یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از مطالعات امکان سنجی این است که مدیران تجاری قبل از شروع پروژه و سرمایه‌گذاری در آن از مزایای و معایب پروژه آگاه شوند. در این صورت با بررسی همه جوانب میتوانند تصمیم بگیرند که در پروژه سرمایه‌گذاری کنند یا اینکه آن را کنار بگذارند.
در ادامه به مهم‌ترین مزایای مطالعات امکانسنجی می‌پردازیم:
- وسعت عمل مدیران پروژه برای تصمیمگیری آگاهانه
- بررسی و گزارش‌هایی درباره ریسکها و چالش‌های پروژه
- مدیریت کردن منابع به بهترین شکل
- اطمینان‌بخشی به سرمایه‌گذاران برای انجام پروژه
- بهبودبخشی وضعیت برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه
- افزایش احتمال موفقیت پروژه
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه
- پاسخگویی شفاف به انجام پروژه با ارائه مستندات برای تصمیمگیری بهتر
- شناسایی و تحلیل فرصت‌های بالقوه
انجام مطالعات امکان سنجی در 5 مرحله
برای اینکه مطالعه امکان سنجی را به درستی اجرا کنید، لازم است مراحل زیر را دنبال نمایید:
۱. تجزیه و تحلیل اولیه
در اولین مرحله شما باید یک‌سری سؤالات هدفمند پاسخ دهید. این سؤالات در واقع قرار است که آینده پروژه شما را رقم بزند. کسی که ایده را داده و می‌خواهد مطالعات امکانسنجی را تکمیل کند باید درباره عملی بودن پروژه و نتایج آن به‌خوبی فکر کرده باشد. سؤالاتی که در این بخش طرح شده و باید به آن پاسخ داده شود:
- هدف پروژه چیست؟
- انجام این پروژه چه سودی برای کارفرما دارد؟
- آیا در جای دیگری این نمونه پروژه به اجرا رسیده است؟
- برخی از خطرات احتمالی پروژه کدام‌اند؟
- برای اینکه نشان دهید این پروژه به موفقیت می‌رسد، چه خواهید کرد؟
بهترین مطالعه امکانسنجی به منابع و زمان مناسب نیاز دارد. وقتی بتوانید از مرحله تجزیهوتحلیل اولیه فراتر بروید، یعنی در کلیت ماجرا مشکلی وجود ندارد و می‌توانید گام‌به‌گام به اهمیت اجرایی شدن پروژه دست یابید؛ بنابراین اگر مدیر یک کسب‌وکار هستید و در این مرحله طرح پیشنهادی را تأیید کردید، می‌توانید به بررسی مراحل دیگر نیز بپردازید.
۲. اطلاعات کلی درباره طرح توجیهی
در این مرحله به ارزیابی کلی تمامی عناصر پروژه از جمله اقتصادی، فنی و تجاری نیاز دارید. در واقع باید بتوانید یک تعریف کامل برای هر کدام از این عناصر داشته باشید تا در آینده بتوانید از این مطالعات بهره ببرید.
شما در این بخش باید به این سؤال‌ها پاسخ بدهید:
- آیا سازمان من برای انجام این پروژه ساختار مناسبی است؟
- آیا برای انجام این پروژه به اندازه کافی پول دارم؟
- آیا تجهیزات و تکنولوژی لازم را برای تکمیل فرایندها در سازمان وجود دارد؟
- آیا پروژه در مدت‌زمان مشخص شده به پایان می‌رسد؟
- آیا سازمان با انجام این پروژه به سوددهی می‌رسد؟
- آیا رقبا از پروژه‌ای شبیه به پروژه پیشنهادی استفاده کرده‌اند؟ نتیجه آن چه شد؟
- برای انجام این پروژه باید درباره چه قوانینی آگاهی پیدا کنم؟
۳. تحقیق بازار و میزان ظرفیت تقاضا
مرحله تحقیق بازار در مطالعات امکان سنجی، میزان نیاز و تقاضای بازار به محصول و خدمات پروژه است. مخاطب قرار است که چقدر از محصولاتتان را خریداری کند؟ چه مقدار پول داخل قلک پروژه خواهد انداخت و برایتان سودآوری به ارمغان خواهد آورد؟
در واقع تجزیهوتحلیل بازار و رقبا یک راهکار برای این است که بدانید آیا پروژه در این حجم قابل انجام است یا خیر. همچنین اگر یک بازار رقیب دیگر این پروژه را به سرانجام رسانده می‌توانید از تجارب و اقدامات آنها برای موفقیت در پروژه خود استفاده کنید. شما می‌توانید به روش‌های زیر تحقیقات بازار را انجام دهید:
- ارائه نظرسنجی و سؤال از مخاطبان بالقوه
- مصاحبه با مشتریان هدف
- مصاحبه با کارشناسان فروش
- تجزیهوتحلیل و بررسی رقبا
- به‌کارگیری گروه‌های متمرکز
- بررسی رسانه‌های اجتماعی برای ارزیابی مشتریان
- استفاده از دادههای جستجو در گوگل
تحقیقات بازار به شما کمک میکند تا بتوانید مراحل قبلی را به شکلی اصولی و در مسیر درست انجام دهید.
