ماتریس سوالات swot چیست؟

آیا می‌دانید بسیاری از کسب‌وکارها بدون شناخت واقعی از نقاط قوت و ضعف خود، فرصت‌ها و تهدیدهای بازار را از دست می‌دهند؟ در این مقاله از آکادمی پاکراه، با مثال و نمونه‌های متعدد به شما نشان می‌دهیم تحلیل SWOT چیست، چگونه انجام می‌شود و چه تأثیری روی رشد و موفقیت کسب‌وکار شما دارد.

با مطالعه این مقاله، یاد می‌گیرید چطور برنامه‌ریزی استراتژیک کنید، محصول یا خدمت جدید طراحی کنید، رقبا را تحلیل کنید و حتی ریسک‌ها را مدیریت کنید. مثال‌های واقعی و ملموس کسب‌وکارهای ایرانی به شما کمک می‌کنند مفاهیم را راحت‌تر درک کنید و در عمل از آن‌ها استفاده کنید.

اگر در مسیر خواندن مقاله سوالی داشتید، می‌توانید کامنت بگذارید تا پاسخ‌تان را دریافت کنید و از تجربیات متخصصین آکادمی پاکراه بهره‌مند شوید.

ماتریس سوالات تحلیلی SWOT چیست؟

به زبان خیلی ساده، تحلیل SWOT یعنی نقشه شناخت خودت و دنیای اطرافت.

هر کسب‌وکار، حتی شخص، اگر نداند در چه چیزی قوی یا ضعیف است، تصمیم‌هایش شانسی می‌شود. تحلیل SWOT یک روش ساده و کاربردی برای شناخت دقیق وضعیت یک کسب‌وکار است.

این واژه از چهار حرف اول چهار کلمه انگلیسی گرفته شده است:

SWOT مثل یک آینه‌ چهارطرفه است که به ما نشان می‌دهد:

• چه توانایی‌هایی داریم (تا از آن‌ها بیشتر استفاده کنیم)،
• کجاها ضعف داریم (تا آن‌ها را تقویت کنیم)،
• چه فرصت‌هایی در بازار هست (تا از آن‌ها بهره ببریم)،
• و چه خطرهایی ممکن است جلوی موفقیتمان را بگیرد (تا آماده‌ی مقابله باشیم).

وقتی این موارد را روی کاغذ می‌آورید، می‌توانید بهتر تحلیل کنید که در کدام بخش‌ها مشکل دارید، چگونه نقاط قوت خود را پایدارتر و مؤثرتر کنید، روی چه توانایی‌هایی باید بیشتر تمرکز داشته باشید، چه فرصت‌هایی را از دست داده‌اید که نیاز به برنامه‌ریزی دارند و در نهایت، چگونه برای تهدیدها و مدیریت ریسک آماده شوید.

تاریخچه مختصر SWOT

تحلیل SWOT برخلاف ظاهر ساده‌اش، حاصل یک پژوهش بزرگ مدیریتی است که بیش از ۶۰ سال قدمت دارد.

در دهه‌ی ۱۹۶۰، در دانشگاه استنفورد (Stanford) گروهی از پژوهشگران روی این سؤال کار می‌کردند که:

• چرا بسیاری از شرکت‌ها با وجود برنامه‌ریزی‌های زیاد، در عمل شکست می‌خورند؟

در میان این تیم، شخصی به نام آلبرت هامفری (Albert Humphrey) از مهم‌ترین چهره‌ها بود.

• او با بررسی بیش از ۵۰۰ شرکت بزرگ آمریکایی متوجه شد که بیشتر سازمان‌ها فقط هدف تعیین می‌کنند،
• اما شناخت درستی از وضعیت واقعی خود ندارند؛
• نمی‌دانند چه توانایی‌هایی دارند، از چه چیزهایی باید بترسند، و چه فرصت‌هایی بیرون از خودشان وجود دارد.

برای حل این مشکل، هامفری مدلی طراحی کرد که وضعیت درونی و بیرونی شرکت را هم‌زمان بررسی کند:

• درون سازمان = نقاط قوت و ضعف (Strengths & Weaknesses)
• بیرون سازمان = فرصت‌ها و تهدیدها (Opportunities & Threats)

و این‌طور بود که تحلیل SWOT متولد شد.

