زمان مطالعه: 8 دقیقه
سوالی درباره مقاله «اصطلاحات رایج عکاسی» دارید؟

روی دکمه «مشاوره آنلاین» کلیک کنید تا مهندس ایمان پاکراه و تیم آکادمی پاکراه به‌صورت آنلاین و کاملاً رایگان راهنمایی‌تان کنند.

مشاوره آنلاین

اگر در انجمن‌ها و کلاس‌های عکاسی شرکت کرده باشید، قطعا با انبوهی از کلمات و اصطلاحات ناشناخته در این زمینه برخورد کرده‌اید. تا زمانی که با معنی، مفهوم و کاربرد دقیق این واژگان آشنایی ندارید، عکاسی و فیلمبرداری کار سختی به نظر می‌رسد؛ اما در صورتی که معنی این کلمات را یاد بگیرید، به درک عمیق‌تری از هنر عکاسی و فیلمبرداری دست پیدا می‌کنید.

در این مقاله از آکادمی کسب و کار پاکراه، تصمیم داریم در رابطه با اصطلاحات رایج عکاسی صحبت کنیم. اگر از علاقمندان به هنر عکاسی و فیلمبرداری هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید.

همراهان عزیز، چنانچه نیاز به راهنمایی بیشتری در این خصوص دارید، کامنت بگذارید یا در بخش پرسش و پاسخ مطرح کنید تا شما را راهنمایی کنیم.

مهمترین اصطلاحات رایج عکاسی

در این بخش تصمیم داریم به بررسی و معرفی کلیدی‌ترین واژگان رایج در عکاسی بپردازیم که عبارتند از:

1. دیافراگم (Aperture)

دیافراگم میزان نور ورودی به لنز دوربین را کنترل می‌کند و عملکردی شبیه به مردمک چشم دارد. دیافراگم به صورت عددی و به شکل stope F/ نشان داده می‌شود.

هرچه مقدار این عدد کم باشد، به این معناست که دهانه لنز بازتر بوده و با ورود نور بیشتر به دوربین، پس زمینه عکس تار تر خواهد شد. در مقابل، هر چقدر مقدار عدد دیافراگم کمتر باشد، دهانه لنز بسته تر بوده و نور کمتری وارد تصویر می‌شود؛ به این ترتیب تمامی جزئیات در عکس دیده می‌شود.

دیافراگم، از اصطلاحات عکاسی

مثال: اگر قصد عکاسی از یک گل را دارید، برای تار بودن پس زمنیه تصویر، مقدار دیافراگم را f/2.8 در نظر بگیرید؛ اما برای گرفتن عکسی با جزئیات واضح، مقدار دیافراگم را کم کنید و مثلا به f/16 برسانید.

2. ایزو (ISO)

به میزان حساسیت سنسور دوربین به نور، ایزو می‌گویند. هر چقدر که مقدار ایزو زیاد باشد، سنسور دوربین به نور حساس تر می‌شود؛ در نتیجه گرفتن عکس حتی تر محیط‌های تاریک امکان پذیر می‌شود.

مثال: اگر مایلید در یک فضای تاریک مانند کنسرت عکاسی کنید، مقدار ایزو را بالا ببرید و تا 1600 الی 3200 برسانید؛ به این ترتیب می‌توانید بدون روشن کردن فلاش، عکس‌های واضحی بگیرید.

3. عمق میدان (Depth of Field)

به بخش‌هایی از یک عکس که به طور واضح دیده می‌شوند، عمق میدان می‌گویند.

مثال: اگر در یک عکس پرتره که از شخصی گرفته شده عمق میدان کم باشد، تمامی قسمت‌های عکس به غیر از چهره فرد تار می‌شود. در صورتی که عمق میدان را بالا ببرید، تمامی بخش‌های عکس واضح دیده خواهند شد.

4. نوردهی (Exposure)

در هنر عکاسی به مقدار نوری که به لنز دوربین می‌رسد و موجب تاریک یا روشن شدن عکس می‌شود، نوردهی می‌گویند. نوردهی مناسب باعث روشن یا تاریک شدن بیش از اندازه عکس نمی‌شود و متعادل است. دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو، میزان نوردهی را تنظیم می‌کنند.