یک شرکت تولیدی غذاهای رژیمی یک نوع میان‌وعده فوری رژیمی از جو دوسر تولید کرد است. حالا با انجام گروه‌های متمرکز میتوانند واکنش افراد را نسبت به محصول جدید از طریق نظرسنجی دریافت کنند.
همچنین با بررسی وب‌سایت رقبای خود درمی‌یابند که آنها چنین محصول مشابهی ندارد و برای همین میتوانند تمام تمرکز خود را روی محصول جدید بگذارند.
۴. تحقیقات سازمانی
در این مرحله بعد از اینکه درباره بازار هدف خود مطمئن شدید، حالا نوبت آن است که بدانید آیا شرکت قابلیت و توانایی انجام پروژه را دارد یا نه!
- اولین چیزی که در قابلیت‌های شرکت باید اندازه‌گیری شود، جنبه مالی و اقتصادی شرکت است.
- شما برای محاسبه ابتدا لازم دارید که بدانید چقدر باید هزینه بپردازید و چه نوع سرمایه‌گذاری قرار است اجرا شود؟ (بلندمدت، کوتاه‌مدت، میان‌مدت). از طرفی باید هزینه‌های جانبی را نیز در نظر بگیرید.
- خرید وسایل، سرمایه‌گذاری در املاک و استخدام پرسنل جدید جزو این دسته از هزینه‌ها به‌حساب می‌آید.
اعضای تیم را برای انجام پروژه در نظر بگیرید!
آیا آنها میتوانند پروژه را در دست بگیرند و آن را به سرانجام برسانند یا اینکه باید آموزشی ببینند. در این صورت اگر قرار است که این آموزش‌ها را دریافت کنند، چه هزینه‌هایی صرف آموزش و خرید تجهیزات خواهد شد.
۵. بازنگری نتایج
در مرحله بازنگری نتایج باید تمام داده‌ها در تمام مراحل جمع‌آوری و تجزیهوتحلیل شوند. با کمک این داده‌ها به این مسئله پی ببرید که آیا برای مدیریت پروژه مناسب هستید یا اینکه بازاری برای انجام و ارائه محصولتان وجود دارد یا خیر!
- وقتی در هر بخش گزارش دقیقی از مطالعات امکانسنجی خود دریافت و ارزیابی کردید. حالا می‌توانید با توجه به نتایج تصمیم بگیرید که پروژه قابل اجرا است یا اینکه باید آن را کنار بگذارید.
- همچنین می‌توانید با بررسی این نتایج به ضعف‌های آن پی برده و از خطرات و ریسک‌های احتمالی در مسیر پروژه آگاه شوید. درصورتی‌که مطالعات نتایج مثبتی را نشان میدهند، پس می‌توانید برای انجام پروژه اقدام کنید.
مثالی از اجرای مطالعه امکان سنجی: راه اندازی یک کافه جدید در یک محله
تصور کنید قصد دارید یک کافه جدید در محله خود راه اندازی نمایید. قبل از اینکه قرارداد اجاره امضا کنید، تجهیزات بخرید و دیگر موارد، باید مطمئن شوید که این ایده واقعا شدنی و سودآور است. اینجاست که یک مطالعه امکانسنجی به کار شما می‌آید:
1. امکانسنجی بازار
هدف: بررسی اینکه آیا اصلا در این محله به کافه جدید نیاز است یا خیر.
