اصطلاحات زیادی در حوزه بازرگانی و تجارت وجود دارند که در واقع زبان مشترک تجارت محسوب می‌شوند. درک این اصطلاحات و تسلط به آنها، به بازرگانان امکان میدهد تا به شکل موثری با شرکا، مشتریان و رقبای خود ارتباط بگیرند. در مقابل، آشنا نبودن با واژگان رایج بازرگانی، سوتفاهم‌ها و تصمیمات نادرستی را به همراه خواهد داشت.
به همین خاطر، در این مطلب از آکادمی کسب و کار پاکراه تصمیم داریم لیست کاملی از اصطلاحات رایج بازرگانی را به شما عزیزان معرفی کنیم. از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای مطلب همراهمان بمانید و اگر سوال یا نظری داشتید، در بخش دیدگاه همین صفحه یا بخش پرسش و پاسخ سایت مطرح کنید!
مهمترین اصطلاحات رایج بازرگانی
بیایید لیست خود را با برخی از کلمات رایج بازرگانی که در این حوزه به وفور به گوشتان می‌رسد، شروع کنیم.
1. واردات (Import)
این واژه همانطور که همه می‌دانیم، به ورود کالا یا خدمات از یک کشور خارجی به داخل کشور برای مصرف، تولید یا فروش اشاره دارد.
2. صادرات (Export)
برعکس مورد قبلی، این کلمه به خروج کالا یا خدمات تولید شده در داخل کشور به کشورهای خارجی برای فروش اشاره دارد.
در ایران، شرکت‌های فرش بافی، فرش‌های دستباف خود را به اروپا “صادر” می‌کنند.
“صادرات” زعفران در کشور ما نقش عمده‌ای در چرخه اقتصادی دارد.
3. ترخیص کالا (Customs Clearance)
ترخیص کالا یکی دیگر از واژگان رایج بازرگانی بوده و به معنای فرآیند قانونی و اداری خارج کردن کالا از گمرک پس از پرداخت عوارض و رعایت مقررات مربوطه است.
4. اینکوترمز (Incoterms – International Commercial Terms)
این اصطلاح، در واقع مجموعه‌ای از قوانین استاندارد بین‌المللی است که مسئولیت‌ها و تعهدات فروشنده و خریدار را در تجارت بین‌الملل، به ویژه در مورد هزینه‌ها، ریسک‌ها و نقطه تحویل کالا، مشخص می‌کند.
5. اعتبار اسنادی (Letter of Credit – LC)
این واژه یکی دیگر از اصطلاحات رایج بازرگانی بوده و در واقع، تعهدی بانکی است که به خریدار اطمینان میدهد پرداخت به فروشنده تنها پس از ارائه اسناد حمل و نقل و سایر مدارک لازم صورت خواهد گرفت. همچنین به فروشنده اطمینان میدهد که پول خود را پس از ارسال کالا دریافت خواهد کرد.
6. اظهارنامه گمرکی (Customs Declaration)
این اصطلاح به معنای فرمی رسمی است که شامل جزئیات کالا، ارزش، مبدأ و مقصد آن بوده و توسط واردکننده یا صادرکننده به گمرک ارائه می‌شود.
7. بارنامه (Bill of Lading – BL)
این واژه در بازرگانی، به معنای سندی است که توسط شرکت حمل و نقل صادر می‌شود و به عنوان رسید کالا، قرارداد حمل و نقل و سند مالکیت کالا عمل می‌کند.
8. پروفرما اینویس (Proforma Invoice)
این کلمه به پیش فاکتوری اشاره دارد که توسط فروشنده به خریدار داده می‌شود. این پیش فاکتور شامل جزئیات کالا، قیمت، شرایط پرداخت و تحویل پیش از انجام معامله نهایی خواهد بود.
در زبان فارسی، کلمات پیش فاکتور و پروفرما اینویس هر دو یک معنی و مفهوم را در تجارت می‌رسانند.
9. فاکتور (Invoice)
این کلمه را همه ما بارها و بارها می‌شنویم و بسیار رایج است. اگر بخواهیم آن را توصیف کنیم، باید بگوییم که: فاکتور صورتحساب نهایی است که فروشنده برای خریدار صادر می‌کند و در آن، جزییات خرید شامل نام و تعداد محصولات، قیمت آنها و… درج شده است.
10. فریت (Freight)
فریت یا فریت بار، به معنای حمل و نقل کالا است. این حمل و نقل می‌تواند به روش‌های مختلف زمینی، هوایی و دریایی باشد.
سایر اصطلاحات حوزه بازرگانی: واژه نامه کامل بازرگانی و تجارت
در این بخش، دیگر اصطلاحات رایج بازرگانی را به صورت کامل و دسته بندی شده به شما معرفی خواهیم کرد.