نوردهی، از اصطلاحات عکاسی

مثال: اگر در یک روز آفتابی قصد عکاسی دارید، برای پیشگیری از روشن شدن بیش از اندازه یا تاریک شدن عکس‌ها، باید دیافراگم، شاتر و ایزو را به شکل صحیح تنظیم کنید. به این صورت تصاویری با نور مناسب و جرئیات قابل مشاهده می‌گیرید.

5. سرعت شاتر (Shatter Speed)

به مدت زمانی که پرده در مقابل سنسور باز می‌ماند تا نور به سنسور برسد، سرعت شاتر می‌گویند. سرعت شاتر با واحد اندازه گیری کسری از ثانیه یا ثانیه اندازه گیری می‌شود.

مثال: زمانی که می‌خواهید از یک دونده در حال دویدن عکاسی کنید برای ثبت تصویر به صورت واقعی، باید سرعت شاتر را روی عدد ۱۰۰/۱ تنظیم کنید؛ اما در صورتی که مقدار شاتر را کاهش دهید، حرکت تند دونده به صورت نرم و روان نشان داده خواهد شد.

6. فوکوس (Fecus)

فوکوس به معنای شارپ و واضح کردن قسمتی از یک عکس است که به مخاطب نشان می‌دهد کدام قسمت از عکس اهمیت بیشتری دارد.

فوکوس از اصطلاحات عکاسی

مثال: زمانی که تصمیم دارید از یک گل در فضای سبز عکس بگیرید، با فوکوس روی این سوژه، بقیه قسمت‌ها تار و تصویر گل واضح دیده می‌شود. مخاطب با نگاه به تصویر، متوجه می‌شود که سوژه شما در عکس، گل بوده است.

7. سنسور (Sensor)

سنسور یکی از قسمت‌های دوربین عکاسی است که نور را می‌گیرد و به پردازشگر دوربین منتقل می‌کند. نوری که به واسطه سنسور دریافت می‌شود، در ابتدا پردازش شده و سپس در حافظه دوربین به شکل یک فایل تصویری ذخیره می‌شود.

مثال: وقتی با گوشی موبایل خود عکس می‌گیرید، سنسور داخل دوربین نور صحنه را می‌گیرد و آن را به سیگنال‌های دیجیتال تبدیل می‌کند تا تصویر نهایی روی صفحه نمایش دیده شود.

8. نویز (Noise)

به نقطه‌های ریز در عکس‌ها که حالت زبری و دانه دانه به عکس می‌دهند نویز می‌گویند. تصاویری که با ایزوی بالا گرفته می‌شوند نویز‌های بیشتری دارند. برای کاهش نویزهای تصویر باید میزان ایزورا کاهش دهید.

مثال: اگر در یک شب تاریک و با نور کم با دوربین عکس بگیرید و ایزو را زیاد کنید، عکس شما ممکن است نقطه‌های ریز و دانه‌دانه (نویز) داشته باشد که کیفیت عکس را کاهش می‌دهد.

9. بوکه (Bokeh)

وقتی در یک تصویر، چراغ‌های خارج از فوکوس دارید، این چراغ‌ها به شکل دایره‌های رنگی در عکس ثبت می‌شوند و در پس زمینه عکس، افکتی منظم ایجاد می‌کنند.

bokeh از اصطلاحات عکاسی

مثال: وقتی از یک فرد در محیط تاریک عکاسی می‌کنید و چراغ‌های پشت سر او به شکل دایره‌های نورانی و مات در عکس دیده می‌شوند، این همان افکت بوکه است که پس‌زمینه را زیبا و هنری می‌کند.

10. تراز سفیدی (White Balance)

گاهی پس از ثبت یک تصویر متوجه می‌شوید که بخشی از عکس آبی، زرد و به طور کلی به دور از رنگ اصلی تصویر ثبت شده است. اگر تنظیمات تراز سفیدی را روی دوربین انجام دهید رنگ اشیا درست شبیه به واقعیت و رنگ اصلی شان ثبت می‌شود.

مثال: اگر زیر نور لامپ‌های زردرنگ (مثل لامپ‌های رشته‌ای) عکاسی کنید، ممکن است عکس شما زرد رنگ به نظر برسد؛ با تنظیم تراز سفیدی دوربین، رنگ‌ها طبیعی‌تر و نزدیک‌تر به واقعیت ثبت می‌شوند.