چرا تحلیل SWOT محبوب شد؟

چون سادگی، جامعیت و کاربرد هم‌زمانش در تصمیم‌گیری شبیه هیچ ابزار دیگری نبود. مدیران می‌توانستند بدون نیاز به آمار پیچیده، فقط با یک جدول چهارخانه، کل وضعیت کسب‌وکار را ببینند و تصمیم‌های دقیق‌تری بگیرند.

• امروزه از مدل SWOT فقط در شرکت‌ها استفاده نمی‌شود؛
• بلکه در برنامه‌ریزی شخصی، آموزش، استارتاپ‌ها، بازاریابی و حتی توسعه فردی هم کاربرد دارد.
• در واقع، این ابزار از یک مدل مدیریتی ساده، به یک زبان جهانی برای تحلیل و تصمیم‌سازی تبدیل شده است.

بررسی جامع عناصر SWOT (نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها، تهدیدها)

در این بخش قرار است هر یک از چهار عنصر ماتریس SWOT را با زبانی ساده، مثال و بسیار ملموس توضیح دهیم.

متوجه شدیم که SWOT یعنی “فهرست چهارخانه” برای شناخت کامل وضعیت:

• داخل کسب‌وکار (نقاط قوت و ضعف)،
• و بیرون کسب‌وکار (فرصت‌ها و تهدیدها).

قبل از هر تصمیم بزرگی مثل تغییر منو، سرمایه‌گذاری در تبلیغات یا توسعه شعبه باید این چهار بخش را شفاف ببینید.

۱. نقاط قوت (Strengths): چه چیزهایی داریم که به ما برتری می‌دهد؟

نقاط قوت یعنی آن بخش‌هایی از کسب‌وکار که به شما برتری رقابتی می‌دهند. چیزهایی که باعث می‌شوند مشتری، شما را به جای رقیب انتخاب کند. هرچه این نقاط را بهتر بشناسید، راحت‌تر می‌توانید روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کنید و موفق‌تر شوید.

چطور نقاط قوت را شناسایی کنیم؟

برای پیدا کردن نقاط قوت، کافی‌ست صادقانه از خودتان بپرسید:

• چه چیزی در کارمان واقعاً عالی انجام می‌شود؟
• مشتریان چرا ما را ترجیح می‌دهند؟
• چه مهارت، دارایی یا مزیتی داریم که دیگران ندارند؟
• در چه چیزی از رقبا سریع‌تر یا بهتر هستیم؟

انواع نقاط قوت

نقاط قوت را می‌شود در چند دسته دید:

۲. نقاط ضعف (Weaknesses): چه چیزهایی مانع رشد ما هستند؟

نقاط ضعف یعنی بخش‌هایی از کسب‌وکار که باعث می‌شوند عملکرد شما پایین‌تر از حد ممکن باشد یا فرصت‌ها را از دست بدهید.

شناسایی ضعف‌ها دقیقاً مثل پیدا کردن سوراخ در کشتی است. تا ندانید کجاست، نمی‌توانید آن را تعمیر کنید و کشتی سالم حرکت کند.

چرا شناخت نقاط ضعف مهم است؟

• کمک می‌کند قبل از بحران تصمیم درست بگیرید،
• می‌توانید برنامه بهبود بسازید یا ضعف‌ها را به نقطه قوت تبدیل کنید،
• جلوی هدر رفتن منابع و فرصت‌ها را می‌گیرد.

چطور نقاط ضعف را شناسایی کنیم؟

• بررسی بازخورد مشتریان: شکایات و پیشنهادات مشتریان را دسته‌بندی کنید،
• تحلیل فرآیندهای داخلی: زمان تحویل، کیفیت خدمات، هماهنگی تیم و مدیریت منابع را تحلیل کنید،
• مقایسه با رقبا: ببینید چه چیزی باعث می‌شود مشتری‌ها سراغ رقیب بروند،
• محدودیت منابع: آیا کمبود مهارت، تجهیزات یا سرمایه باعث مشکل شده است؟

انواع نقاط ضعف

چطور نقاط ضعف را مدیریت کنیم؟

• ثبت و مستندسازی: همه ضعف‌ها را روی کاغذ بیاورید،
• اولویت‌بندی: کدام ضعف‌ها بیشترین اثر منفی را دارند؟ روی آن‌ها تمرکز کنید،
• برنامه عملی: برای هر ضعف یک اقدام مشخص و زمان‌بندی تعیین کنید،
• مثال: استخدام یک پیک اضافی یا دیجیتال‌سازی منو برای کاهش زمان تحویل،
• اندازه‌گیری پیشرفت: با KPI مشخص ببینید که ضعف‌ها کاهش یافته یا خیر.