1. اصطلاحات مربوط به اسناد تجاری
| اصطلاح | توضیح کوتاه |
| گواهی مبدا (Certificate of Origin) | سندی که کشور سازنده کالا را تایید خواهد کرد. |
| لیست بسته‌بندی (Packing List) | سندی که جزئیات محتویات هر بسته و وزن آن را ذکر کرده است. |
| گواهی بازرسی (Inspection Certificate) | سندی که تایید می‌کند کالا قبل از حمل توسط یک نهاد مستقل بازرسی شده است. |
| بارنامه هوایی (Air Waybill – AWB) | بارنامه مخصوص حمل و نقل هوایی است. |
| قبض انبار (Warehouse Receipt) | سندی که نشان میدهد کالا در انبار سپرده گذاری شده است. |
| گواهی بیمه (Insurance Certificate) | سندی که تایید می‌کند کالا تحت پوشش بیمه قرار دارد. |
| مانیفست (Manifest) | لیست جزئیات تمام کالاهای حمل شده در یک کشتی، هواپیما یا وسیله نقلیه دیگر را بیان می‌کند. |
| اعلامیه فروشنده (Manufacturer Declaration) | سندی که در آن، تولیدکننده اطلاعات و تعهداتی را در مورد کالا اعلام می‌کند. |
| کارنه تیر (Carnet TIR) | سند گمرکی بین المللی که امکان ترانزیت کالا از طریق چندین کشور را بدون نیاز به بازرسی مجدد در هر مرز فراهم می‌کند. |
2. اصطلاحات مربوط به حمل و نقل
| اصطلاح | توضیح کوتاه |
| فورواردر (Freight Forwarder) | شرکتی که مسئولیت سازماندهی و هماهنگی حمل و نقل کالا را بر عهده دارد. |
| کارگو (Cargo) | کالا یا محموله حمل شده. |
| کانتینر (Container) | جعبه فلزی استاندارد برای حمل و نقل کالاها. |
| ترانزیت (Transit) | عبور کالا از یک کشور برای رسیدن به مقصد نهایی در کشوری دیگر |
| بندر آزاد (Free Port) | منطقه ای که کالاها بدون عوارض گمرکی می‌توانند وارد و خارج شوند. |
| کشتیرانی (Shipping) | حمل و نقل کالا از طریق دریا |
| زمینی (Ground Shipping) | حمل و نقل کالا از طریق جاده یا ریل راه آهن |
| هوایی (Air Cargo) | حمل و نقل کالا از طریق هواپیما |
| اسکله بار انداز (Jetty/Wharf) | محلی در بندر که کشتی‌ها برای بارگیری یا تخلیه در آن پهلو می‌گیرند. |
| استریپ (Strip) | فرآیند تخلیه کالا از کانتینر |
| استافینگ (Stuffing) | فرآیند بارگیری کالا به داخل کانتینر |
| تاریخ تقریبی تحویل کالا (ETD: Estimated Time of Delivery) | زمان رسیدن کالا به دست خریدار (تخمینی) |
| تاریخ تقریبی رسیدن کالا (ETA: Estimated Time of Arrival) | زمان رسیدن کالا به بندر یا مقصد (تخمینی) |
| کرایه بار پیش پرداخت (Prepaid Freight) | هزینه حمل و نقل که توسط فرستنده قبل از ارسال کالا پرداخت می‌شود. |
3. اصطلاحات مربوط به مالی و پرداخت
| اصطلاح | توضیح کوتاه |
| سویفت (SWIFT) | سیستمی برای ارسال پیام‌های مالی بین بانکی در سراسر جهان |
| اعتبار (Credit) | توانایی دریافت کالا یا خدمات قبل از پرداخت |
| بدهی (Debit) | مبلغی که باید به طلبکار پرداخت شود. |
| ارز (Currency) | واحد پول هر کشور |
| نرخ ارز (Exchange Rate) | نرخی که یک ارز در برابر ارز دیگر مبادله می‌شود. |
| ریسک (Risk) | احتمال وقوع یک رویداد نامطلوب که می‌تواند بر تجارت تاثیر بگذارد. |
| ضمانت نامه بانکی (Bank Guarantee) | تعهدی از سوی بانک برای پرداخت مبلغی مشخص به ذینفع در صورت عدم انجام تعهدات توسط طرف مقابل |
| هزینه گمرکی (Customs Duty/Tariff) | مالیاتی که به کالاهای وارداتی یا صادراتی اختصاص پیدا می‌کند. |
| سود بازرگانی (Commercial Profit) | عوارض گمرکی خاص یا سودی که از فعالیت‌های تجاری حاصل می‌شود. |
| استرداد اضافه پرداختی (Refund the over payment or excess payment) | بازگرداندن مبلغی که بیش از حد پرداخت شده است. |
4. اصطلاحات مربوط به قرارداد و حقوقی
| اصطلاح | توضیح کوتاه |
| قرارداد (Contract) | توافق نامه قانونی و الزامی بین دو یا چند طرف |
| توافق نامه (Agreement) | توافقی که ممکن است الزام قانونی نداشته نباشد. |