سایر اصطلاحات رایج در عکاسی

اصطلاحات عکاسی تنها به مواردی که پیشتر ذکر کردیم محدود نمی‌شود. اگر با تمامی واژگان و اصطلاحاتی که در این حوزه استفاده می‌شود آشنا باشید، بی شک به درک جامع و عمیق تری از این هنر دست پیدا خواهید کرد. این اصطلاحات عبارتند از:

1. اصطلاحات مربوط به تکنیک‌ها و روش‌های عکاسی

اصطلاح توضیحات
براکتینگ (Bracketing) این اصطلاح به گرفتن چند عکس با نوردهی کم، متوسط و یا زیاد به صورت همزمان اشاره می‌کند.
HDR (High Dynamic Range) این تکنیک چندین عکس با نوردهی مختلف را ترکیب کرده و موجب افزایش محدوده‌ دینامیکی تصویر می‌شود. این تکنیک امکان دیده شدن جزئیات را در تاریک ترین بخش‌های عکس فراهم می‌کند.
نوردهی طولانی (Long Exposure) در شرایط کم نور برای ثبت نور بیشتر از این فیلتر استفاده می‌شود. همچنین برای ایجاد تاری حرکتی در اجسام متحرک از جمله ابرها، آب و… کاربرد دارد.
تایم لپس (Time Lapse) گرفتن چندین تصویر از یک سوژه در فواصل زمانی مختلف و چسباندن تمام این تصاویر به هم
پانینگ (Panning) در این تکنیک، دوربین را به طور همزمان با حرکت سوژه حرکت می‌دهند. با این کار پس زمنیه تار شده و سوژه شارپ می‌ماند.
عکاسی متوالی (Burst rate) این گزینه برای گرفتن عکس‌های متوالی است.
عکاسی کاندید (Candid) در این سبک عکاسی، سوژه هیچ ژستی نمی‌گیرد. این سبک معمولا در عکاسی خیابانی یا در محیط‌های رسمی کاربرد دارد.
کامپوزیت (Composite) تصویر کامپوزیت از ترکیب چند تصویر در یک تصویر به وجود می‌آید.
قانون یک سوم  (Rule of Thirds) این تکنیک برای کادربندی استفاده می‌شود و تصاویر را به 9 قسمت مساوی تقسیم می‌کند. سپس عناصر مهم را در تقاطع این بخش‌ها قرار می‌دهد و باعث جذابیت هرچه بیشتر تصاویر می‌شود.
کادربندی (Framing) این اصطلاح به استفاده از عناصر موجود در محیط برای قاب بندی بهتر و جلب توجه بیننده اشاره دارد.
فضای منفی این اصطلاح به فضای خالی اطراف سوژه اشاره دارد که موجب دیده شدن سوژه می‌شود.
پرسپکتیو (Perspective) به نحوه نمایش و زاویه دید اجسام در تصاویر 2 یا 3 بعدی، پرسپکتیو می‌گویند.
ساعت طلایی (Golden Hour) به زمان کوتاه پیش از غروب و بعد طلوع آفتاب که بهترین زمان برای گرفتن عکس‌های پرتره است اشاره دارد.
Portfolio به مجموعه کارهای عکاسان اشاره دارد که برای نشان دادن به مشتریان کاربرد دارد.
واترمارک (watermark) تصویر یا متنی که به عکس می‌افزایند تا مالکیت حق چاپ آن را مشخص کنند.

2. اصطلاحات مربوط به ابزارها و تجهیزات عکاسی

اصطلاح توضیحات
ND Filter (Neutral Density Filter) این فیلتر میزان نور ورودی به لنز را بدون تغییر رنگ کاهش می‌دهد.
فیلتر پلاریزه (Polarizing Filter) این فیلتر سبب حذف نورهای پلاریزه می‌شود. همچنین افزایش اشباع رنگ‌ها، کاهش بازتاب‌ها و بهبود کنتراست را در پی دارد.
منظره یاب (Viewfinder) دریچه ای بالای دوربین برای مشاهده سوژه توسط عکاس
بالب (Bulb) این گزینه برای تنظیم دوربین است. بالب، شاتر دوربین را تا زمانی که دکمه شاتر را فشار دهید در حالت باز نگه می‌دارد.
تثبیت کننده تصویر lS این فناوری اثرات لرزش از روی تصویر را کم می‌کند.
کفشک فلاش (Hot shoe) یک اتصال فلزی در قسمت بالایی دوربین است که برای نصب لوازم جانبی کاربرد دارد.
لنز (Prime) این لنزها دارای فاصله کانونی ثابت، سریع و کوچک هستند؛ چراکه تعداد قطعات متحرک آنها کم است.
بزرگنمایی (Zoom) لنزهای زوم دارای قابلیت تغییر فاصله کانونی هستند. این لنزها امکان تماشای سوژه را از نزدیک برای عکاس فراهم می‌کنند.