۳. فرصت‌ها (Opportunities): محیط بیرون چه فرصت‌هایی پیش پای ما می‌گذارد؟

فرصت‌ها یعنی شرایط یا موقعیت‌هایی در بیرون کسب‌وکار که می‌توانند به رشد و موفقیت شما کمک کنند. اگر بتوانید آنها را شناسایی و به موقع از آنها استفاده کنید، می‌توانید از رقبا جلو بزنید و ارزش بیشتری برای مشتری ایجاد کنید.

چرا شناخت فرصت‌ها مهم است؟

• کمک می‌کند روی مسیرهای رشد تمرکز کنید.
• باعث می‌شود از منابع و سرمایه‌تان بهترین استفاده را ببرید.
• به شما اجازه می‌دهد تصمیم‌های استراتژیک هوشمندانه بگیرید.

چطور فرصت‌ها را شناسایی کنیم؟

• رصد ترندهای بازار: ببینید چه چیزی در حال رشد است و مردم دنبال چه چیزی هستند.
• تحلیل رفتار مشتریان: نیازها و خواسته‌های جدید مشتریان را کشف کنید.
• بررسی رقبا: چه کاری را رقبا انجام نمی‌دهند یا ضعیف انجام می‌دهند؟
• فناوری و ابزارهای جدید: تکنولوژی می‌تواند فرصت‌های جدید خلق کند (مثلاً سفارش آنلاین، تبلیغات دیجیتال).
• همکاری و شبکه‌سازی: پیدا کردن شریک، سرمایه‌گذار یا تامین‌کننده می‌تواند مسیر رشد را هموار کند.

انواع فرصت‌ها

چطور فرصت‌ها را عملی کنیم؟

• فرصت‌ها را اولویت‌بندی کنید: کدام یک بیشترین بازده را دارد و سریع‌تر قابل اجراست؟
• برنامه عملیاتی بسازید: برای هر فرصت هدف، اقدام، مسئول و زمان تعیین کنید.
• با نقاط قوت خود ترکیب کنید: مثلاً اگر غذای باکیفیت دارید (نقطه قوت) و مردم دنبال غذاهای خانگی هستند (فرصت)، روی تبلیغات این ویژگی تمرکز کنید.
• پیشرفت را اندازه‌گیری کنید: KPI مشخص برای موفقیت هر فرصت داشته باشید (مثلاً تعداد سفارش آنلاین یا قرارداد کیترینگ).

۴. تهدیدها (Threats): چه چیزهایی ممکن است باعث آسیب شوند؟

تهدیدها یعنی عوامل بیرونی که می‌توانند عملکرد یا رشد کسب‌وکار را کاهش دهند یا باعث ضرر و زیان شوند.

شناسایی تهدیدها مثل نگاه کردن به مسیر جلوی ماشین در شب است؛ اگر آنها را ببینید، می‌توانید قبل از برخورد، مسیرتان را اصلاح کنید.

چرا شناخت تهدیدها مهم است؟

• کمک می‌کند قبل از وقوع بحران، برنامه‌ریزی کنید.
• جلوی ضرر و از دست رفتن فرصت‌ها را می‌گیرد.
• باعث می‌شود تصمیمات استراتژیک هوشمندانه‌تر و کم‌ریسک‌تر شوند.

چطور تهدیدها را شناسایی کنیم؟

• بررسی رقبا: ورود رقبای جدید یا اقدامات رقبا که ممکن است بازار شما را تحت تأثیر قرار دهد،
• رصد تغییرات محیطی: قوانین، اقتصاد، سیاست‌های محلی یا شرایط اجتماعی که روی کسب‌وکار اثر می‌گذارد،
• تغییرات فناوری: تکنولوژی جدیدی که کسب‌وکار شما را منسوخ یا ضعیف می‌کند،
• رفتار مشتریان: تغییر سلایق یا کاهش تقاضا برای محصولات یا خدمات شما،
• ریسک‌های مالی و عملیاتی: افزایش قیمت مواد اولیه، نوسان ارز، کمبود نیروی انسانی ماهر.