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
مشتریان:
- چه کسانی در محله زندگی یا کار میکنند؟ (دانشجو، خانواده، کارمند)
- آیا آنها قهوه می‌نوشند؟
- چقدر حاضرند برای یک فنجان قهوه خوب هزینه کنند؟ (نظرسنجی از ساکنان، مشاهده رفت و آمد)
رقبا:
- چند کافه دیگر در نزدیکی شما وجود دارد؟
- آنها چه نوع قهوه‌ای می‌فروشند؟
- قیمت‌هایشان چقدر است؟
- نقاط قوت و ضعفشان چیست؟ (سر زدن به کافه‌های رقیب، بررسی منو و فضایشان)
روندها:
- آیا مردم بیشتر به سمت کافه‌های دنج و محلی می‌روند یا کافه‌های زنجیره‌ای بزرگ؟
- آیا تقاضا برای محصولات خاصی مثل قهوه ارگانیک یا شیرهای گیاهی رو به افزایش است؟
نتیجه اولیه میتواند چیزی شبیه به این باشد:
محله شما شلوغ است و پتانسیل خوبی دارد، اما رقابت هم زیاد است؛ بنابراین برای موفقیت، باید چیزی متفاوت ارائه دهید.
2. امکانسنجی فنی
هدف: بررسی اینکه آیا امکان تامین تجهیزات و فضای لازم برای راه اندازی یک کافه را دارید یا خیر.
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
مکان:
- آیا فضایی مناسب برای اجاره یا خرید در محله وجود دارد؟ (اندازه، دسترسی، پارکینگ، دید خوب)
- آیا نیاز به بازسازی اساسی دارد؟
تجهیزات:
- چه نوع دستگاه اسپرسو، آسیاب قهوه، یخچال و ویترین کیک نیاز دارید؟
- آیا می‌توانید این تجهیزات را تهیه کنید؟
تامین‌کنندگان:
- آیا می‌توانید دانه‌های قهوه با کیفیت، شیر تازه و مواد اولیه کیک و شیرینی را به صورت منظم و با قیمت مناسب پیدا کنید؟
نتیجه اولیه:
چند مکان مناسب پیدا شده، اما نیاز به سرمایه‌گذاری برای خرید دستگاه‌های با کیفیت و بازسازی اولیه است. تامین‌کنندگان خوبی هم در دسترس هستند.
3. امکانسنجی اقتصادی/مالی
هدف: آیا این کافه میتواند سودآور باشد؟
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
هزینه ها:
- اجاره یا ودیعه مکان، خرید تجهیزات، بازسازی، دکوراسیون، مجوزها (مثلا 100 میلیون تومان).
- اجاره ماهانه، حقوق کارکنان، هزینه قهوه و مواد اولیه، قبوض آب و برق و گاز، بیمه، بازاریابی (مثلا 30 میلیون تومان در ماه).
درآمدها:
- برآورد تعداد فنجان قهوه، کیک و سایر محصولاتی که می‌توانید در روز/ماه بفروشید و قیمت هر کدام.
تحلیل سودآوری:
- چقدر باید بفروشید تا هزینه‌هایتان را پوشش دهید؟
- با توجه به فروش مورد انتظار، چقدر سود خالص به دست می‌آورید؟
- چقدر طول می‌کشد تا پول اولیه‌ای که سرمایه‌گذاری کرده‌اید، به شما بازگردد؟
نتیجه اولیه:
در صورت کنترل هزینه‌ها و جذب مشتری کافی، راه اندازی کافه میتواند سودآور باشد و سرمایه در مدت معقولی بازگردد.
4. امکانسنجی عملیاتی
هدف: آیا می‌توانید کافه را به خوبی اداره کنید.
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
تیم:
- آیا خودتان توانایی مدیریت کافه را دارید؟
- آیا به باریستا و خدمه نیاز دارید؟
- آیا می‌توانید افراد مناسب را استخدام کنید؟
فرآیندها:
- چگونه سفارش می‌گیرید؟
- چگونه قهوه درست می‌کنید؟
- چگونه نظافت و نگهداری را انجام می‌دهید؟
ساعت کار:
چه ساعاتی کافه را باز نگه دارید که بیشترین مشتری را جذب کنید؟
نتیجه اولیه:
می‌توانید یک باریستای حرفه‌ای استخدام کنید و خودتان مدیریت را به عهده بگیرید. نیاز به آموزش پرسنل و ایجاد فرآیندهای کاری مشخص هم وجود خواهد داشت.