3. اصطلاحات مرتبط با نور و نوردهی

اصطلاح توضیحات
اکسپوژر (Exposure) مقدار نوری که به سنسور دوربین می‌رسد و میزان تاریک یا روشن بودن تصویر را مشخص می‌کند.
قابلیت جبران نوردهی

(EV compensation)

این قابلیت اجازه می‌دهد که عکاس نوردهی را به صورت نیمه خودکار یا خودکار تغییر دهد.
نورسنجی (Light meter) برای اندازه گیری مقدار نور در صحنه کاربرد دارد و بهترین مقدار نوردهی را تعیین می‌کند.
نوردهی بیش از حد (Overexposure) نوردهی بیش از حد سبب کاهش وضوح تصویر می‌شود.
نوردهی کم (Undrex posure) مقدار نور تصویر از حد لازم کم بوده و عکس تاریک شده است.
کلوین (Kelvin) این واحد ترمودینامیکی برای اندازه‌گیری گرمای رنگ کاربرد دارد.
محدوده دینامیکی

(Dynamic Range)

فرق میان تاریک ترین و روشن ترین بخش‌های قابل ثبت در یک تصویر، محدوده‌ دینامیکی است.

4. اصطلاحات مرتبط با تصویر و کیفیت آن

اصطلاح توضیحات
اعوجاج رنگی (chromatic Aberration) این نقص در لنزهای معمولی و ارزان دیده می‌شود و در لبه‌های اجسام حاشیه‌های رنگی ایجاد می‌کند.
وینیتینگ (Vignetting) سبب تاریک شدن گوشه‌های تصویر نسبت مرکز شده و به صورت طبیعی و یا عمدی در ویرایش افزوده‌ می‌شود.
رزولوشن (Resolution) به تعداد پیکسل‌های موجود در عکس اشاره دارد. هرچه رزولوشن بالا باشد، جزئیات بیشتر در تصویر دیده می‌شوند و امکان چاپ کردن عکس در ابعاد بزرگ تر فراهم می‌گردد.
هیستوگرام (Histogram) نشان دهنده توزیع نور در تصویر است و امکان تنظیم صحیح نور را برای عکاس فراهم می‌کند.
کنتراست (Contrast) به تفاوت میان بخش‌های تاریک و روشن یک عکس اشاره دارد. هرچه کنتراست بیشتر باشد، تصویر زنده تر خواهد شد. با کاهش کنتراست، عکس حالتی لطیف پیدا خواهد کرد.
اشباع (Saturation) این اصطلاح نشان دهنده میزان غلظت رنگ‌ها در یک عکس است. هرچه میزان اشباع زیاد باشد، رنگ‌های موجود در تصویر پررنگ تر می‌شوند. با کم شدن میزان اشباع، رنگ‌ها در تصویر کمرنگ می‌شوند.
شارپنس (sharpness) این اصطلاح نشان دهنده میزان وضوح و جزئیات در یک تصویر است.
محدوده تنها (Tonal range) به تعداد تن رنگی از تاریک تا روشن در یک تصویر اشاره دارد.
نقطه کانونی (Focal Point) مهمترین قسمت یک عکس که موجب جلو توجه مخاطب می‌شود.
پیکسل (Pixel) کوچک ترین واحد رنگ که روی صفحه نمایش نشان داده می‌شود.
ضریب برش (Crop factor) این ضریب به نسبت اندازه سنسور دوربین به قاب فیلم 35 میلی متری یا سنسور فول فریم دیجیتال اشاره دارد.