انواع تهدیدها

چطور تهدیدها را مدیریت کنیم؟

• شناسایی و اولویت‌بندی: تهدیدهای با احتمال و شدت بالا را در صدر قرار دهید،
• برنامه واکنش: برای هر تهدید راهکار مشخص داشته باشید (مثلاً قرارداد با چند تأمین‌کننده جایگزین)،
• ترکیب با نقاط قوت: از قدرت داخلی خود برای کاهش اثر تهدیدها استفاده کنید (مثلاً داشتن سرآشپز حرفه‌ای می‌تواند مشتریان را حتی در برابر رقبا حفظ کند)،
• پایش مستمر: بازار و شرایط بیرونی را همواره رصد کنید تا تهدید جدید را سریع شناسایی کنید.

مزایا و معایب SWOT + اشتباهات رایج

تحلیل SWOT ابزار قدرتمندی برای بررسی وضعیت کسب‌وکار است، اما مثل هر ابزار دیگری، مزایا و محدودیت‌هایی دارد. در این بخش با هم می‌بینیم چرا SWOT مفید است، چه چالش‌هایی دارد و چه اشتباهاتی باید از آن اجتناب کرد، تا بتوانید از آن به بهترین شکل استفاده کنید.

مزایای تحلیل SWOT:

1. سادگی و قابل فهم بودن

• SWOT نیاز به دانش پیچیده ندارد و با یک جدول ساده می‌توان وضعیت کسب‌وکار را مشاهده کرد.

2. کمک به تصمیم‌گیری استراتژیک

• با شناسایی چهار عنصر، می‌توان مسیر رشد را مشخص و برنامه عملیاتی طراحی کرد.

3. هماهنگی تیم و شفاف‌سازی اهداف

• تمام اعضای تیم یک تصویر مشترک از وضعیت کسب‌وکار پیدا می‌کنند.

4. قابل ترکیب با ابزارهای دیگر مدیریتی

• SWOT را می‌توان با تحلیل PESTEL، ماتریس ریسک، یا روش‌های دیگر مدیریت استراتژیک ترکیب کرد و تحلیل جامع‌تری داشت.

معایب تحلیل SWOT

1. عدم اولویت‌بندی خودکار

• SWOT فقط عوامل را شناسایی می‌کند، اما نمی‌گوید کدام مهم‌تر است؛ نیاز به تحلیل اضافی دارد.

2. کیفی بودن بیش از حد

• اکثر تحلیل‌ها توصیفی و ذهنی هستند و ممکن است بر اساس حدس و گمان باشد، نه داده واقعی.

3. استاتیک بودن تحلیل

• SWOT یک لحظه از وضعیت را نشان می‌دهد و با تغییر بازار، مشتریان یا رقبا باید دوباره به‌روزرسانی شود.

4. احتمال عدم اقدام واقعی

• گاهی کسب‌وکارها SWOT را پر می‌کنند اما برنامه عملیاتی برای اصلاح ضعف‌ها یا استفاده از فرصت‌ها ندارند، در نتیجه فقط یک گزارش روی کاغذ می‌ماند.

اشتباهات رایج در استفاده از SWOT

1. نوشتن همه چیز به عنوان نقطه قوت

• بسیاری از افراد فکر می‌کنند هر چیزی در کسب‌وکار وجود دارد، یک نقطه قوت است،
• در حالی که نقطه قوت فقط زمانی ارزشمند است که برای مشتری قابل درک و مزیت رقابتی باشد.

2. نادیده گرفتن داده‌های واقعی

• برخی تحلیل‌ها صرفاً بر اساس حدس و تجربه شخصی است و داده‌های واقعی مثل رضایت مشتری، فروش یا نرخ بازگشت مشتری در نظر گرفته نمی‌شوند.

3. عدم به‌روزرسانی SWOT

• بازار، مشتریان و رقبا دائم تغییر می‌کنند. اگر SWOT قدیمی باشد، تصمیم‌ها نادرست می‌شوند.

4. تمرکز فقط روی یکی از چهار عنصر

• مثلاً فقط نقاط قوت و فرصت‌ها بررسی می‌شوند و ضعف‌ها و تهدیدها نادیده گرفته می‌شوند، که باعث می‌شود تصویر واقعی از کسب‌وکار کامل نباشد.