| شرایط و ضوابط (Terms and Conditions) | مجموعه ای از قوانین و مقرراتی که یک معامله را کنترل می‌کنند. |
| فسخ (Termination) | پایان دادن به یک قرارداد |
| اختلاف (Dispute) | عدم توافق یا نزاع بین شرکا یا دو طرف قرارداد |
| داوری (Arbitration) | روشی برای حل اختلاف خارج از دادگاه، با کمک یک داور بی طرف |
| قوه قاهره (Force Majeure) | بند در قرارداد که طرفین را از تعهدات خود در شرایط غیرقابل پیشبینی معاف می‌کند. |
5. اصطلاحات اینکوترمز (Incoterms) پرکاربرد
| اصطلاح | توضیح کوتاه |
| Ex Works (EXW) | فروشنده کالا را در محل خود (کارخانه یا انبار) به خریدار تحویل میدهد. |
| Free Carrier (FCA) | فروشنده کالا را به حمل‌کننده‌ای که خریدار تعیین کرده، در محل مشخصی تحویل میدهد. |
| Free Alongside Ship (FAS) | فروشنده کالا را در کنار کشتی در بندر بارگیری تحویل میدهد. |
| Free On Board (FOB) | فروشنده کالا را روی عرشه کشتی در بندر بارگیری تحویل میدهد. |
| Cost and Freight (CFR) | فروشنده هزینه و کرایه حمل تا بندر مقصد را می‌پردازد؛ ریسک پس از بارگیری روی کشتی منتقل می‌شود. |
| Cost, Insurance, and Freight (CIF) | مشابه CFR، اما فروشنده هزینه بیمه کالا را تا بندر مقصد نیز پرداخت می‌کند. |
| Carriage Paid To (CPT) | فروشنده کرایه حمل تا مقصد را می‌پردازد؛ ریسک پس از تحویل به حمل کننده اول منتقل می‌شود. |
| Carriage and Insurance Paid To (CIP) | مشابه CPT، اما فروشنده هزینه بیمه را نیز تا مقصد پرداخت می‌کند. |
| Delivered at Place (DAP) | فروشنده کالا را در محل تعیین شده در مقصد، بدون تخلیه تحویل میدهد. |
| Delivered at Place Unloaded (DPU) | فروشنده کالا را در محل تعیین شده در مقصد و پس از تخلیه بار، تحویل میدهد. |
| Delivered Duty Paid (DDP) | فروشنده مسئولیت کامل تحویل در مقصد و پرداخت تمامی هزینه‌ها و عوارض را بر عهده دارد. |
6. اصطلاحات عمومی و سایر کلمات رایج بازرگانی
| اصطلاح | توضیح کوتاه |
| حداقل مقدار سفارش کالا (Minimum Order Quantity – MOQ) | کمترین تعدادی از یک کالا که تامین کننده حاضر به فروش آن است. |
| تجارت چندجانبه (Multilateral Trade) | تبادل کالا و خدمات بین بیش از دو کشور |
| تجارت دوجانبه (Bilateral Trade) | تبادل کالا و خدمات بین دو کشور |
| وزن قانونی کالا (Declaration of gross weight) | وزن کالا همراه با بسته بندی |
اهمیت آشنایی با واژگان رایج بازرگانی
اگر در حوزه تجارت و بازرگانی فعالیت می‌کنید، باید بدانید که آشنایی با اصطلاحات رایج بازرگانی، تنها یک مزیت نیست؛ بلکه یک ضرورت برای موفقیت در حوزه تجارت است. برخی از مهمترین مزایا و دلایل اهمیت آشنایی با کلمات رایج بازرگانی، شامل موارد زیر هستند:
- برقراری ارتباط موثر با مشتریان و شرکای تجاری
- ارزیابی ریسک‌ها و شناسایی فرصت ها
- اخذ تصمیمات آگاهانه تر
- آگاهی از حقوق و منافع و توانایی دفاع از آنها
- پیروی از قوانین و مقررات گمرکی و حقوقی
- افزیش اعتبار و حرفه‌ای شدن در حوزه تجارت
برای توسعه و موفقیت فعالیت‌های بازرگانی خود از چه کسی مشاوره بگیریم؟
در این مطلب لیست جامعی از اصطلاحات رایج در بازرگانی را به شما معرفی کردیم. اگر شما هم اصطلاح دیگری به ذهنتان می‌رسد، برایمان کامنت بگذارید و به ما در تکمیل این لیست کمک کنید!
برای توسعه و موفقیت در فعالیت‌های بازرگانی، مشاوره گرفتن از متخصصان این حوزه اهمیت زیادی دارد. برای این منظور، شما می‌توانید تمام سوالات و چالش‌های خود را با کارشناسان ما در آکادمی پاکراه مطرح کنید تا به خوبی شما را راهنمایی کنیم!
فرمی که مشخصات کامل کالا به همراه ارزش و مبدأ آن در گمرک اعلام می‌شود.
روی دکمه «مشاوره آنلاین» کلیک کنید تا مهندس ایمان پاکراه و تیم آکادمی پاکراه به‌صورت آنلاین و کاملاً رایگان راهنمایی‌تان کنند.
مشاوره آنلاین