5. تنظیمات و حالت‌های دوربین

اصطلاح توضیحات
حالت دستی (Manual) این حالت امکان کنترل تنظیم نوردهی را برای عکاس فراهم می‌کند.
حالت‌های صحنه (Scene modes) این حالت‌ها در واقع حالت‌های خودکار دوربین براساس سوژه‌ها و موقعیت‌ها هستند که مقادیر نوردهی آن‌ها از قبل تعیین شده است.
حالت P در این حالت عکاسان می‌توانند مواردی نظیر WB,ISO, EV را کنترل کنند.
فریم در ثانیه (Fps) Fps میزان سرعتی که یک دوربین می‌تواند عکس بگیرد را تعیین می‌کند.
تاخیر شاتر (shutter Lag) زمان بین فشردن شاتر و ثبت عکس‌ است که طولانی بودن آن در برخی دوربین‌ها، سبب از دست رفتن لحظه‌های مهم می‌شود.

6. فرمت‌ها و داده‌های عکس

اصطلاح توضیحات
فرمت RAW این فرمت فایلی، با کمترین پردازش و بدون فشرده سازی، تصاویر را ذخیره می‌کند.
JPEG فرمتی استاندارد و کوچک است که عکس‌ها در آن فشرده می‌شوند و فضای کمی را اشغال می‌کنند.
فراداده (Metadata) به اطلاعات ضروری یک تصویر از جمله وضوح، ابعاد، فاصله کانونی و… اشاره دارد.
کیفیت (Quality) از اصطلاحات پرکاربرد عکاسی است که به وضوح، نوردهی، ارزیابی ترکیب و… اشاره می‌کند.

اهمیت آشنایی با کلمات رایج در عکاسی

آشنایی با واژگان رایج در عکاسی، مزایای بسیار زیادی را برای افرادی که در این حیطه فعالیت می‌کنند یا قصد دارند وارد حیطه عکاسی شوند به همراه دارد. برخی از این مزایا عبارتند از:

  • درک این اصطلاحات کمک می‌کند با سایر عکاسان ارتباط موثری برقرار کنید و ایده‌ها یا بازخوردهای خود را به راحتی بیان کنید.
  • اگر با این اصطلاحات آشنا باشید به راحتی می‌توانید از مقالات، آموزش‌ها و منابع آموزشی مربوط به عکاسی که دارای اصطلاحات تخصصی هستند استفاده کنید.
  • با درک این اصطلاحات و واژگان، تسلط بیشتری روی تنظیمات دوربین خواهید داشت و عکس‌های با کیفیت‌تری ثبت می‌کنید.
  • شما می‌توانید از این اصطلاحات برای خلق آثار خلاقانه‌تر کمک بگیرید.

اهمیت آشنایی با کلمات رایج در عکاسی

برای آشنایی با اصطلاحات رایج عکاسی از چه کسی مشاوره بگیریم؟

در این مقاله در رابطه با اصطلاحات رایج در عکاسی صحبت کرده و سعی کردیم واژه‌نامه کاملی از این اصطلاحات را در اختیار شما علاقمندان قرار دهیم. اگر اصطلاحی به ذهنتان رسید که جای آن در لیست ما خالی است می‌توانید کامنت بگذارید و در کامل‌تر شدن این واژه‌نامه به ما کمک کنید!

همچنین در صورتی که نیاز به دریافت مشاوره تخصصی در حوزه عکاسی یا هر کسب و کار دیگر دارید، کافیست از خدمات مشاوره کسب و کار آکادمی پاکراه بهره ببرید. متخصصین ماهر و با تجربه ما، به خوبی شما را راهنمایی خواهند کرد.

سوالات متداول

آشنایی با این اصطلاحات به شما کمک می‌کند تا بهتر با سایر عکاسان ارتباط برقرار کنید، آموزش‌ها و منابع تخصصی را بهتر درک کنید و در نهایت عکس‌های با کیفیت‌تر و خلاقانه‌تری ثبت کنید.

اصطلاحاتی مانند دیافراگم (Aperture)، ایزو (ISO)، عمق میدان (Depth of Field)، نوردهی (Exposure)، سرعت شاتر (Shutter Speed) و فوکوس (Focus) از جمله مهم‌ترین اصطلاحات هستند.

خیر، یادگیری این اصطلاحات برای علاقه‌مندان، عکاسان آماتور و حتی کسانی که به صورت تفریحی عکاسی می‌کنند نیز بسیار مفید است و باعث بهبود کیفیت تصاویر می‌شود.