5. عدم اتصال SWOT به برنامه عملیاتی

• داشتن جدول SWOT کافی نیست؛ باید هر عامل به اقدام مشخص، زمان‌بندی و KPI وصل شود تا واقعاً تاثیرگذار باشد.

10 کاربرد SWOT در کسب‌و‌کار + مثال و نمونه

تحلیل SWOT فقط یک جدول ساده نیست؛ نقشه‌ای برای تصمیم‌گیری هوشمندانه است. کسب‌وکارها با استفاده از این ابزار می‌توانند مسیر رشد، توسعه محصول، بازاریابی و حتی مدیریت بحران را مشخص کنند.

فایل pdf و نمونه ماتریس SWOT:

در صورتی که شما هم می‌خواهید این مدل را برای تحلیل کسب و کار خود به کار ببرید، کافیست نقاط خالی مشخص شده در تصویر زیر را بر حسب توضیحاتی که تا این بخش ارائه دادیم و وضعیت کسب و کارتان، پر کنید:

همچنین در فایل زیر، نمونه ماتریس SWOT را همراه با چندین مثال متعدد برای درک بهتر شما قرار داده‌ایم:

• دانلود فایل PDF

1. تحلیل SWOT به کسب و کارها کمک میکنه تا برنامه‌ریزی استراتژیک داشته باشند

تحلیل SWOT کمک می‌کند که مدیر کسب‌وکار بداند کجاست، چه دارد و به کجا باید برود. وقتی نقاط قوت و ضعف داخلی و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی مشخص شود، مدیر می‌تواند برنامه‌ای واقعی و هدفمند برای آینده بنویسد، نه اینکه فقط یک آرزو روی کاغذ داشته باشد.

2. ماتریس SWOT به تحلیل وضعیت فعلی کسب‌وکار (درونی و بیرونی) کمک میکند

تحلیل SWOT کمک می‌کند کسب‌وکار خودش را مثل آینه ببیند. یعنی بداند درون سازمان چه می‌گذرد (نقاط قوت و ضعف) و در بیرون چه فرصت‌ها و تهدیدهایی وجود دارد.

وقتی این تصویر شفاف شکل بگیرد، مدیر می‌فهمد دقیقاً از کجا باید شروع کند و انرژی را کجا متمرکز کند.

3. SWOT به طراحی و بازنگری استراتژی بازاریابی هم کمک میکند

تحلیل SWOT به کسب‌وکار کمک می‌کند بداند در بازاریابی چه چیزی کار می‌کند، چه چیزی نه، و از چه زاویه‌ای باید دیده شود. با این تحلیل، می‌توان کمپین‌های بازاریابی را دقیق‌تر طراحی کرد و مسیر برند را بر اساس واقعیت بازار تنظیم نمود.

4. تحلیل SWOT باعث توسعه محصول یا خدمت جدید میشود

تحلیل SWOT کمک می‌کند قبل از تولید یا عرضه محصول جدید، بدانیم چه چیزی در بازار جواب می‌دهد و چه چیزی احتمال شکست دارد. با بررسی نقاط قوت و ضعف داخلی و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی، می‌توان تصمیم گرفت چه نوع محصولی ارزش سرمایه‌گذاری دارد و کجا باید نوآوری کرد.

5. استفاده درست از ماتریس SWOT باعث ورود به بازارهای جدید و فرصت‌های رشد میشود

تحلیل SWOT کمک می‌کند قبل از ورود به بازار جدید تصمیمات هوشمندانه بگیرید و بفهمید چه فرصت‌هایی بیشترین سود را دارند و چه تهدیدهایی باید مدیریت شوند.

6. SWOT باعث مدیریت ریسک‌ها و پاسخ به تهدیدها میشود

تحلیل SWOT کمک می‌کند عوامل خطر و تهدید که ممکن است کسب‌وکار را آسیب بزنند، شناسایی و برای آن‌ها برنامه عملی داشته باشید. به جای اینکه منتظر بحران بمانید، می‌توانید قبل از وقوع مشکل، راهکار مشخص داشته باشید.