5. امکانسنجی حقوقی/قانون:
هدف: اطمینان از اینکه راه‌اندازی کافه قانونی است.
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
مجوزها:
- چه مجوزهایی از شهرداری، وزارت بهداشت و اتحادیه صنف کافه‌داران نیاز دارید؟
قوانین:
- آیا قوانین خاصی برای ساعت کار، سرویس‌دهی یا دکوراسیون کافه‌ها وجود دارد؟
قراردادها:
- آیا اجاره‌نامه مکان کافه از نظر حقوقی مشکلی ندارد؟
نتیجه اولیه:
باید برای گرفتن مجوزهای بهداشتی و صنفی زمان و هزینه صرف کنید.
6. امکانسنجی زمان
هدف: چقدر طول می‌کشد تا کافه باز شود؟
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
برنامه‌ریزی:
- تهیه جدول زمانی برای بازسازی، خرید تجهیزات، استخدام، گرفتن مجوزها و بازاریابی اولیه.
نتیجه اولیه:
- تخمین زده میشود که حدود 4 تا 6 ماه برای آماده‌سازی و بازگشایی کافه زمان لازم است.
7. امکانسنجی محیطی و اجتماعی
هدف: تاثیر کافه بر محله و جامعه
تحقیقاتی که انجام می‌دهید:
جامعه:
- آیا کافه شما میتواند به پاتوقی برای اهالی محله تبدیل شود؟
- آیا برای آنها مزاحمتی ایجاد نمی‌کند (مثلا سر و صدا)؟
محیط زیست:
آیا می‌توانید از لیوان‌های قابل بازیافت استفاده کنید تا آسیب کمتری برای محیط زیست داشته باشید؟
نتیجه اولیه:
کافه میتواند با ایجاد فضایی دلنشین و ارائه محصولات با کیفیت، به یکی از مراکز اجتماعی محله تبدیل شود و در صورت رعایت نکات محیط زیستی، اثرات مثبتی داشته باشد.
تصمیمگیری نهایی
پس از بررسی همه این جوانب، شما به این نتیجه می‌رسید:
“بله، راه‌اندازی این کافه امکان‌پذیر و سودآور است، اما باید در انتخاب مکان دقت زیادی کرد، یک مزیت رقابتی واضح داشت و برای فرآیند اخذ مجوزها صبور بود.”
این مطالعه امکانسنجی به شما کمک میکند تا با چشم باز و با اطلاعات کافی قدم بردارید و ریسک‌های احتمالی را قبل از شروع کار شناسایی و مدیریت کنید.
برای انجام مطالعات امکان سنجی از چه کسی مشاوره بگیریم؟
مطالعات امکان سنجی یک فرایند مهم بوده که نقش حیاتی در پروژههای تجاری ایفا میکند؛ چراکه در این مطالعات از اسناد مستند برای آگاهی فرد تصمیم‌گیرنده استفاده میشود. اگر بتوانید این مطالعه را به‌درستی انجام دهید، بسیاری از هزینه‌های اضافی پروژه را حذف می‌کنید و در پروژه‌هایی با سود کم نیز شرکت نمی‌کنید.
در صورتی که برای اجرای مطالعات امکان سنجی نیاز به راهنمایی و کمک دارید، می‌توانید از خدمات مشاوره کسب و کار آکادمی پاکراه بهره ببرید. مشاورین متخصص ما، به شما کمک میکنند تا در شناسایی پروژه مناسب و اجرای آن به یک تیم حرفه‌ای تبدیل شوید.
در پایان، اگر سوال یا ابهامی در مورد این مقاله دارید، برایمان کامنت بگذارید تا به صورت سریع و فوری پاسخگوی شما عزیزان باشیم!
روی دکمه «مشاوره آنلاین» کلیک کنید تا مهندس ایمان پاکراه و تیم آکادمی پاکراه به‌صورت آنلاین و کاملاً رایگان راهنمایی‌تان کنند.
مشاوره آنلاین