7. استفاده از ماتریس SWOT باعث بهبود عملکرد عملیاتی و فرآیندها میشود

تحلیل SWOT کمک می‌کند فرآیندهای داخلی کسب‌وکار شفاف شوند و نقاط ضعف مشخص شوند تا بهبود پیدا کنند. با شناسایی ضعف‌ها و تهدیدهای داخلی و خارجی، می‌توان عملکرد تیم و عملیات را بهینه کرد و بهره‌وری را افزایش داد.

8. استفاده درست از SWOT باعث تحلیل رقبا و جایگاه رقابتی میشود

تحلیل SWOT کمک می‌کند جایگاه خود را نسبت به رقبا بسنجید و نقاط قوت و ضعفتان را بهتر بفهمید. با این تحلیل می‌توانید استراتژی رقابتی مناسبی طراحی کنید و در بازار متمایز شوید.

9. ایجاد هم‌راستایی بین بخش منابع انسانی و اهداف کسب‌وکار از کاربردهای SWOT است

تحلیل SWOT کمک می‌کند کارکنان و اهداف سازمان در یک مسیر قرار بگیرند. با شناسایی نقاط قوت و ضعف تیم، فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی، مدیر می‌تواند وظایف و مسئولیت‌ها را به گونه‌ای تنظیم کند که منابع انسانی بیشترین تأثیر را روی اهداف کسب‌وکار داشته باشد.

10. برنامه‌ریزی نیروی انسانی (شامل جذب، نگه‌داشت و ارتقا) از کاربردهای SWOT

تحلیل SWOT کمک می‌کند تصمیم بگیرید چه نیروی انسانی جذب کنید، چگونه آن‌ها را حفظ کنید و مسیر رشد و ارتقایشان را طراحی کنید.

با شناخت نقاط قوت و ضعف تیم و فرصت‌ها و تهدیدهای محیط بیرونی، می‌توانید نیروی انسانی مؤثر و پایدار بسازید.

رابطه SWOT با سایر ابزارها و روش‌ها

تحلیل SWOT اغلب با ابزارها و روش‌های دیگر مدیریت و کسب‌وکار ترکیب می‌شود تا تصمیمات استراتژیک دقیق‌تر و عملی‌تر شوند.

1. تحلیل PESTEL

تحلیل PESTEL روشی است برای بررسی عوامل کلان و بیرونی که روی کسب‌وکار تأثیر می‌گذارند، که شامل سیاست، اقتصاد، جامعه، تکنولوژی، محیط‌زیست و قوانین میباشد. این ابزار کمک می‌کند فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی را شناسایی کرده و تصمیمات استراتژیک دقیق‌تری بگیریم.

• SWOT نقاط داخلی و تهدیدها و فرصت‌ها را نشان می‌دهد،
• PESTEL به شما کمک می‌کند عوامل بیرونی را دقیق‌تر تحلیل کنید.

2. مدل ۵ نیروی پورتر

مدل ۵ نیروی پورتر ابزاری است برای تحلیل رقابت در صنعت و بررسی عواملی که بر سودآوری و جایگاه کسب‌وکار تأثیر می‌گذارند. این پنج نیرو شامل رقبا، مشتریان، تأمین‌کنندگان، محصولات جایگزین و ورود رقبای جدید است و کمک می‌کند کسب‌وکار تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کند.

• SWOT تهدیدهای رقابتی و فرصت‌ها را مشخص می‌کند.
• پورتر کمک می‌کند شدت رقابت و فشارهای بازار را بسنجید.

3. ماتریس BCG (Boston Consulting Group)

ماتریس BCG ابزاری است برای مدیریت سبد محصولات یا واحدهای کسب‌وکار و تعیین اینکه کدام محصول یا بخش ستاره، گاو شیرده، علامت سؤال یا سگ است. این ابزار به کسب‌وکار کمک می‌کند تصمیم بگیرد کجا سرمایه‌گذاری کند، کدام محصول را حفظ یا توسعه دهد و کدام را کاهش دهد.

• SWOT برای شناخت نقاط قوت و ضعف کسب‌وکار استفاده می‌شود.
• BCG برای تصمیم‌گیری درباره محصولات یا واحدهای کسب‌وکار استراتژیک، پررشد یا مشکل‌دار به کار می‌رود.

4. OKR و KPI (اهداف و شاخص‌های کلیدی عملکرد)

OKR و KPI ابزارهایی هستند برای تعیین اهداف سازمان و اندازه‌گیری عملکرد. OKR (Objectives and Key Results) اهداف کلان و نتایج کلیدی را مشخص می‌کند و KPI (Key Performance Indicators) شاخص‌های عملکرد را برای سنجش پیشرفت نشان می‌دهد. این ابزارها کمک می‌کنند کسب‌وکارها اهداف واقع‌بینانه تعیین کنند و مسیر رسیدن به آن‌ها را دنبال کنند.

• SWOT به شما کمک می‌کند اهداف واقع‌بینانه تعیین کنید.
• KPI و OKR عملکرد را اندازه می‌گیرند و مسیر رسیدن به اهداف را مشخص می‌کنند.

5. تحلیل زنجیره ارزش (Value Chain Analysis)

تحلیل زنجیره ارزش ابزاری برای بررسی تمام فعالیت‌های کسب‌وکار از خرید مواد اولیه تا فروش نهایی است. این تحلیل کمک می‌کند نقاط قوت و ضعف هر فعالیت شناسایی شود و کسب‌وکار مزیت رقابتی واقعی خود را پیدا کرده و فرآیندها را بهینه کند.

• SWOT نقاط قوت و ضعف داخلی را مشخص می‌کند.
• زنجیره ارزش کمک می‌کند هر فعالیت کسب‌وکار (از خرید مواد اولیه تا فروش نهایی) را بررسی و مزیت رقابتی واقعی را شناسایی کنید.

6. تحلیل شکاف (Gap Analysis)

تحلیل شکاف ابزاری برای مقایسه وضعیت فعلی کسب‌وکار با اهداف تعیین‌شده است. این ابزار کمک می‌کند فاصله‌ها و ضعف‌ها شناسایی شوند و مسیر مشخص برای رسیدن به اهداف طراحی شود.

• SWOT وضعیت فعلی را نشان می‌دهد.
• Gap Analysis فاصله بین وضعیت فعلی و اهداف را مشخص می‌کند و مسیر بهبود را روشن می‌کند.

7. مدل 7S مکنزی

مدل 7S مکنزی ابزاری است برای بررسی هفت عنصر کلیدی داخلی سازمان:

1. استراتژی،
2. ساختار،
3. سیستم‌ها،
4. ارزش‌های مشترک،
5. مهارت‌ها،
6. سبک رهبری و کارکنان.

این مدل کمک می‌کند تمام عناصر سازمان هم‌راستا با اهداف کسب‌وکار باشند و عملکرد بهینه شود.

• SWOT نقاط داخلی و خارجی را شناسایی می‌کند.
• مدل 7S کمک می‌کند تا استراتژی، ساختار، سیستم‌ها و مهارت‌ها هم‌راستا با اهداف کسب‌وکار شوند.

8. نقشه واردلی (Wardley Mapping)

نقشه واردلی ابزاری برای نقشه‌برداری از زنجیره ارزش کسب‌وکار و حرکت آن در بازار است. این روش کمک می‌کند محصولات، خدمات و فعالیت‌ها را از تازه‌وارد تا بلوغ بررسی کنید و تصمیمات استراتژیک بهتری برای توسعه و رقابت بگیرید.

• SWOT فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی را نشان می‌دهد.
• Wardley Map کمک می‌کند مسیر توسعه محصول یا خدمات و حرکت در بازار را به صورت بصری برنامه‌ریزی کنید.

برای تحلیل کسب و کار از چه کسی مشاوره بگیریم؟

برای تحلیل کسب‌وکار، بهترین کار این است که از افرادی مشاوره بگیرید که تجربه عملی و تخصص کافی در حوزه مدیریت و توسعه کسب‌وکار دارند. این افراد می‌توانند با بررسی دقیق نقاط قوت و ضعف داخلی، فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی، راهنمایی‌های کاربردی برای برنامه‌ریزی استراتژیک، بازاریابی، منابع انسانی و توسعه محصول ارائه دهند.

در این مسیر، مهندس پاکراه و تیم متخصص آکادمی پاکراه با دانش و تجربه گسترده خود در زمینه مشاوره کسب‌وکار، می‌توانند به شکل حرفه‌ای تحلیل SWOT شما را انجام دهند و برنامه‌ای عملیاتی و متناسب با شرایط واقعی کسب‌وکار طراحی کنند تا مسیر رشد و موفقیت شما هموار شود.